Hiện nay, một số chất điều tiết sinh trưởng (ĐTST) tổng hợp thực vật được bán rộng rãi ngoài thị trường.
Tuy nhiên, nhiều bà con nông dân vẫn chưa hiểu biết rõ chức năng cũng như cách sử dụng. Để đạt hiệu quả trong việc sử dụng các chất ĐTST cho cây rau, người trồng cần chú ý một số vấn đề sau:
- Kích thích đậu quả: Một số cây rau ăn quả (cà chua, cà tím...) nếu phát triển trong điều kiện trái vụ (thời điểm ra hoa gặp nắng nóng, nhiệt độ ban đêm và độ ẩm cao) khiến cho thụ phấn yếu. Việc sử dụng chất ĐTST có tác dụng cải thiện khả năng đậu quả, nhất là một số giống rau chịu nhiệt kém. Chất ĐTST tổng hợp (PGRs) như CPA có tác dụng làm tăng sự đậu quả cho cà chua với nồng độ sử dụng là 50mg/l nước- phun vào các cụm hoa khi hoa nở. Thường phun cho mỗi chùm 7-14 ngày một lần kể từ cụm hoa đầu tiên xuất hiện. Tuy nhiên, cách làm này có thể gây quả trương phồng to ra ở nồng độ cao hoặc dưới điều kiện nhiệt độ cao.
CPA có hiệu quả đồng đều khi kích thích đậu quả ở rau lấy quả có nhiều noãn như bầu, cà tím. Ngoài ra còn có chất Gibberellin (GA3) được phun vào lá cà tím vào ngày hoa nở; chất BA (benzyladenine) chấm vào cuống dưa hấu, dưa bở, bí xanh, bầu vào ngày hoa nở ở nồng độ 5-10mg/l nước.
Chú ý: không được sử dụng chất 2,4D vì nó rất độc. Chất này hiện nay đã cấm sử dụng trong nông nghiệp.
- Thay đổi giới tính: Ở mướp đắng, GA3 nồng độ 40mg/l nước trong 3 lần cứ 5 ngày một lần phun vào thời kỳ cây có 8-10 lá thật sẽ làm tăng hoa cái. Nhưng áp dụng trên dưa chuột thì lại làm tăng hoa đực. Với cây dưa chuột chỉ nên sử dụng GA3 để tăng độ lớn cho quả khi gặp trường hợp cây ra hoa cái và đậu quả quá nhiều.
Với cây bí xanh, sử dụng Ethphon phun lên lá 2 lần nồng độ 200ppm vào thời kỳ cây non sẽ kích thích tạo hoa cái sớm hơn và tăng năng suất.
- Kích thích chín đồng loạt: Ethrel ở nồng độ 500- 5000mg/l nước phun cho cà chua trước khi thu hoạch 2 tuần thì làm quả chín sớm hơn mà không ảnh hưởng đến chất lượng. Tuy nhiên, Ethrel có khả năng làm giảm độ to của quả và gây cháy lá khi sử dụng không hợp lý.
- Kéo dài thời kỳ quả xanh (kìm hãm chín): Trong thời điểm nông sản rộ, người trồng rau có thể kìm hãm quả chín bằng cách: Phun GA3 với nồng độ 10mg/l nước lên lá và quả trên cây khi thấy quả bắt đầu chuyển màu vàng. Nhưng tốt nhất nên chọn các chế phẩm “Làm chậm chín quả trên cây” mà không nên dùng trực tiếp GA3. Vì ngoài GA3, chế phẩm còn chứa các nguyên tố đa, vi lượng (N, P, K, Bo, Cu, Zn...) nhằm hỗ trợ dinh dưỡng để cây phát triển khi phải giữ quả lâu trên thân. Đồng thời, các chất này còn tăng cường độ bền cơ học cho quả (quả cứng, tươi lâu, chất lượng bảo đảm...). Vì thế, không những giữ được quả trên cây lâu mà còn tăng năng suất quả.
KsTRẦN THỊ LIÊN(Trạm Khuyến nông Nam Sách)