Toàn tỉnh hiện có gần 5.000 doanh nghiệp, thu hút trên 250 nghìn lao động. Đi đôi với phát triển công nghiệp là nhu cầu hết sức bức xúc về nhà ở cho công nhân, lao động.
|
Công ty CP Đại An xây dựng chung cư nhưng công nhân không thuê vì giá cao |
Những năm qua, công nghiệp tỉnh nhà có bước phát triển mạnh. Toàn tỉnh hiện có gần 5.000 doanh nghiệp, thu hút trên 250 nghìn lao động. Tỉnh được Chính phủ quy hoạch 18 khu công nghiệp (KCN) và gần 40 cụm công nghiệp. Hơn 60% số công nhân, lao động trong các KCN ở ngoài tỉnh, ngoài huyện. Đi đôi với phát triển công nghiệp là nhu cầu hết sức bức xúc về nhà ở cho công nhân, lao động.
Từ thực trạng về nhà ở...Hiện nay, phần lớn công nhân tỉnh nhà thường ở chung với gia đình hoặc đi thuê những căn nhà tạm bợ, giá rẻ do nhân dân gần các KCN, cụm công nghiệp xây dựng. Với gần 100 nghìn công nhân đi thuê nhà tạm, cơ sở vật chất thiếu thốn, chất lượng cuộc sống của người lao động rất thấp. Nguồn cung về nhà ở cho người lao động hiện nay ít về số lượng, kém về chất lượng, không bảo đảm vệ sinh môi trường và sức khỏe cho công nhân, lao động. Các nhà cho thuê đa phần của tư nhân chất lượng thấp. Nhà lụp xụp không đạt tiêu chí nhà cấp 4. Mỗi gian rộng từ 10 -12 m2, cho từ 3-4 người thuê. Lối đi chật hẹp, không có khoảng trống sân vườn, nhiều chỗ cả dãy nhà chỉ có 1 nhà tắm, 1 nhà vệ sinh chung, không có bếp tập thể... Tính cả tiền nhà, tiền điện, tiền nước bình quân mỗi người phải trả từ 120-150 nghìn đồng/tháng. Với người lao động, điều kiện ăn, ở, sinh hoạt không bảo đảm ảnh hưởng về sức khỏe và tái tạo sức lao động. Đối với các địa phương, việc công nhân ở tập trung đông trong các ngôi nhà trọ tạm bợ nảy sinh nhiều hệ quả về an ninh trật tự và an toàn xã hội. Tuy nhiên, có KCN đã đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân, như KCN Đại An đã xây một khu nhà 5 tầng nhưng công nhân không thuê vì giá cao so với thu nhập. Đồng thời, với tâm lý thích tự do, không muốn bị quản lý chặt chẽ trong sinh hoạt, nên công nhân không muốn ở trong các khu nhà có lực lượng bảo vệ, có sự quản lý chặt chẽ (đó cũng là hạn chế khi tính công nghiệp trong công nhân lao động hiện nay chưa cao).
... đến các dự án phát triển nhà ở cho công nhânChủ trương xây nhà ở cho công nhân, lao động có thu nhập thấp được tỉnh và các ngành quan tâm từ lâu. Hầu hết khi các KCN hình thành, đều dành đất để xây dựng các khu dân cư phục vụ cho KCN. Tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân của đơn vị mình với nhiều chính sách ưu đãi về vay vốn, đất đai… Mô hình xây dựng nhà ở cho công nhân trong doanh nghiệp đã có và thực hiện tốt ở Công ty TNHH May mặc quốc tế Phú Nguyên (cụm công nghiệp An Đồng-Nam Sách) đã xây dựng trên 3.000 m2 nhà ở cao tầng, bảo đảm cho hơn 400 công nhân có thể ăn, ở, sinh hoạt tại đây. Ngoài ra, công ty còn hỗ trợ người lao động về tiền điện chiếu sáng, tiền nước sinh hoạt… để người lao động ở xa yên tâm công tác. Đó cũng là một trong những phương pháp tốt nhất công ty có thể giữ chân công nhân có tay nghề cao, làm việc lâu dài trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, mô hình xây dựng nhà ở cho công nhân như Phú Nguyên chưa được nhân rộng. Mới đây, UBND tỉnh đã đồng ý cho Công ty CP Đầu tư và Xây dựng số 18 (Bộ Xây dựng) lập dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân, lao động có thu nhập thấp tại khu dân cư thuộc KCN Nam Sách. Dự kiến công ty sẽ xây 9 tòa nhà 5 tầng, tổng diện tích sàn xây dựng tới 54 nghìn m2. Công ty đang khẩn trương hoàn thiện dự án, trình UBND tỉnh và các ngành chức năng cấp phép xây dựng. Dự án sẽ có 2 tòa nhà cho công nhân thuê và 7 tòa nhà bán cho cán bộ, người lao động có thu nhập thấp.
Việc phát triển nhà ở cho công nhân KCN đã được UBND tỉnh định hướng tới năm 2015 và 2020. Theo đó, tới năm 2015, mục tiêu phát triển khoảng 1,4 triệu m2 nhà ở, đáp ứng cho 201 nghìn công nhân, với diện tích bình quân 7 m2/người. Nguồn vốn đầu tư xây đựng được huy động từ 3 nguồn: Nhà nước 20%, doanh nghiệp 30% và nhân dân 50%. Tổng mức đầu tư khoảng 8.200 tỷ đồng. Tổng quỹ đất dành cho xây dựng khoảng 87ha. Tới năm 2020 dự kiến sẽ xây dựng khoảng 4,5 triệu m2 nhà ở, đáp ứng nhu cầu cho trên 377 nghìn công nhân, lao động. Những giải pháp chính để phát triển nhà ở cho công nhân đó là công tác quy hoạch phải đi trước một bước, tạo cơ sở kêu gọi, thu hút đầu tư. Ưu tiên đầu tư hạ tầng đồng bộ theo quy hoạch để tạo quỹ đất phát triển nhà ở; thúc đẩy phát triển nhà ở theo dự án để sử dụng hiệu quả tiềm năng đất đai, nâng cao chất lượng nhà ở. Gắn phát triển nhà ở công nhân với khu dân cư, khu đô thị tập trung để con em công nhân lao động cùng được hưởng các công trình phúc lợi công cộng như trường học, bệnh viện, trung tâm văn hóa, thể thao, công viên cây xanh, từng bước nâng cao đời sống vật chất cho công nhân, lao động. Tỉnh tiếp tục rà soát hệ thống chính sách có liên quan đến nhà ở. Khuyến khích phát triển nhà ở theo dự án đồng bộ với hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp muốn đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân, đồng thời tích cực vận động cán bộ, người lao động tự lo nhà ở cho mình, phù hợp với quy hoạch; có chính sách hỗ trợ công nhân thu nhập thấp mua nhà, xây nhà hoặc thuê nhà chung cư để người lao động trong các KCN, cụm công nghiệp có cuộc sống ngày một nâng cao, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa của tỉnh nhà.
ANH TUẤN
