Những ngày đông bình yên

Mùa đông càng rõ nét hơn bao giờ hết khi ngoài trời không khí lạnh dồn dập ùa về. Đúng dịp ngày nghỉ, tôi tự cho phép mình lười biếng, cuộn tròn trong chăn ấm, bật nghe một bản nhạc yêu thích, nằm ngẫm về những ngày tháng đã qua thấy thời gian như ngưng đọng, một sự bình yên trải dài vô tận.

Nỗi nhớ trong tôi lúc này lạ lùng, nó không phân biệt theo thứ tự hay một mốc thời gian nào cụ thể mà nhớ đơn thuần là chỉ nhớ thôi. Tôi không biết bản thân đã dành cho mùa đông một tình cảm đặc biệt tự bao giờ. Mặc dù cảm giác mỗi sớm mai thức giấc, thò tay chân ra khỏi chăn lạnh buốt, có khi lạnh đến tê tái cả da thịt vẫn chưa thể nhòa phai. Tôi nhớ ngày còn nhỏ mẹ vẫn thường nhắc nhở chị em tôi phải luôn giữ thật ấm cơ thể trong mùa đông để người không bị ốm. Nhưng cái tính con nít nghe rồi nhưng lại chóng quên. Cũng bởi vì những trò chơi với lũ bạn trong xóm quá hấp dẫn. 

Cái thời của thập niên 80 chưa thịnh hành internet, smartphone như bây giờ, trẻ con chỉ biết cắp sách tới trường, làm việc nhà giúp cha mẹ và chơi những trò chơi dân gian. Những ngày đông, mũi đứa nào cũng sụt sùi ửng đỏ như trái cà chua chín mọng khi hít phải luồng gió lạnh. Mặt mũi, chân tay nứt nẻ khô toác như ruộng trước mùa đổ ải. Vậy mà dường như điều đó chẳng hề hấn gì với lũ trẻ, đứa nào đứa nấy cười vang khắp cả cánh đồng khi đi chăn bò, chăn trâu. Bao nhiêu trò chơi thú vị được bày ra giữa cánh đồng mùa đông lộng gió. 

Buổi tối lại nhớ những đêm đông nằm cạnh mẹ. Cứ đến mùa đông mẹ lại húng hắng ho, dai dẳng ngày này qua ngày khác. Mùa đông người mẹ héo mòn như cây khô rụng hết lá. Gầy guộc và xanh xao. Bên người mẹ lúc nào cũng có lọ dầu gió. Mỗi khi nghe mùi dầu gió tôi lại nhớ về mẹ. Nhớ tiếng của mẹ thủ thỉ trong đêm đông: “Con, chạy tới bàn lấy cho mẹ lọ dầu gió”. Tôi lon ton đi lấy dầu gió, mắt thao láo nhìn mẹ xoa hết cổ lại tới hai thái dương. Mẹ xoa nhẹ cho đôi bàn chân của tôi thật ấm. Sau này khi đi xa, tôi vẫn giữ thói quen mỗi khi đông sang mang theo lọ dầu gió bên người, để cho nỗi nhớ về mẹ vơi bớt, để cho ký ức được ủ ấm từ những mùa đông xưa yêu dấu.

Mùa đông cũng làm tôi nhớ về những phiên chợ khuya của mẹ. Mẹ tôi có một sạp hàng nho nhỏ nơi góc chợ làng. Chợ tranh thủ họp sớm khuya để ban ngày người dân còn ra đồng làm lụng, trồng trọt. Chợ khuya ngày thường đã vất vả, những ngày đông còn vất vả hơn. Hai gánh hàng nặng trĩu theo mẹ kẽo kịt quang gánh. Mẹ ngồi co ro trong đêm lạnh giá, nhiều lúc mẹ phải mặc thêm áo mưa để cho vơi đi cái lạnh, mặc dù trời chẳng hề có một cơn mưa. Quàng xiên, tất tả trong đêm khuya rồi trở về khi trời đã gần sáng. Mẹ chợp mắt được một lát rồi lại ra đồng. Nghĩ mà thương mẹ, thương những người phụ nữ tần tảo lam lũ quê tôi.

Những ngày đông tôi thích được quây quần với cả nhà bên bếp lửa ấm sực để được ăn những món đồ mẹ nấu. Mẹ thường chiều những đứa con, dẫu rét mướt lạnh giá cũng đi nhổ sắn về luộc cho bằng được. Sắn bở tơi, thơm phức luộc ra nghi ngút khói, mẹ chia mỗi người một miếng. Cả nhà vừa cắn, vừa thổi, hít hà cảm nhận hương vị từng thớ sắn trắng ngà... 

Những ngày đông như thế trôi qua lặng lẽ bình yên đầy yêu thương. Lớn lên xa quê, nơi đất khách quê người, cuộc sống tuy không còn khổ cực như xưa nhưng chẳng thể quay lại thời thơ ấu ngọt ngào. Mỗi lần nhớ về lòng tôi lại bâng khuâng…

Tản văn của ĐÀO THANH TÙNG