Phòng trừ sâu bệnh bằng chế phẩm sinh học

Bẫy bả từ chế phẩm sinh học diệt ruồi vàng hại dưa

Chế phẩm sinh học có tác dụng tiêu diệt côn trùng gây hại, giảm thiểu bệnh hại, tăng khả năng đề kháng bệnh của cây trồng mà không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, vật nuôi và môi trường như các loại thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có nguồn gốc hóa học khác, đồng thời không làm cho sâu hại có khả năng nhờn thuốc… Song, thực tế hiện nay nhiều nông dân vẫn còn chưa biết rõ về các loại chế phẩm này cũng như việc sử dụng chúng trong công tác BVTV. Xin được giới thiệu kỹ thuật về các loại chế phẩm sinh học để nông dân hiểu rõ và biết cách sử dụng sao cho hiệu quả.

- Chế phẩm từ vi khuẩn: Thuốc trừ sâu vi sinh BT thuộc nhóm trừ sâu sinh học, có nguồn gốc vi khuẩn, phổ diệt sâu rộng và hữu hiệu đối với các loại sâu như sâu cuốn lá, sâu tơ, sâu xanh, sâu khoang, sâu ăn tạp… Sâu khi ăn phải thuốc sẽ ngừng ăn sau vài giờ và chết sau 1 - 3 ngày. Các loại sản phẩm có trên thị trường khá nhiều như Vi-BT 32000WP, 16000WP, BT Xentary 35WDG, Firibiotox P dạng bột, Firibiotox C dạng dịch cô đặc...

- Chế phẩm từ nấm: Điều chế từ nấm có sản phẩm thuốc trừ sâu sinh học VIBAMEC với hoạt chất Abamectin được phân lập từ quá trình lên men nấm Steptomyces avermitilis. Diệt trừ được các loại sâu như sâu vẽ bùa, nhện, sâu tơ, sâu xanh, bọ trĩ, bọ phấn. Ngoài ra cũng trong nhóm này Vivadamy, Vanicide, Vali… có hoạt chất là Validamycin A, được chiết xuất từ nấm men Streptomyces hygroscopius var. jingangiesis. Đây là nhóm thuốc trừ bệnh có nguồn gốc kháng sinh đặc trị các bệnh khô vằn trên lúa, nấm hồng trên cao su, bệnh chết rạp cây con trên cà chua, khoai tây, thuốc lá, bông vải...

Các chế phẩm từ nhóm nấm còn có nấm đối kháng Trichoderma vừa có tác dụng đề kháng một số nấm bệnh gây hại trên bộ rễ cây trồng như bệnh vàng lá chết nhanh hay bệnh héo chậm do một số nấm bệnh có trong đất trồng gây ra.

Hai chế phẩm nấm trừ côn trùng Ometar (nấm xanh) và  Biovip (nấm trắng) là sản phẩm do Viện Lúa đồng bằng sông Cửu Long sản xuất có tác dụng phòng trừ sâu hại cho cây trồng và rầy nâu hại lúa. Chế phẩm có hiệu lực bền lâu, thuốc có tác dụng lây lan mầm bệnh từ con rầy đã chết sang con rầy non mới nở trong một vụ lúa, nên chỉ phun một lần có thể duy trì hiệu quả trừ rầy cho suốt vụ.

- Chế phẩm từ virus: Tiêu biểu là nhóm sản phẩm chiết xuất từ virus NPV. Đây là loại virus có tính rất chuyên biệt, chỉ lây nhiễm và tiêu diệt sâu xanh da láng rất hiệu quả trên một số cây trồng như bông, đậu đỗ, ngô, hành, nho.

- Chế phẩm từ tuyến trùng và nguyên sinh động vật: Được coi là tác nhân có nhiều triển vọng bởi có khả năng diệt sâu nhanh, phổ diệt sâu rộng, an toàn cho người, động vật và không gây khả năng "kháng thuốc" ở sâu.

- Chế phẩm từ thuốc kháng sinh: Vi khuẩn, nấm và xạ khuẩn là những vi sinh vật sinh ra nhiều chất kháng sinh. Chất kasugamycin có hiệu quả trừ một số vi khuẩn và nấm gây bệnh nhưng chỉ trong sự hiện diện của dịch cây. Validamicin là chất kháng sinh đặc hiệu đối với giống nấm Rhizoctonia. Các chất phytobacteriomicin và polimicin do xạ khuẩn tiết ra có tác dụng trừ vi khuẩn và nấm. Nấm T.roesum tiết ra trichothecin là chất kháng sinh có tác dụng phổ rộng để trừ nấm gây bệnh.

 KS. TRẦN THỊ LIÊN
(Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)