Hơn 50 năm qua, huyền thoại về đường Hồ Chí Minh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vẫn sáng ngời trong trang sử hào hùng của dân tộc.
Đường Hồ Chí Minh đã góp sức làm nên Đại thắng mùa xuân 1975
Cách đây 53 năm, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Quân ủy thành lập “Đoàn công tác quân sự đặc biệt” - Đoàn 559. Nhiệm vụ chính của Đoàn 559 là mở đường vận chuyển hàng quân sự, chi viện cho miền Nam, tổ chức đưa đón cán bộ, bộ đội, chuyển công văn tài liệu từ Bắc vào Nam và ngược lại. Lực lượng ban đầu của đoàn gồm 500 cán bộ, chiến sĩ tổ chức thành Tiểu đoàn giao liên vận tải 301. Từ một đơn vị nhỏ bé ban đầu, Đoàn 559 nhanh chóng trưởng thành, bao gồm đủ các lực lượng: công binh; vận tải đường bộ, đường sông, đường ống; pháo cao xạ; bộ binh; giao liên, thông tin; thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến… Đoàn 559 trở thành một hướng chiến trường tổng hợp, lực lượng hiệp đồng binh chủng trên quy mô lớn, “Đánh địch mà đi, mở đường mà tiến”, luôn chủ động đáp ứng sự lớn mạnh của các hướng chiến trường. Từ phương thức vận chuyển lấy sức người gùi là chính, trên con đường nhỏ hẹp tiến lên vận chuyển bằng cơ giới. Từ một tuyến cơ giới đã phát triển thành một mạng lưới đường cả đông và tây Trường Sơn. Trong suốt 16 năm làm nhiệm vụ, Đoàn 559 đã góp sức làm nên thắng lợi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975. Với 5 hệ thống đường trục dọc và 21 đường trục ngang, đã nối đông và tây Trường Sơn với tổng chiều dài hơn 20 nghìn km đường ô - tô; 3.140 km đường kín cho xe chạy ban ngày, hệ thống đường sông dài gần 500 km; hệ thống đường ống dẫn xăng dầu dài 1.400 km vào tới miền Đông Nam Bộ. Lực lượng cầu đường đã san lấp 78 nghìn hố bom, phá 12.600 quả bom từ trường, 8.000 bom nổ chậm, 85.100 mìn các loại và xây dựng hàng ngàn cầu, cống ngầm... Lực lượng vận tải bảo đảm cơ sở vật chất, cơ động, mỗi năm bình quân vận chuyển hơn 1 triệu tấn hàng cho chiến trường miền Nam. Lực lượng pháo phòng không làm nhiệm vụ đánh địch trên không, bảo vệ thắng lợi công cuộc chi viện chiến lược, bắn rơi 2.455 máy bay giặc. Bộ đội bộ binh Trường Sơn đã đánh 2.500 trận chống biệt kích, thám báo và bộ binh của địch, loại khỏi vòng chiến đấu gần 20 nghìn tên địch, thu và phá hủy hơn 100 xe quân sự, hàng ngàn súng các loại. Lực lượng giao liên bảo đảm hành quân đưa đón, bố trí nơi ăn ở cho hàng triệu lượt cán bộ, chiến sĩ, thương bệnh binh ra vào các chiến trường... Trong suốt 16 năm, đường Trường Sơn trở thành trọng điểm bắn phá ác liệt của địch, núi rừng Trường Sơn bị cày xới bởi hơn 4 triệu tấn bom đạn, hóa chất độc hại của địch. Hơn 20 nghìn cán bộ, chiến sĩ Trường Sơn hy sinh, hơn 30 nghìn cán bộ, chiến sĩ bị thương và hàng vạn người là nạn nhân chất độc da cam.
Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, tỉnh Hải Hưng (cũ) có trên 20 nghìn người vào chiến đấu tại tuyến lửa Trường Sơn, đã lập công xuất sắc, có 2 đồng chí được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Ban Liên lạc (BLL) Bộ đội Trường Sơn đường Hồ Chí Minh tỉnh Hải Dương được thành lập từ 19-5-1999 với trên 5.500 hội viên, trong đó có trên 1.000 hội viên nữ, tham gia sinh hoạt tại 210 BLL xã, phường, thị trấn của 12 huyện, thị xã, thành phố. Chiến tranh kết thúc, mang theo truyền thống bộ đội Trường Sơn anh hùng, những người lính năm xưa cùng với gia đình khắc phục mọi khó khăn, tích cực góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Đã có nhiều chiến sĩ Trường Sơn vượt khó vươn lên trở thành hộ sản xuất, kinh doanh giỏi. Nhiều người trở thành chủ doanh nghiệp. Điển hình như cựu chiến binh Đoàn Xuân Trịnh, Giám đốc Công ty Du lịch cựu chiến binh Trường Sơn, với 6 đầu xe chuyên phục vụ nhu cầu vận tải và du lịch, tổng vốn đầu tư hơn 3,2 tỷ đồng. Công ty còn giải quyết việc làm thường xuyên cho 8 người là con em đồng đội trong Đoàn 559… Cựu chiến binh Lê Văn Hạnh (TP Hải Dương) cùng gia đình phát triển sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa cho hội viên nghèo, tặng quà bệnh nhân ở Bệnh viện Phong (Chí Linh); hỗ trợ 20 triệu đồng cho BLL tỉnh xuất bản trên 700 cuốn sách về kỷ niệm Trường Sơn… Qua hơn 12 năm hoạt động, BLL Bộ đội Trường Sơn đường Hồ Chí Minh tỉnh đã vận động các hội viên ủng hộ hỗ trợ xây nhà cho 2 cựu chiến binh Trường Sơn có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Bình Giang và thị xã Chí Linh, với tổng số tiền gần 40 triệu đồng, trong đó BLL Sư đoàn 470 hỗ trợ 20 triệu đồng; phối hợp với Bệnh viện Đa khoa huyện Bình Giang, Hội Thầy thuốc cựu chiến binh Trường Sơn của 2 huyện Cẩm Giàng và Bình Giang tổ chức khám bệnh, tư vấn và phát thuốc miễn phí cho 2.300 lượt hội viên. BLL thường xuyên phối hợp với Công ty Du lịch cựu chiến binh Trường Sơn tổ chức đưa hàng nghìn lượt chiến sĩ Trường Sơn về thăm lại chiến trường xưa…
Ngày 11-1-2012, Chủ tịch UBND tỉnh đã ký quyết định thành lập Hội Truyền thống Trường Sơn- Đường Hồ Chí Minh tỉnh nhằm động viên và phát huy truyền thống của bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh anh hùng, góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Hoạt động của hội theo nguyên tắc tự nguyện, tự chủ về tài chính, tuân thủ quy định của pháp luật, điều lệ hội và chịu sự quản lý nhà nước của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Hơn 50 năm qua, huyền thoại về đường Hồ Chí Minh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vẫn sáng ngời trong trang sử hào hùng của dân tộc. Những người lính Trường Sơn năm xưa vẫn luôn phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, góp phần xây dựng quê hương Hải Dương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
LÊ HỒNG SƠN - Trưởng Ban Liên lạc Bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh tỉnh