Phát triển các mô hình học tập gắn với khuyến học, khuyến tài

Ngày 30.9, huyện Cẩm Giàng tổ chức tuyên dương, khen thưởng các giáo viên, học sinh có nhiều thành tích trong năm học 2017-2018

Phong trào khuyến học, khuyến tài trên địa bàn tỉnh ngày càng hiệu quả thông qua việc phát triển các mô hình học tập như "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập", "Đơn vị học tập".

Nhiều mô hình tốt, cách làm hay

Ngày 20.2.2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 281/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020” nhằm đẩy mạnh các hoạt động học tập thường xuyên, suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng thông qua việc xây dựng các mô hình “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập” và “Đơn vị học tập” (sau đây gọi chung là các mô hình học tập). Thực hiện quyết định này, các cấp Hội Khuyến học (HKH) đã xây dựng nhiều mô hình học tập gắn với khuyến học, khuyến tài.

Xã Quốc Tuấn (Nam Sách) là đơn vị điển hình trong việc xây dựng các mô hình học tập. Công tác tuyên truyền về xây dựng mô hình học tập được lồng ghép vào các hội nghị của thôn, xã, các ban, ngành, đoàn thể để cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân hiểu được mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng xã hội học tập. Xã có 1 trung tâm học tập cộng đồng nhằm thực hiện phương châm “Cần gì học nấy” của người dân. HKH xã phối hợp với Ban Giám đốc trung tâm tổ chức khảo sát nhu cầu học tập của người dân, từ đó xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp. Mỗi năm, Trung tâm Học tập cộng đồng của xã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, huyện tổ chức hơn 10 lớp chuyển giao khoa học, kỹ thuật trong lĩnh vực nông nghiệp, các lớp tuyên truyền về pháp luật, vệ sinh môi trường, sức khỏe sinh sản, KHHGĐ… cho gần 1.000 lượt người.

Sau khi triển khai thí điểm các mô hình học tập ở các xã, thị trấn trên địa bàn huyện, HKH huyện Cẩm Giàng đã tham mưu với Huyện ủy ban hành chỉ thị và UBND huyện ra quyết định thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng xã hội học tập của huyện. HKH huyện phối hợp với Đài Phát thanh huyện, đài truyền thanh các xã, thị trấn tích cực tuyên truyền các văn bản về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, giới thiệu cách làm của những mô hình học tập tiêu biểu. Từ đó đã xuất hiện thêm nhiều mô hình học tập tốt. Đến hết tháng 6.2018, toàn huyện đã xây dựng nguồn Quỹ khuyến học với gần 8,6 tỷ đồng, tăng gần 3,7 tỷ đồng so với năm 2015. Một số địa phương có nguồn quỹ cao như các xã Tân Trường (hơn 1 tỷ đồng), Cẩm Vũ (gần 472 triệu đồng), Cẩm Điền (gần 443 triệu đồng)… Tính đến hết năm 2017, có 60% số gia đình trong huyện được công nhận là "Gia đình học tập", 62% số dòng họ đạt "Dòng họ học tập", 65% số cộng đồng thôn, khu dân cư đạt danh hiệu "Cộng đồng học tập" và 78% số đơn vị khuyến học đạt danh hiệu "Đơn vị học tập".

Huyện Thanh Miện hiện cũng có 43.550 hội viên khuyến học, chiếm 36,5% số dân, 507 dòng họ học tập, 23.335 gia đình học tập, 75 cộng đồng học tập, 102 đơn vị học tập. Tổng số Quỹ Khuyến học toàn huyện hiện đạt 11 tỷ đồng, tăng 3,3 tỷ đồng so với năm 2015, trong đó cấp huyện có 700 triệu đồng. Trong 3 năm qua, các cấp HKH huyện Thanh Miện đã trao tặng hơn 1.600 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn và đạt thành tích cao trong học tập với tổng số tiền 1,6 tỷ đồng.

Cán bộ, người dân xã Quốc Tuấn tìm hiểu kiến thức thông qua các tủ sách đặt tại cơ sở

Hiệu quả

Để thực hiện có hiệu quả Quyết định 281/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, HKH tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu với UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 1260/KH-UBND phê duyệt Đề án "Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị cấp xã tỉnh Hải Dương đến năm 2020". Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và HKH tỉnh đã biên soạn phát hành "Tài liệu tập huấn cán bộ khuyến học cơ sở". Nội dung trọng tâm là: Bộ tiêu chí, quy trình đánh giá, xét công nhận các danh hiệu: gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị học tập do Trung ương HKH Việt Nam ban hành; 15 tiêu chí quy định về xét đánh giá, công nhận danh hiệu "Cộng đồng học tập cấp xã". Hằng năm, HKH tỉnh mở 12 lớp tập huấn tại các huyện, thị xã, thành phố cho 1.300 cán bộ khuyến học cơ sở. Đồng thời tổ chức ký kết chương trình phối hợp hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập với Sở Giáo dục và Đào tạo, Hội Phụ nữ tỉnh, Tỉnh đoàn và Liên đoàn Lao động tỉnh. Trong chương trình phối hợp có nội dung xây dựng các mô hình học tập thuộc các cấp của 4 đoàn thể nêu trên.

Phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài từ các gia đình, dòng họ, cơ quan, đơn vị đã tạo động lực khuyến khích mỗi người dân học tập, học tập thường xuyên. Trong gia đình, ông bà, cha mẹ luôn khuyến khích, động viên con cháu học tập tốt. Nhiều dòng họ đã xây dựng quỹ khuyến học, kịp thời khen thưởng, biểu dương con cháu có thành tích cao trong học tập. Việc triển khai, xây dựng các mô hình học tập đã được sự đồng tình, ủng hộ, phối hợp của các tổ chức chính trị - xã hội, các cấp HKH, tạo sự lan tỏa rộng khắp trong cộng đồng, góp phần tạo nên cả xã hội học tập. Kết quả đạt được góp phần vào việc xây dựng gia đình văn hóa, thôn, khu dân cư văn hóa. Đây là những tiêu chí trong quá trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh trên địa bàn tỉnh.

Hằng năm, HKH cấp xã đều tiến hành kiểm tra, đánh giá, đề nghị UBND cấp xã công nhận các danh hiệu "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập" và "Đơn vị học tập" bám sát nội dung Bộ tiêu chí và quy trình xét công nhận do HKH Việt Nam ban hành. Mỗi năm, đoàn kiểm tra cấp tỉnh kiểm tra, khảo sát ở 9 trong tổng số 12 huyện, thị xã, thành phố. Ban Chỉ đạo xây dựng xã hội học tập cấp huyện cũng thành lập đoàn kiểm tra và tiến hành kiểm tra việc đánh giá, xét công nhận các danh hiệu học tập ở một số cơ sở để rút ra những ưu điểm, hạn chế cần khắc phục.

Sau 3 năm thực hiện Quyết định 281/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tính đến hết năm 2017, toàn tỉnh có 253.575 gia đình được công nhận “Gia đình học tập”, chiếm 51,6% tổng số gia đình trong toàn tỉnh; 4.404 “Dòng họ học tập”, chiếm 52,3%. Có 1.073 “Cộng đồng học tập” cấp thôn, tổ dân phố, chiếm 68,4%. Số đơn vị được công nhận “Đơn vị học tập” ở cơ sở thuộc cấp xã quản lý là 1.153, chiếm 63,1%. Trước đó, vào tháng 12.2016, HKH tỉnh được đánh giá đạt tỷ lệ cao ở 2 mô hình Dòng họ học tập, Đơn vị học tập, nằm trong tốp 10 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước.

HUYỀN TRANG