Với niềm đam mê sáng tạo, ông Nguyễn Văn Chế đã chế tạo ra nhiều máy móc, công cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp và chế biến nông sản.
Ông Chế (bên trái) đã chế tạo được 2.000 chiếc lưỡi cày vét luống bán đi khắp nơi
Là một nông dân chân chất, không được đào tạo qua trường lớp nhưng với niềm đam mê sáng tạo, ông Nguyễn Văn Chế (sinh năm 1962) ở thôn Thụy Trà, xã Nam Trung (Nam Sách) đã chế tạo ra nhiều máy móc, công cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp và chế biến nông sản. Những sáng chế của ông đã đem lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân.
Sinh ra trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, bố mất sớm, một mình mẹ phải bươn chải làm nông nghiệp nuôi 6 anh em trai. Tuổi trẻ của ông Chế là những ngày tháng vất vả, lăn lộn cùng đồng ruộng. Chứng kiến cảnh nông dân lam lũ vất vả, tốn nhiều công sức trồng cây vụ đông và chế biến hành tỏi nhưng hiệu quả sản xuất không cao, ông Chế luôn trăn trở, nung nấu ý định phải nghĩ cách giúp bà con nông dân giảm sức lao động, nhưng hiệu quả kinh tế lại cao hơn. Nghĩ là làm, năm 1997, ông Chế mở xưởng cơ khí tại nhà. Do không có kinh nghiệm, thời gian đầu mở xưởng ông chỉ hàn cuốc, xẻng, cày, bừa cho người dân là chính. Sau nhiều năm tự học hỏi ông Chế đã trở thành thợ cơ khí giỏi, được nhiều người biết đến.
Xã Nam Trung có nghề truyền thống sấy hành tỏi. Trước đây, người dân thường sấy thủ công bằng bếp than nên tốn nhiều nhân công mà năng suất không cao. Hai người sấy cả ngày chỉ được khoảng 30 kg hành khô. Thương người dân, năm 2004, ông Chế bắt đầu chế tạo máy sấy hàng nông sản. Sau nhiều lần làm và thử nghiệm thất bại, năm 2005 chiếc máy sấy đầu tiên đã thành công và được đưa vào sử dụng. Chiếc máy này đã giúp người dân nâng cao năng suất. Nhờ có máy sấy mà năng suất lao động tăng lên, 2 người làm 1 ngày được khoảng 150 kg hành thành phẩm. Sau nhiều lần nghiên cứu cải tiến, đến năm 2009 chiếc máy sấy hàng nông sản đã hoàn thiện như hiện nay, năng suất đạt 1,3 - 1,5 tấn hành khô mỗi ngày. Với chiếc máy này, ông Chế là một trong 2 nông dân tiêu biểu của xã Nam Trung nhận giải thưởng của Hội thi Sáng tạo khoa học và kỹ thuật tỉnh Hải Dương lần thứ 8.
Từ thành công bước đầu đã động viên ông Chế tiếp tục nghiên cứu, chế tạo nhiều loại máy khác. Ông bắt tay vào nghiên cứu, chế tạo máy sàng để phân loại nông sản. Máy sàng nông sản đã giúp cắt giảm nhân công và nâng cao năng suất. Chỉ cần 2 người điều khiển máy sàng bằng 40 người làm thủ công. Để giúp nông dân rút ngắn thời gian làm đất vụ đông, ông Chế đã nghiên cứu, chế tạo lưỡi cày vét luống. Sau hơn 2 năm thử nghiệm, đến năm 2009 ông đã thành công. Sản phẩm lưỡi cày vét luống giúp người nông dân làm luống nhanh, kịp thời vụ và giảm chi phí sản xuất. Đến nay, ông đã chế tạo khoảng 2.000 lưỡi cày vét luống bán đi khắp nơi trong cả nước. Với sản phẩm này, ông Chế đã đoạt giải nhì tại Hội thi Sáng tạo khoa học và kỹ thuật tỉnh năm 2008 và giành giải C Giải thưởng Khoa học và Công nghệ Côn Sơn lần thứ 3 (2006 - 2011).
Ngoài những sản phẩm trên, ông Chế còn nghiên cứu chế tạo thành công nhiều sản phẩm khác như máy thái, máy sấy, quạt sấy, máy rửa hàng nông sản, bánh lồng cày 4 lưỡi... Đây là những sản phẩm hữu ích đối với nông dân.
Có được những thành công như hôm nay, ông Chế đã trải qua nhiều khó khăn. "Mỗi sản phẩm mới hoàn thành đều trải qua hàng chục lần thử nghiệm thất bại. Gia đình ngăn cản. Nguồn vốn không có. Đã có thời điểm tôi phải thế chấp nhà vay tiền ngân hàng. Nhiều lúc tôi đã có ý định từ bỏ ước mơ sáng chế", ông Chế chia sẻ. Dù vậy, với mong muốn giúp đỡ người dân, ông Chế đã kiên trì nghiên cứu và thành công. Hiện nay, xưởng cơ khí của gia đình ông rộng chừng 100 m2 nằm cạnh đường tỉnh 390 ở thôn Thụy Trà là địa chỉ quen thuộc của bà con nông dân trong và ngoài tỉnh.
Với những sáng chế của mình, ông Chế đã vinh dự nhận được nhiều giải thưởng về sáng tạo khoa học kỹ thuật. Ông là nông dân duy nhất của huyện Nam Sách và là một trong 12 nông dân của tỉnh Hải Dương được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân nghề tiểu thủ công nghiệp tiêu biểu tỉnh lần thứ 2 năm 2015. Ngoài ra, ông Chế còn được nhận nhiều bằng khen, giấy khen của Hội Cơ khí Việt Nam, UBND tỉnh, UBND huyện Nam Sách. Ông cũng từng được tham gia chương trình "Nhà sáng chế" của Đài Truyền hình Việt Nam. Năm 2015, ông Nguyễn Văn Chế đã được tôn vinh tại "Lễ tôn vinh thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam".
LAN NGUYỄN
