Những người trẻ thích yêu đương mập mờ

Trước khi về, Vy không quên tạm biệt, dặn chàng trai khi về đến nhà nhắn tin cho cô biết.

"Chúng tôi chỉ là bạn nhưng không khác gì người yêu", Vy, ở quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh kể. "Nhưng chúng tôi không đang trong một mối quan hệ chính thức nào, kể từ khi biết nhau và hẹn hò cách đây 8 tháng".

Cô gái kể chia tay mối tình 5 năm vào đầu năm 2023. Ba tháng sau, khi tham gia nhóm thiện nguyện Vy gặp chàng trai kém mình 7 tuổi. Họ đồng điệu về quan điểm sống, sở thích, bắt đầu nhắn tin và đi chơi riêng.

Nhưng những tổn thương từ mối tình cũ cộng với thời gian độc thân "chưa bao lâu" làm Vy không muốn bước vào mối quan hệ mới. Chàng trai vừa tốt nghiệp đại học cũng không muốn yêu vội, tập trung cho sự nghiệp trước. Họ hiểu vấn đề của nhau nên không có lời tỏ tình nào để xác lập mối quan hệ.

"Tôi ngại những ràng buộc mệt mỏi", Vy nói.

Cô giải thích nếu là người yêu, hai người sẽ phải theo "vòng lặp" tìm hiểu, cãi vã, ghen tuông, giận hờn rồi ra mắt bạn bè, gia đình hai bên, một thời gian sau sẽ tính chuyện kết hôn.

Vy cho rằng người bạn kia còn trẻ, chưa đủ khả năng lo cho cuộc sống hôn nhân, cách cư xử cũng chưa thể hiện là người trưởng thành nhưng cô cũng không muốn từ bỏ chàng trai này.

Họ hẹn hò nhau mỗi cuối tuần, cũng có nắm tay và ôm hôn như cặp tình nhân khác. Cô cũng chỉ nhắn tin thăm hỏi, quan tâm khi cần thiết, không duy trì hằng ngày.

Minh Phương, 26 tuổi, nói hai tiếng giờ nghỉ trưa ở văn phòng là lúc cô trả lời tin nhắn các "mập mờ" đang tìm hiểu. Nữ nhân viên ngành truyền thông sử dụng ứng dụng hẹn hò Tinder và Bumble được ba năm, gặp gỡ nhiều chàng trai nhưng chưa từng có người yêu.

"Họ không muốn tiến cũng chẳng chịu lùi", Phương nói. "Đây là kiểu quan hệ phổ biến ở ứng dụng hẹn hò". Cô đang giữ mối quan hệ với ba người, điểm chung là nhắn tin hằng ngày, thỉnh thoảng ra ngoài hẹn hò nhưng không xác lập chuyện gì nghiêm túc.

Một trong số đó là chàng trai làm cùng ngành, hơn Phương 6 tuổi. Anh thường xuyên nhắn tin, đón đưa, nhắc nhở cô ăn cơm, uống thuốc, nghỉ ngơi đúng giờ, bày tỏ cảm xúc nhớ nhung, rủ đi du lịch cùng nhưng chưa bao giờ nói lời yêu.

Nhưng Phương cũng không khó chịu dù thừa nhận có rung động trước đối phương. Cô cảm thấy thoải mái bởi không phải chia quá nhiều thời gian và công sức vun đắp mối quan hệ. Cuối tuần, cô muốn nghỉ ngơi, đi spa, cà phê với bạn bè thay vì nấu ăn, chăm sóc cho người yêu như lúc trước.

Phương cho rằng thời gian đẹp nhất trong tình yêu là khi bắt đầu "thả thính" (tán tỉnh) và hẹn hò nhau. Do đó cô muốn duy trì những mối quan hệ ở mức độ này, không tiến sâu hơn.

Phương và Vy đang trong tình huống được giới trẻ gọi là "situationship" - mối quan hệ mập mờ, hai người cư xử như thể là người yêu của nhau nhưng lại không phải là người yêu chính thức. Cả hai người đều không định danh quan hệ này là tình yêu, không có cam kết ràng buộc, thiếu ranh giới rõ ràng.

Khảo sát của Bumble năm 2023 cho thấy 30% người độc thân muốn được "hẹn hò mập mờ". Trong đó, 73% Gen Z nói họ chưa sẵn sàng cho mối quan hệ cần khẳng định chủ quyền.

Báo cáo Year in Swipe - xu hướng hẹn hò trong giới trẻ của Tinder 2022 thống kê 49% người dùng đã thêm situationship vào hồ sơ của mình để khẳng định họ không có nhu cầu tìm người yêu. Cứ 10 người trẻ được khảo sát sẽ có một người thích mối quan hệ kiểu này bởi ít bị áp lực.

Tương tự, 34% người dùng ứng dụng hẹn hò Hinge đã thêm mối quan hệ mập mờ vào phần mục tiêu của họ. Khảo sát công ty phân tích dữ liệu YouGov tháng 4/2024 cho thấy 39% người Mỹ thừa nhận họ từng ở trong situationship. Với nhóm 18-34 tuổi, tỷ lệ này lên đến 50%.

Ở Việt Nam, chủ đề situationship đã xuất hiện rộ nhất khoảng hai năm nay trong các diễn đàn, hội nhóm hẹn hò trên mạng xã hội, thu hút hàng trăm nghìn tương tác.

Chuyên viên tâm lý Đào Lê Tâm An, nghiên cứu sinh Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh nói một số người trẻ hiểu mối quan hệ mập mờ tương đồng với friend with benefits (fwb - bạn bè đi kèm tình dục). Tuy nhiên, không hẳn mối quan hệ mập mờ nào cũng có yếu tố tình dục, đôi khi nó chỉ đơn giản là quan hệ không thể gọi tên, không rõ vai trò, vị trí của đối phương trong đời mình và ngược lại.

Vài người vô tình rơi vào mối quan hệ mập mờ rất tự nhiên, nhất là giai đoạn tìm hiểu nhưng cũng có người chủ động đi tìm người cùng mình đồng hành một cách không danh phận. Họ có cử chỉ của những cặp yêu đương nhưng chưa từng khẳng định, hoặc hỏi đến thì không thừa nhận.

Ông An cho rằng lý do người ta chọn mối quan hệ mập mờ rất đa dạng nhưng tựu trung lại xuất phát từ ý nghĩa của chính mối quan hệ này: Không có sự ràng buộc.

Người từng đổ vỡ trong chuyện tình cảm hoặc thậm chí là người tò mò cũng có thể lựa chọn mối quan hệ này. Bên cạnh đó, người có khó khăn về mặt gắn bó với gia đình từ thuở ấu thơ cũng dễ hình thành rào cản để họ chọn gắn kết lâu dài với ai đó.

Ông An phân tích người ta thường thích giai đoạn chuyển tiếp từ tình bạn sang tình yêu do các cá nhân có xu hướng thể hiện mặt tốt và tạo cho nhau cảm xúc tích cực. Nhưng với mối quan hệ không cam kết, không đặt ra mục tiêu, hai người dễ dàng vứt bỏ mối quan hệ đó để tìm kiếm sự thú vị ở nơi khác.

Quỳnh Anh, 25 tuổi và nam đồng nghiệp của cô là trường hợp này. Họ đều biết mình đặc biệt với đối phương, nhắn tin cho nhau hàng ngày nhưng không muốn yêu đương, sợ mất tình bạn. Họ ngầm hẹn hò như người yêu giấu mọi người trong công ty, tan làm đưa nhau đi ăn, sinh nhật vẫn tặng quà.

Tuy nhiên, mối quan hệ chỉ kéo dài được hai tháng, kết thúc bằng việc đối phương "ghost" Quỳnh Anh, tức im lặng không trả lời tin nhắn, không gọi điện và không có lý do cho hành động này. Mãi ba tuần sau, cô thấy đối phương thân mật với bạn nữ khác, cô mới hiểu nhưng không có danh phận để ghen tuông.

Chuyên viên tâm lý cho rằng người trong cuộc phải biết rõ tính chất của mối quan hệ, hiểu mình chuẩn bị dấn thân vào điều gì để có sự chuẩn bị phù hợp. Người tìm kiếm mối quan hệ mập mờ không đáng trách nếu họ hiểu rõ những gì họ đang làm và đối mặt, sẵn sàng cho những tình huống có thể xảy ra.

Mọi mối quan hệ đều dựa trên nền tảng cơ bản là sự trao đổi về mặt nhu cầu. Khi bạn không cảm thấy nhu cầu của mình được đáp ứng, hoặc bản thân không thể tiếp tục với những nhu cầu của đối phương, việc xem xét về khả năng kết thúc nó là điều cần thiết.

Ông An lưu ý nếu người đã chứng kiến hoặc trải nghiệm nhiều tiêu cực liên quan đến tình cảm, họ nên đối diện với bản thân hoặc gặp chuyên gia tâm lý để gỡ bỏ thay vì cố gắng tìm kiếm mối quan hệ không tên.

Cuối tháng 4, Phạm Vy bị sốt cao cùng lúc với đợt nghỉ lễ, em gái về quê. Cô nhấc máy gọi cho chàng trai "mập mờ" nhưng đối phương từ chối sang do đang bận đi du lịch Đà Lạt.

"Đó là lúc tôi cảm thấy tủi thân và cô đơn nhất nhưng không trách được ai cả", Vy nói.