Bán công ty chuyển sang làm việc khác hoặc sản xuất cầm chừng đang là những cân nhắc của nhiều DN vừa và nhỏ. Lý do chính dẫn đến tình trạng trên là lãi suất vay đã vượt quá sức chịu đựng của họ.
Hoạt động sản xuất của Công ty Sao Xanh (Long Thành, Đồng Nai) hiện chỉ ở mức 70% công suất - Ảnh: L.N.MINH |
Ba câu chuyện có chung mẫu số
Chỉ tay vào bốn dây chuyền sản xuất thức ăn chăn nuôigia súc và thủy sản của nhà máy ở Đồng Nai, ông Trần Tấn Thuật, tổnggiám đốc Công ty TNHH Sao Xanh, nói: “Công suất không duy trì đượcphong độ như trước mà đã giảm xuống còn 70% bởi thị trường đang khó thìgặp tiếp cú sốc lãi suất cao, vay vốn lưu động để làm ăn không có lợi”.
Chỉ mới hơn 11 giờ trưa nhưng nhà máy đã yên ắng,dường như công nhân đi ăn trưa sớm hơn thường lệ. “Bây giờ lợi nhuận 2%đã khó thì làm sao ai dám đi vay với lãi suất 17-18% để đầu tư. Anh emtrong ngành đều co cụm lại hết. Chúng tôi phải hoạt động cầm chừng đểchờ thời là chính”, giọng ông Thuật chùng hẳn.
Kỳ vọng lãi suất thấp hơn Liênquan đến các mức lãi suất cho vay thỏa thuận Ngân hàng Nhà nước công bốngày 10-4, trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 11-4, bà Bùi Thị Minh Tú, giámđốc Công ty TNHH quốc tế Trí Long (chủ nhãn hiệu thời trang trẻ emNarabeen), cho rằng các mức lãi suất cho vay tối đa mà ngân hàng đưa ratrong khoảng 14,5-18%/năm đã có thể tạm chấp nhận. Tuy nhiên, với mứclãi suất này khi làm hàng mới, doanh nghiệp vẫn phải tăng giá bán đểcân đối giá thành đầu vào, đầu ra. “Chúngtôi kỳ vọng sắp tới lãi suất sẽ giảm xuống mức dễ chịu hơn. Nếu đượcvay ở mức lãi suất 12-14%/năm thì chúng tôi sẽ giữ nguyên được giá đầura, không lo mất lợi thế cạnh tranh với hàng ngoại”, bà Tú cho biết. |
Theo ông Thuật, Sao Xanh gần như phải dừng lại cáckhoản đầu tư lớn trước đây đã lên kế hoạch mà chỉ tập trung vào nhữngcái cần thiết. Trước đó, do nhu cầu mở rộng thị trường, công ty khôngchỉ mở rộng, tăng năng suất nhà máy chế biến thức ăn thủy sản và chănnuôi gia súc ở Đồng Nai mà còn xây thêm nhà máy mới với vốn đầu tư 100tỉ đồng ở Đồng Tháp. Tuy nhiên, dù đã nhập máy móc về nhưng hiện côngty chỉ dám đầu tư khoảng 60%.
Dự án này đã khởi công năm 2008, xây dựng được 3-4tháng thì gặp phải khủng hoảng kinh tế phải chững lại, qua năm 2009 nhờchính sách lãi suất ưu đãi của Nhà nước định tiếp tục làm nhưng chầnchừ vì thị trường chưa phục hồi. “Không ngờ qua đến năm nay lãi suấtcao quá không thể đầu tư tiếp”, ông Thuật tâm sự.
Câu chuyện tương tự cũng xảy ra với Công ty cổ phầngiấy Sài Gòn (SGP). Ông Cao Tiến Vị, chủ tịch HĐQT công ty này, chobiết SGP cũng đang “vướng” khi dự án Nhà máy giấy Mỹ Xuân công suất230.000 tấn/năm trị giá 100 triệu USD đến cuối năm nay mới có thể đivào hoạt động thay vì hoàn tất từ năm ngoái.
Dự án khởi công vào cuối năm 2007 và bị vướng lãisuất thời điểm đỉnh của năm 2008 lên đến 21%, qua năm 2009 niềm vuiđược hỗ trợ lãi suất cũng kéo dài chẳng bao lâu thì nay lại phải đốimặt với lãi suất cao. “Các doanh nghiệp không chỉ mất lợi nhuận mà khảnăng mở rộng thị trường nội địa cũng chững lại vì chi phí đầu vào tăng,gánh nặng từ phần lãi suất cao đã quá sức chịu đựng”, ông Vị nhấn mạnh.
Lên kế hoạch đầu tư bốn tổng kho chuyên về sơn gỗ,phân phối đồ gỗ, nguyên phụ liệu ngành gỗ tại Hà Nội, TP.HCM, Cần Thơ,Đà Nẵng từ đầu năm 2010 nhưng vì lãi suất tăng quá cao nên Công tyOseven (Bình Dương) phải xem lại kế hoạch đầu tư dù trước đó đã tínhtoán phải hoàn thành việc mua và chuẩn bị mặt bằng xây dựng xong từtháng 4. “Đến giờ chỉ mới có hai khu đất đã mua xong do ngân hàng khôngthể tiếp tục hỗ trợ được với lãi suất thấp. Chưa kể vốn vay để muanguyên phụ liệu sản xuất sơn cũng gặp khó khăn”, ông Nguyễn ThanhPhong, giám đốc Oseven, nói.
Lỡ cơ hội
Ông Kevin Thơ, giám đốc Công ty TNHH Tho (TP.HCM), nóivề đơn hàng gần 10.000 tấn lúa mì, bã đậu nành và một số nguyên liệulàm thức ăn chăn nuôi đã có khách hàng đăng ký sẵn và giao hàng trongnăm nay. “Làm trong ngành này nhiều năm nhưng nay chúng tôi mới có mộtvụ lớn như thế. Vậy mà cuối cùng cũng đổ bể”.
Theo ông Thơ, nguyên nhân do nhà cung cấp yêu cầu phảiđặt cọc trước một khoản tiền. Vay ngân hàng chúng tôi phải chịu lãisuất tới 18%/năm là việc không thể. Đã hơn một tháng qua, công ty chưagiải quyết được phần vốn mà nhà cung cấp nguyên liệu yêu cầu. Vì thếđầu vào không xong, đầu ra cũng rút lui”, ông Thơ tiếc rẻ.
Còn ông Nguyễn Gia Vinh, giám đốc doanh nghiệp tư nhânNguyễn Gia (Bình Phước), cho biết khá nhiều đơn hàng xuất khẩu từ thịtrường Mỹ gửi về nhưng không dám nhận do vay vốn ngân hàng lãi suấtcao, làm sẽ không có lãi. Hồi đầu năm 2010 công ty đã xuất khẩu một đơnhàng giá trị cao nhưng phải chịu lỗ nặng do ở thời điểm thực hiện hợpđồng, các yếu tố tác động đến giá thành sản phẩm tăng đột biến (trongđó đặc biệt là lãi suất). “Năm 2009 lãi suất ưu đãi thì đơn hàng khôngnhiều, nay các đơn hàng đến dồn dập nhưng chúng tôi liên lục phải từchối. Bỏ lỡ 3-4 đơn hàng xuất khẩu, doanh nghiệp đã mất đứt vài trămngàn USD”, ông Vinh than.
Có lẽ bi đát nhất là các doanh nghiệp kinh doanh gas,bởi rất nhiều đơn vị nếu muốn tiếp tục kinh doanh phải đầu tư mạnh đểđạt được những điều kiện mới theo nghị định 107 có hiệu lực từ giữatháng giêng, cho “ân hạn” đến hết tháng 9.
“Để đạt điều kiện mỗi doanh nghiệp kinh doanh có300.000 bình gas, kho chứa, cầu cảng... chúng tôi phải “chạy” cho rahàng trăm tỉ đồng. Trong bối cảnh này đúng là tiến thoái lưỡng nan”,chủ một doanh nghiệp tư nhân than. Một doanh nghiệp ở Đồng Nai đã bánnhà kho và đang đàm phán bán tiếp hệ thống phân phối, trạm chiết củamình vì cho rằng thời điểm này đầu tư thêm là không có lợi.
Khách hàng bỏ đi Giám đốc một doanh nghiệp đồ gỗ tại Bình Dương chobiết thiệt hại tính thành tiền của công ty là khoảng 4 tỉ đồng mỗitháng do dự án xây dựng nhà máy chế biến gỗ tại Đắk Nông bị chậm lại batháng so với dự tính ban đầu. Nguyên nhân chính do số vốn vay mới phảitrả lãi suất cao và các hợp đồng cung cấp tín dụng cũ chậm được giảingân. Do lãi suất vay cao nên một số DN chọn cách tănggiá nhưng kết quả là mất khách hàng. Ông Bùi Như Việt, giám đốc Côngty chế biến gỗ Long Việt, cho biết ngay sau khi tăng giá, một số kháchhàng đã hủy hợp đồng và chuyển sang mua hàng của Trung Quốc, Thái Lando giá rẻ hơn. Giám đốc một doanh nghiệp trong ngành thực phẩm ởTP.HCM cho biết đang đứng ngồi không yên vì đã ký được hợp đồng cungcấp 400 tấn thịt gà cho các đối tác chế biến thực phẩm và lẽ ra bắt đầutung hàng ra bán từ cách nay gần một tháng. Nhưng theo lời của lãnh đạo công ty này, ngân hàng đòilãi suất 18-19%/năm nên chuyện vay đang phải tính lại. Sau khi tínhtoán với mức lãi suất này, lãi không đáng để đầu tư, doanh nghiệp nàyđịnh tăng giá lên thêm 3-5% nhưng vẫn chưa thể gút lại thương thảo vớingân hàng và cả các nhà phân phối. |