Những người “quên” giao thừa, làm đẹp mùa xuân

Những người quét rác như chị Huệ
đã hy sinh giờ phút giao thừa của mình để làm đẹp mùa xuân.

Sợ nhất mưa phùn

Ngày nào cũng thế, sau 15 phút đạp xe từ ngôi nhà nhỏ tại đường Ngô SĩLiên (Đống Đa, Hà Nội), chị Tăng Thị Xuân Huệ lại có mặt ở hồ ThiềnQuang (quận Hoàn Kiếm) để làm việc. Dựng nhờ xe vào phía sân của Độicảnh sát hình sự số 7, chị đến điểm tập kết, lấy xe đẩy, chổi, xẻng bắtđầu công việc của mình.

Chị Huệ, mới 43 tuổi nhưng đã vào nghề vệ sinh môi trường đô thị (Côngty trách nhiệm hữu hạn Nhà nước một thành viên môi trường đô thị -URENCO) được 24 năm. Đoạn đường chị phụ trách là một “ô vuông” từ phốNguyễn Thượng Hiền-Trần Bình Trọng-Nguyễn Du-Lê Duẩn. “Hết nhặt rác,lại quét đường, hôm nào nhanh cũng phải 12 giờ đêm mới được về nhà,”chị kể.

Theo chị Huệ, những người quét rác sợ nhất là mưa phùn. Những hạt mưaxuân li ti càng làm những mảnh giấy, lá bám riết lấy mặt đường...

Tại trục đường Nguyễn Trãi (quận Thanh Xuân), chị Quách Thị Thùy cũngkể về những nỗi nhọc nhằn của nghề quét rác. Mưa, khổ đã đành, nhưngnhiều khi ý thức của con người cũng làm công việc vất vả gấp bội. Nàynhé, nào là chuyện vứt rác bừa bãi ở điểm để rác, chuyện những người đi“hôi rác” lấy vật liệu để bán đồng nát cũng làm tung tóe rác.

Lúc gặp tôi, chiếc xe chứa rác của chị Thùy lúc này đã đầy ú ụ, với mấytấm ván ép đã cài sẵn ở thành xe, chị quây quanh thùng xe để “mở rộngdiện tích”. Một đôi trai gái phóng xe vù vù trong ngõ ra đường, gặp xerác liền phanh gấp lại. Bánh xe trượt rê trên mặt đường. Không ai bịthương. Chị Thùy chẹp miệng: “Đi thế có chết con người ta không? ” Rồikể, chị Lương (cùng nhóm với chị Thùy), một lần có cậu thanh niên đi xemáy một tay, tay kia nghe điện thoại đã đâm sầm vào, khiến chị Lươngphải “an dưỡng” hàng tháng trời.

Nghề quét rác, lương cũng chẳng được là bao nhưng nhiều khi đám côngnhân còn… “mất tiền oan”. Có lần, một đám thanh niên đánh nhau, lao vàoxe rác để… lấy xẻng làm vũ khí rồi không trả hay những chiếc xe đạp dùđược xích vào cẩn thận nhưng vẫn bị bọn nghiện lấy để bán lấy vài chụcngàn. Thậm chí, có những chuyện dở khóc dở cười như một chị đang quétrác trên đường Láng, phải bỏ chạy và hét toáng vì gặp phải một ông “đệtử Lưu Linh” say xỉn, nhìn gà hóa cuốc cứ tưởng vợ mình, xáp tới đòi ôm…

Bỏ quên... giao thừa

Làm nghề vệ sinh môi trường, với chị Huệ, chị Thùy và đồng nghiệp khácthì cái sự “đón giao thừa” cùng gia đình đã trở thành quá xa xỉ. Bởilẽ, rác ngày nào cũng có nên phải nhặt. Đến phút giao thừa, muốn về vớigia đình thì đó lại là thời điểm người ta ra đường để xem bắn pháo hoa,đi lễ hoặc hái lộc đầu năm. Sau khi mọi người rút, còn lại là rác. Ráctừ vỏ bánh, kẹo, từ cành cây… làm người công nhân môi trường phải vấtvả đi thu gom, vận chuyển ra điểm tập kết trước khi trời sáng. Do đó,chẳng năm nào về sớm hơn 3-4 giờ sáng ngày mồng Một.

Ông Lê Trung Dũng, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ của URENCO cho biết,trước Tết vài ngày, 100% cán bộ, công nhân viên của đơn vị này đã phảiđi làm. Riêng ngày 29, 30 thì phải làm từ 6 giờ sáng đến khi hết rác,bất luận ngày đêm. “Suốt cuộc đời của người công nhân vệ sinh môitrường đô thị, không có khái niệm đón giao thừa ở nhà,” ông nói.

Không ở nhà cùng gia đình đón giây phút quan trọng nhất của năm, nhưngchị Huệ và chị Thùy đã chuẩn bị từ chiều 30. Họ phải chuẩn bị mâm cỗcúng trời đất, tổ tiên rồi “bàn giao” cho chồng con thắp hương... Mờsáng, các chị về đến nhà, lại tất bật lao vào cơm nước cho bữa cơm đầunăm mới.

Chị Huệ còn kể rằng, có những đồng nghiệp còn không dám trở về nhà saugiờ làm việc [vào sáng ngày mồng Một Tết-pv]. “Ở phố còn đỡ, chứ nhiềuchị nhà ở ngoại thành, các cụ còn kiêng kị và mê tín lắm. Do đó, xongviệc mà các chị ấy vẫn cứ luẩn quẩn với nhau trò chuyện, đến khi trờisáng mới đạp xe về bởi lúc ấy đã có khách đến xông đất rồi,” chị Huệnói.

Còn chị Thùy thì bảo, có người “nhỡ” xông đất, người nhà vốn khó tính,còn cầm báo “đốt vía” bởi sợ rằng làm nghề quét rác, năm ấy gia đình sẽgặp điều không may…

"Tủi lắm chú ạ. Nhưng thôi, nghề mình thì mình làm, chứ kêu ai được bâygiờ mà đổi việc cũng đâu có dễ," một công nhân quét rác, xen vào câuchuyện.

Tôi rời con đường vắng vẻ mà không quên gửi lời chúc mừng năm mới đếnnhững người công nhân quét rác. Năm hết, Tết đến, ai cũng muốn cùng giađình tụ họp bên mâm cơm đón giao thừa. Còn với họ, công việc phải là sốmột. Họ không quên giao thừa đâu, mà “phải bỏ quên” giây phút thiêngliêng ấy để dọn dẹp đường phố, làm đẹp mùa xuân. Để, “Sángmai ra/Gánh hàng hoa/Xuống chợ/Hoa Ngọc Hà/Trên đường/Rực nở/Hương bayxa/Thơm mát/Đường ta/Nhớ nghe hoa/Người quét rác/Đêm qua” (bài thơ Tiếng chổi tre, Tố Hữu).

(Theo TTXVN)