Những chuyến trở về

Trong những ngày dịch bệnh hoành hành, chuyện chu du đây đó trở nên xa xỉ. Quê hương là chốn luôn được hướng về. Từ thành phố về nhà chẳng xa lắm. Cha mẹ, quê nhà, khu vườn và muôn điều giản dị lại đón những đứa con mải mê mưu sinh trên phố. Hai đứa con tôi được vui chơi với trẻ hàng xóm, được tập bơi, thả diều, tránh xa ti vi, điện thoại. Đứa lớn bảo: “May mà bố mẹ đưa về dịp này, chúng con được trải nghiệm nhiều trò chơi, được trồng cây, được ông Mách hàng xóm cho đi chăn trâu”. Đứa bé hơn hồn nhiên diễn tả: “Đàn gà cứ chạy và kiếm mồi trên sân, ngoài vườn, ngắm thật thích? Nhất là mấy con gà trống mà em từng thấy vẽ trong sách. Ở ngoài gà đẹp hơn nhiều và con có thể cho gà ăn. Còn gà trong sách thì…”. Mẹ tôi nhìn các cháu rồi quay sang con gái cười và bảo: “Các cháu đói chất quê quá, dù rằng chẳng xa quê là mấy. Con nên tạo cơ hội cho bọn trẻ trải nghiệm nhiều hơn nữa”.

Mẹ tôi dẫn các cháu ra vườn rồi tỉ mỉ hướng dẫn về những loài cây. Nào là bưởi, na, mít, ổi, sung… kia là cây vối. Mùa hè mà đun lá và nụ vối lấy nước uống thật thích. Còn góc kia là luống nghệ, luống mồng tơi và cả rau ngót. Những thứ cây này ở trong vườn mẹ đều mộc mạc mà ngày nhỏ tôi vẫn thường giúp mẹ trồng, chăm sóc. Mẹ còn dạy các cháu trồng rau. Từ chuyện làm đất, tưới nước, chăm sóc, chờ cây lớn lên và thu hái, mẹ giảng dạy cặn kẽ cho hai đứa trẻ tập làm nông dân và chỉ cho chúng thấy niềm vui khi bỏ công sức lao động ra và gặt hái được thành quả. Các con tôi nuốt từng lời. Tôi tin nhiều đứa trẻ thiếu quê hoặc xa quê đều mang trong mình sự rộn ràng muốn khám phá, trải nghiệm. Những đứa trẻ sẽ có ký ức về quê quán, điều đó giống như mạch nước làm ngọt mát tâm hồn và không gì bằng chúng được gieo trong đầu những hạt mầm của tình yêu quê.

Còn nhớ khi bé thơ, tôi và bao trai gái trong làng đã uống nước giếng làng, làn nước mát giúp chúng tôi nuôi trong mình những khát vọng vươn tới tương lai tốt hơn. Thời gian ra thành phố học, mỗi tháng về quê một lần, tôi vẫn gần gũi quê hương và mừng là mình có một vùng quê bình yên tuyệt diệu, có lòng mẹ ấm áp để sà vào. Rồi khi đi làm, lấy chồng, bao việc bận bịu nên thưa dần những chuyến về quê. Nhưng lần nào về là mẹ lại trao cho bao thứ quà mang lên phố… Để rồi thi thoảng có lúc ở trên những căn chung cư cao chót vót, lại thấy nhớ da diết tiếng ếch nhái, tiếng nước nhỏ vào chum nước khi trời mưa và hình ảnh cha hái ổi, hái rau để sớm mai mẹ ra chợ bán. Đó là vùng ký ức tươi đẹp mà tôi ấp ủ bên mình.

Về quê những ngày này, bọn trẻ cũng được biết thêm sự hối thúc gắt gao của tiếng ve và những cơn mưa mát lành mùa hạ. Chúng còn đòi tắm mưa và thỏa thích đưa tay ra hứng những giọt nước rớt xuống từ mênh mông trời cao, rồi cười vang cả xóm. Đã bao năm rồi tôi không tắm mưa. Xưa trẻ em ở thôn quê, trải qua mưa nắng thất thường nên quen, chẳng bao giờ bị cảm. Bởi trẻ em thôn quê được tiếp sức bằng chính sự trải nghiệm, điều đó đã tạo ra sức đề kháng tuyệt vời. Người làng tôi vẫn gọi mưa mùa hạ là mưa ngọt, mưa vàng. Bởi sau những trận nắng, mưa trút xuống giống như sự ban phát từ trời xanh cho những ô ruộng khô hạn, những hàng cây đói nước. Cây được mưa nên tốt thêm nhiều, ngô mẩy hạt, bầu bí được dịp kết trái.

Ai cũng có những chuyến trở về theo cách riêng. Nhưng trở về nơi chôn nhau cắt rốn là sà vào sự rộng lượng của quê nhà ân nghĩa. Hãy nuôi những ký ức đẹp bằng chuyến trở về nơi tuổi thơ, cho con trẻ trải nghiệm cuộc sống trong vòng tay ấm áp quê nhà!

Tản văn của QUẾ PHƯƠNG