Ông Phạm Văn Quất ở thôn Bằng Bộ, xã Cao Thắng (Thanh Miện) không chỉ là người giỏi làm kinh tế mà còn giàu lòng nhân ái, sẵn sàng giúp đỡ những người khó khăn.
Mỗi năm, ông Quất (bên phải) lãi khoảng 1 tỷ đồng từ sản xuất cá giống
Sau khi xuất ngũ về địa phương, ông Quất làm công nhân trong trại cá giống Lê Hồng của huyện. Là người chăm chỉ làm việc nên ông tích lũy được nhiều kinh nghiệm lựa chọn cá bố mẹ, các biện pháp cho cá sinh sản và chăm sóc cá giống. Nơi ông sinh sống vốn là vùng đất trũng cấy lúa bấp bênh không hiệu quả. Nông dân quanh năm "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" nhưng thu hoạch không là bao, có năm còn trắng tay do mưa bão. Với ý nghĩ phải biến nơi này thành vùng "đất vàng", năm 1987 ông Quất quyết định xin nghỉ chế độ về thuê đất của nông dân để lập trang trại.
Lúc bắt tay vào làm ông Quất gặp khó khăn trăm bề, nhất là vốn, thị trường, kỹ thuật. Do ao chưa được cải tạo nên nước bị chua khiến cá mới thả chết nhiều, những con còn sống chậm lớn. Lúc muốn nhập cá bố mẹ giống mới thì lại không có vốn. Thị trường tiêu thụ nhỏ hẹp chỉ quanh quẩn trong huyện nên có những đợt thu hoạch cá nhưng không bán được. Nhiều lúc việc làm ăn, kinh doanh tưởng đi vào ngõ cụt nhưng được sự động viên của gia đình, bạn bè và phát huy phẩm chất người lính, ông Quất quyết tâm vượt qua khó khăn. Để có thêm kiến thức nuôi cá sinh sản, cá giống, ông Quất học hỏi qua sách báo, tham quan một số mô hình tiêu biểu trong và ngoài tỉnh. Ông tích cực tham gia các lớp tập huấn do Hội Nông dân xã tổ chức, thường xuyên rút kinh nghiệm trong sản xuất. Ông Quất cải tạo ao nuôi bằng cách trồng cây xung quanh, thả vôi xuống ao để giảm độ chua. Ông đi nhiều nơi, thậm chí tìm các giống cá mới ở nước ngoài về ươm nuôi. Ông còn nhập một số loại cá bố mẹ như chép, rô phi... từ Đài Loan, Hungari, Trung Quốc để nâng cao chất lượng con giống. Ông đã nhân thành công các giống cá trê, nheo, rô phi đầu vuông, cá lăng chấm... và tích cực mở rộng thị trường ra tỉnh ngoài.
Qua gần 30 năm lăn lộn với nghề, đến nay ông Quất đã có trang trại rộng 4,3 ha, được chia làm 2 khu. Trung bình một năm ông bán ra thị trường khoảng 15 tấn cá giống với 13 giống cá khác nhau. Sau khi trừ chi phí, mỗi năm trang trại cho lãi khoảng 1 tỷ đồng. Để có được thành công như ngày hôm nay, ông Quất khẳng định, quan trọng nhất là phải có nghị lực vươn lên, không nên thấy "sóng cả mà ngã tay chèo". Trong làm ăn cần giữ chữ "tín" làm đầu. Trong nuôi thả cá cần vệ sinh ao nuôi định kỳ, phải chú trọng nguồn nước, phòng chống dịch bệnh cho cá...
Anh Vũ Như Duy ở thôn Nại Trì, xã Ngũ Hùng cho biết: "Gia đình tôi có 4 mẫu chuyên nuôi cá. Từ khi lập gia trại đến nay, tôi luôn lấy cá giống ở chỗ ông Quất. Chất lượng cá ở đây bảo đảm, tỷ lệ cá chết không đáng kể, cá nuôi nhanh lớn. Thời gian ông Quất giao hàng cũng rất đúng cam kết, chỉ cần gọi điện thoại đặt hàng trước là có cá giống".
Không chỉ năng động làm giàu, ông Quất còn có tấm lòng nhân ái, tích cực giúp đỡ mọi người. Ông đã thành lập HTX Thủy sản Cao Thắng với 22 xã viên và tích cực truyền đạt cho họ kinh nghiệm, kỹ thuật ươm cá giống, cách tìm kiếm thị trường tiêu thụ. Hằng năm, ông giúp một số hộ nghèo trong xã về con giống và thức ăn theo hình thức trả chậm với số tiền từ 250-300 triệu đồng, đến khi bán cá mới phải thanh toán tiền.
Ông Quất còn giúp đỡ trực tiếp các hộ nghèo từ 20-30 triệu đồng mỗi năm; đồng thời tích cực ủng hộ các loại quỹ của địa phương. Trong phong trào xây dựng nông thôn mới, ông ủng hộ 10 triệu đồng để làm đường giao thông. Trong 5 năm qua, ông đã nhận hỗ trợ 2 cháu mồ côi 200.000 đồng/tháng/cháu. Hiện nay, trang trại của ông Quất tạo việc làm cho 10 lao động với thu nhập mỗi người 6 triệu đồng/tháng. Trước khi vào làm cho ông Quất, một số người thuộc diện hộ nghèo của địa phương, hiện nay kinh tế gia đình họ đã ổn định.
Nói về kế hoạch của mình trong tương lai, ông Quất cho biết sẽ tập trung đầu tư nâng cao chất lượng các giống cá hiện có và sẽ nhân thêm một số giống cá khác. Nếu đủ điều kiện, ông dự tính mở rộng trang trại để vừa đáp ứng được nhu cầu con giống của thị trường trong nước. Ông cũng mong muốn sẽ hỗ trợ thêm nhiều hoàn cảnh khó khăn của địa phương, giúp họ ổn định, vươn lên trong cuộc sống.
Với những đóng góp tích cực, năm 2013, ông Quất là người duy nhất ở Hải Dương được Trung ương Hội Nông dân tặng danh hiệu "Nông dân Việt Nam xuất sắc".
HÀ NGÂN