Tháng bảy

Tháng bảy ngoài kia nắng đã vàng lấp lóa đầy sân. Buổi chiều, ông mang chõng tre ra phía sau nhà, cạnh mấy hàng cây sum suê tỏa bóng mát ngồi nghỉ. Bên chén trà vối và điếu thuốc, mắt ông cứ bâng khuâng, nhìn xa xăm vô định. Không nói ra nhưng tôi biết trong lòng ông đang chất chứa những nỗi buồn sâu kín. Tháng bảy năm nào cũng vậy, ông luôn hoài niệm với những ngày xưa cũ, khi ông còn là một người lính Cụ Hồ mặc áo trấn thủ, chân đi dép cao su và đầu đội mũ tai bèo. Năm tháng tuổi trẻ của ông thật hào hùng và oanh liệt. Nhiều cuộc kháng chiến vào sinh ra tử ông đã tham gia cùng với đồng đội của mình.

Rồi ông lại thẫn thờ, đi ra đi vào mặc cho ánh nắng hắt lên khóe mắt đỏ hoe. Ông lặng lẽ tới bên chiếc hòm cũ, nâng niu từng kỷ vật năm xưa. Đám con cháu đứng cạnh bên, nghe ông thủ thỉ câu chuyện năm nào. Mắt ông nhòe đục. Giọng ông nghèn nghẹn, ông nói ông nhớ đồng đội của mình, những người đã cùng ông sinh tử trên chiến trường vì hòa bình cho đất nước.

Những đứa cháu của ông thật may mắn khi được nghe ông kể chuyện chiến trường. Những lời ông kể chậm rãi, tường tận như thước phim hiện hữu trước mắt. Ông nói rằng nhớ nhất dấu ấn “hè đỏ lửa” và “81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị”. Đó là tháng ngày gian khổ nhất nhưng cũng oanh liệt vô cùng. Những nắm cơm vắt ăn tạm, điều kiện thiếu thốn đủ đường, những thanh niên năm ấy chẳng màng tới bản thân, luôn nung nấu với một trái tim nhiệt huyết anh dũng, liều mình đi đánh giặc cứu nước. Trên bầu trời như xé ran bởi trận bom rơi và tiếng súng nổ, nhưng không vì thế mà ông và đồng đội nhụt chí. Đồng đội của ông có người đã phải nằm lại chiến trường. Ông may mắn sống sót trở về bên gia đình nhưng trên mình đầy thương tật. Mỗi lần trái gió trở trời người ông lại đau nhức. Kể đến đây, giọng ông run run khiến con cháu ai nấy đều xúc động, họ nắm lấy tay ông an ủi.

“Thành tích” ông nhận được là những tấm huân, huy chương ý nghĩa, quý giá mà Nhà nước trao tặng. Ông giữ nó như báu vật bên mình. Cầm mỗi tấm huân, huy chương ông nghẹn ngào nói: “Những tấm huân, huy chương này tôi dành tặng những đồng đội đã khuất của mình. Họ xứng đáng được nhận".

Và cứ mỗi dịp 27.7 hằng năm ông lại hồ hởi gắn chúng lên ngực áo, dọc theo hai miền Nam Bắc đi gặp đồng đội năm xưa. Gặp những người còn sống, viếng mộ những người đã khuất. Nhiều chương trình tri ân ý nghĩa của các cấp ủy đảng tổ chức đã cho ông có cơ hội gặp lại đồng đội của mình. Nhìn những cụ già 70, 80 tuổi mắt nhòe lệ thật xúc động biết bao.

Những ngày tháng bảy càng trân quý hơn những gì ông và đồng đội đã hy sinh cho đất nước. Hòa bình hiện tại là món quà mà ông cha đã đổ mồ hôi, xương máu cho thế hệ trẻ hôm nay. 

Tản văn của NGUYỄN VĂN CHIẾN