Mấy năm nay, hàng trăm mẫu đất canh tác màu mỡ của thôn Phương Quất, xã Lạc Long (Kinh Môn) đã bị dòng sông Kinh Môn nuốt chửng do nạn "cát tặc"...
Hàng chục mẫu đất bãi của thôn Phương Quất đã bị dòng sông nuốt chửng do nạn khai thác cát trái phép
Mấy năm nay, hàng trăm mẫu đất canh tác màu mỡ của thôn Phương Quất, xã Lạc Long (Kinh Môn) đã bị dòng sông Kinh Môn nuốt chửng do tình trạng khai thác cát trái phép (KTCTP), gây bất bình trong nhân dân nhưng vẫn chưa được ngăn chặn kịp thời.
Trên bãi sông của thôn Phương Quất, có thể dễ dàng nhìn thấy một vùng nước mênh mông dài gần 1 km ăn sâu vào bãi. Hàng trăm cây dâu còn tươi tốt đổ ngả nghiêng bên mép sông. Theo một số người dân, đây chính là hậu quả của tình trạng KTCTP diễn ra nhiều năm qua. Những bãi sông màu mỡ của thôn đã chìm xuống dòng sông. Nhiều ruộng dâu, lạc, chuối biến mất chỉ sau một đêm. Ông Hoàng Văn Quyền, Trưởng thôn Phương Quất cho biết diện tích đất bãi của thôn rộng khoảng 36 ha đã được chia lâu dài cho người dân sử dụng. Từ lâu, bãi sông được bà con trồng dâu nuôi tằm, trồng sắn dây, lạc hoặc chuối, là nguồn sống chủ yếu của nhiều hộ. Mấy năm nay, diện tích bãi sông này đang bị thu hẹp do tình trạng KTCTP diễn ra công khai, nhưng chính quyền địa phương chưa có biện pháp ngăn chặn hiệu quả. Theo ông Quyền, đã có 45 hộ bị mất tổng diện tích gần 30.000 m2 đất bãi, một số hộ mất toàn bộ đất như gia đình anh Khiên, anh Năm, anh Liêm, chị Lỉnh... Do không còn quỹ đất nông nghiệp bố trí cho các hộ bị mất đất, thôn đã có văn bản báo cáo UBND xã đề nghị hỗ trợ sản lượng cho các hộ này.
Theo phản ánh của người dân, tình trạng KTCTP diễn ra ngang nhiên, không theo một quy luật nào. "Cát tặc khai thác cả ngày lẫn đêm, khi thì buổi sáng, lúc thì buổi trưa, chiều tối hoặc đêm khuya. Mỗi lần có từ 2 - 4 tàu vào khai thác, tàu nhỏ vài chục m3, tàu lớn vài trăm m3. Trước kia chúng còn sợ, còn khai thác xa bờ, nay áp sát tàu vào bãi, không còn kiêng nể gì nữa. Gia đình tôi có hơn 2 sào đất ở đây, nay chỉ còn chưa đầy 50 m2", ông Nguyễn Văn Khiên, Phó Trưởng thôn Phương Quất cho biết.
Cùng chung cảnh ngộ mất đất do tình trạng KTCTP, gia đình chị Nguyễn Thị Lỉnh có gần 1.200 m2 đất bãi chuyên trồng dâu, lạc thì hiện chỉ còn chưa đầy 100 m2. Chỉ tay xuống bãi sông vừa bị sạt lở, chị Lỉnh chua xót nói: "Hằng ngày, hằng giờ nhìn đất bãi bị dòng sông nuốt chửng, đau xót lắm nhưng tôi chẳng làm gì được. Tôi đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền địa phương, nhưng tình trạng KTCTP ở khu vực này vẫn không được ngăn chặn". Nhiều người trong thôn nghi ngờ tinh thần trách nhiệm, tính minh bạch của lực lượng chức năng trong quá trình đối phó với các đối tượng KTCTP. Khi người dân phát hiện hành vi vi phạm, thông báo cho chính quyền địa phương nhưng không kịp thời có mặt để xử lý. Vì vậy, việc bắt giữ người và phương tiện KTCTP gần như không thực hiện được.
Ông Nguyễn Văn Tin, Chủ tịch UBND xã Lạc Long cho biết tình trạng KTCTP trên bãi sông của thôn Phương Quất diễn ra nhiều năm qua nhưng vẫn chưa được ngăn chặn triệt để. Nguyên nhân do xã Lạc Long có địa bàn giáp ranh với một số xã của huyện Kim Thành, khi phát hiện lực lượng chức năng, đối tượng vi phạm cho phương tiện chạy sang địa bàn khác. Việc xử lý mới dừng ở phạt vi phạm hành chính, chưa đủ sức răn đe đối tượng vi phạm. Ngoài ra, lòng sông rộng, nước chảy xiết khiến việc bao vây, bắt giữ khi phát hiện vi phạm cũng khó thực hiện được. Ông Tin cũng thừa nhận tình trạng chậm chễ của lực lượng công an, quân sự xã khi nhận tin báo của quần chúng nhân dân khiến các đối tượng vi phạm có thời gian đưa phương tiện rời khỏi hiện trường.
Đề nghị UBND xã Lạc Long chỉ đạo lực lượng công an, quân sự xã tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp KTCTP để bảo vệ diện tích đất bãi màu mỡ của thôn Phương Quất.
LÃ VỌNG
