Người sáng tác quốc ca (Văn Cao) vẽ người sáng tác quốc kỳ (Nguyễn Hữu Tiến). Phải chăng Văn Cao muốn tỏ lòng biết ơn tác giả quốc kỳ đã gợi mở cho bài hát Quốc ca: "Đoàn quân Việt Minh đi, sao vàng phấp phới"?
|
| Nhạc sĩ Văn Cao và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn bên giá vẽ |
Nước ta có rất nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật vô giá trở thành tài sản chung của cả nước. Ấy là những ca khúc “Tiến lên đoàn viên”, “Đội ca”, “Thanh niên làm theo lời Bác”, “Đoàn ca”, “Vì nhân dân quên mình”... rồi đến các biểu tượng huy hiệu đoàn, huy hiệu đội, huy hiệu thương binh... Mỗi tác giả sáng tác đều bộc lộ tài năng của mình cống hiến cho nhân dân.
Vượt lên trên tất cả ở tầm quốc gia và quốc tế đều biết đến là tác phẩm quốc kỳ và quốc ca. Quốc kỳ là biểu tượng của đất nước, là gương mặt Tổ quốc. Quốc ca là ca khúc của quốc gia. Cả hai tác phẩm này đều đạt trình độ chính trị và nghệ thuật cao. Người sáng tác quốc ca được sử dụng từ khi khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà cho đến nay là nhạc sĩ Văn Cao. Ông họ Nguyễn, sinh năm 1923, quê ở Liên Minh, Vụ Bản, tỉnh Nam Định, mất ngày 10-7-1995. Ông là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, Hội viên sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957), Hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Là nghệ sĩ đa tài, ông là tác giả của nhiều ca khúc nổi tiếng “Thiên thai” (1941), “Đàn chim Việt” (1942), Trương Chi, Suối Mơ... Năm 1944, mới 21 tuổi ông sáng tác bài hát “Tiến quân ca”. Sau được Hồ Chủ tịch chọn làm Quốc ca. Bài hát “Tiến quân ca” được ca vang trong cuộc mít-tinh ngày 17-8-1945 của nhân dân thủ đô.
Một lần hai vợ chồng nhạc sĩ Văn Cao về thăm làng Lũng Xuyên, xã Tiên Thắng, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam - quê hương Nguyễn Hữu Tiến (sinh 3-3-1901), nhà hoạt động cách mạng tiền khởi nghĩa. Ông Nguyễn Hữu Tiến là người sáng tác ra mẫu cờ đỏ sao vàng được chọn làm Quốc kỳ của nước ta. Khi trở về Hà Nội, sau mấy ngày trăn trở, Văn Cao đã hoàn thành bức tranh sơn mài “Chân dung Nguyễn Hữu Tiến” với nét mặt đăm chiêu nhìn về phía xa. Sự đăm chiêu ấy chính là lúc Nguyễn Hữu Tiến đang hình thành ý tưởng phác thảo lá cờ đỏ sao vàng 5 cánh. Hiện nay bức tranh ấy được treo trong nhà lưu niệm Nguyễn Hữu Tiến tại quê hương ông.
Người sáng tác quốc ca (Văn Cao) vẽ người sáng tác quốc kỳ (Nguyễn Hữu Tiến) cũng là chuyện độc đáo trong giới nghệ thuật. Lúc sống họ không được gặp nhau (Nguyễn Hữu Tiến đã bị đế quốc Pháp xử bắn ngày 28-8-1942 tại Hóc Môn, Sài Gòn- Gia Định). Phải chăng Văn Cao muốn tỏ lòng biết ơn tác giả quốc kỳ đã gợi mở cho bài hát Quốc ca: "Đoàn quân Việt Minh đi, sao vàng phấp phới"?
LÊ HỒNG THIỆN
