Nhiều điểm tắc trong xây dựng nông thôn mới ở Kinh Môn

Một đoạn kênh mương, đường nội đồng xây dựng theo tiêu chí nông thôn mới vừa được hoàn thành ở xã Thượng Quận

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), Kinh Môn đã huy động được sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Huyện đã tập trung nguồn lực xây dựng nhiều công trình phúc lợi, cơ sở hạ tầng, tuy nhiên cũng còn không ít khó khăn, thách thức.

Trước tiên phải kể đến công tác lập và phê duyệt quy hoạch, đề án chậm. Đến nay, ngoại trừ 5 xã xây dựng NTM giai đoạn I, 17 xã còn lại vẫn chưa hoàn thiện hồ sơ quy hoạch NTM gửi về huyện. Nhiều đơn vị tư vấn năng lực hạn chế nên chất lượng các bản quy hoạch thấp, phải chỉnh sửa nhiều.

Ngoài các xã giai đoạn I, đến nay mới có Hiệp Sơn lập xong đề án. Công tác thẩm định, phê duyệt đề án sau khi lập xong cũng chậm. Nguyên nhân do các xã gặp khó khăn trong xác định mục tiêu cụ thể, giải pháp về nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội, giải quyết việc làm, tăng thu nhập...

Một trong những thách thức không nhỏ là nhận thức của lãnh đạo một số xã về xây dựng NTM chưa toàn diện, chưa năng động, sáng tạo để huy động các nguồn lực tài chính và sức dân. Khi triển khai công cuộc xây dựng NTM, xã Phúc Thành đạt 6 tiêu chí. Nhưng đến nay xã mới đạt thêm 2 tiêu chí. Việc "ì ạch" trong xây dựng NTM ở Phúc Thành ngoài do nguồn lực kinh tế của xã hạn chế, còn do không phát huy được sức dân. Ông Lương Văn Huân, Chủ tịch UBND xã Phúc Thành cho biết: Việc huy động sức dân trong xã tham gia xây dựng NTM gặp rất nhiều khó khăn. Trong 2 năm 2011-2012, xã không có hạng mục công trình NTM nào huy động được sức dân. Hiện xã còn gần 1 km đường trục xã rải đá cấp phối, song không thể huy động sức dân vì tâm lý chờ đợi hỗ trợ của trên. Ngay việc vận động nhân dân hiến đất, giải tỏa các công trình để mở rộng đường giao thông theo tiêu chí NTM xã đã làm nhiều lần nhưng thất bại.

Điểm tắc nữa trong xây dựng NTM ở Kinh Môn là đòi hỏi nguồn vốn lớn, trong khi nguồn ngân sách địa phương hạn hẹp, chỉ trông chờ vào đấu thầu đất. Hiện tại, việc đấu thầu đất tại hầu hết các xã gặp rất nhiều khó khăn. Trong khi đó, nguồn vốn hỗ trợ của trên thấp, không kịp thời. Trong thời gian qua, từ nguồn kinh phí nhân dân đóng góp cùng hỗ trợ xi-măng của trên, đã có nhiều tuyến đường giao thông nông thôn, đường nội đồng được xây dựng theo tiêu chí NTM. Nhưng đến nay nguồn này bị chậm, toàn huyện có 25km đường giao thông nông thôn, đường nội đồng đã có chủ trương làm phải tạm dừng. Nhiều xã đã thu tiền đóng góp của nhân dân nhưng chưa thể triển khai vì thiếu xi-măng.

Những xã được chọn làm giai đoạn I đang khó khăn về kinh phí thực hiện các tiêu chí giao thông nội đồng và kiên cố hóa kênh mương, cơ sở vật chất văn hóa. Nếu không có sự hỗ trợ tích cực từ trên thì lộ trình đặt ra từ nay đến năm 2015 khó mà đạt được.

Ông Nguyễn Văn Biên, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kinh Môn cho biết: Xây dựng NTM là chủ trương lớn, đáp ứng nguyện vọng của đông đảo nhân dân. Để tháo gỡ khó khăn, ngoài tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, huyện phấn đấu đến hết quý II năm 2013 sẽ phê duyệt xong quy hoạch và đề án của các xã. Tập trung phát triển tiểu, thủ công nghiệp, nhất là các làng nghề, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với tiêu thụ sản phẩm, thực hiện các chương trình giống, vật nuôi, cây trồng theo mô hình trang trại. Phát triển kinh tế hạ tầng, xã hội thiết yếu phục vụ sản xuất, dân sinh, cải tạo, nâng cấp hệ thống điện, ưu tiên phát triển hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng. Đẩy mạnh việc đổi mới, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn, nâng cao năng lực hoạt động của HTX dịch vụ nông nghiệp. Hoàn thiện các thiết chế văn hóa ở nông thôn, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất văn hóa, coi trọng bảo vệ môi trường… Đặc biệt, từ thực tế kết quả đã đạt được trong thời gian qua, huyện chủ trương huy động tối đa các nguồn lực, sự đóng góp của nhân dân, con em xa quê, các doanh nghiệp đóng trên địa bàn bằng tiền, hiện vật để xây dựng NTM.

Sau hơn 2 năm triển khai, kết quả đạt được trong xây dựng NTM ở Kinh Môn khá ấn tượng. Đã có trên 17 km đường trục xã, đường trục thôn được nhựa hóa, bê- tông hóa theo chuẩn NTM với kinh phí 23 tỷ đồng. Cứng hóa trên 20 km đường trục chính nội đồng với kinh phí 10,3 tỷ đồng. Xây dựng trường học với kinh phí gần 27 tỷ đồng, xây dựng 9 nhà văn hóa thôn, khu dân cư với số tiền gần 10 tỷ đồng. Ngoài ra, còn hàng chục tỷ đồng đầu tư xóa 25 nhà tạm, dột nát, xây dựng nghĩa trang liệt sĩ, khu xử lý rác, cải tạo, xây mới hệ thống thủy lợi, đầu tư xây dựng các mô hình sản xuất, đưa giống mới tiến bộ vào sản xuất. Các xã trên địa bàn huyện đã được các doanh nghiệp hỗ trợ 8,3 tỷ đồng để xây dựng đường giao thông, trường học, lưới điện...

NGỌC HÙNG