Nhiều bất cập trong xử lý vi phạm hành chính

Lĩnh vực tài nguyên và môi trường có số vụ vi phạm hành chính lớn, nhưng việc xử lý còn nhiều bất cập. Trong ảnh: Lực lượng Công an huyện Tứ Kỳ kiểm tra các tàu vận chuyển cát không rõ nguồn gốc

Những năm gần đây, tình hình vi phạm hành chính (VPHC) diễn biến phức tạp, xảy ra ở tất cả các địa bàn thuộc nhiều lĩnh vực. Trong khi đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thiện, còn chồng chéo và nhiều vướng mắc nên cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn trong việc phát hiện, xử lý các vi phạm.

Quy định chưa phù hợp

Theo Sở Tư pháp, từ năm 2017 - 2019, toàn tỉnh có 132.189 vụ vi phạm với 137.407 tổ chức, cá nhân bị xử phạt tổng số tiền hơn 296 tỷ đồng. Các lĩnh vực có nhiều vi phạm là giao thông vận tải, nông nghiệp, tài nguyên và môi trường, đất đai, xây dựng, thông tin truyền thông, an ninh trật tự, an toàn xã hội.  

Số vụ vi phạm lớn nhưng việc xử lý còn nhiều bất cập. Nguyên nhân do số lượng văn bản quy phạm pháp luật xử lý VPHC lớn, nhiều nội dung khó, phức tạp. Đội ngũ công chức thực hiện kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi công việc, thiếu kỹ năng chuyên sâu về việc này. Kinh phí phục vụ, trang thiết bị nghiệp vụ chưa bảo đảm. Lĩnh vực xử lý VPHC rất rộng, liên quan đến nhiều ngành, nhiều hoạt động quản lý nhà nước khác nhau. Một hành vi vi phạm nhưng quy định nhiều người cùng có thẩm quyền xử phạt, dẫn đến khó kiểm soát. Công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong việc trao đổi thông tin, sử dụng lực lượng đấu tranh, phòng chống vi phạm pháp luật chưa chặt chẽ, thủ tục còn bất cập.

Quy định về xử lý VPHC và các quy định liên quan chưa rõ ràng, thống nhất hoặc không phù hợp cũng gây khó khăn khi áp dụng vào thực tế. Vừa qua, Ban Pháp chế HĐND tỉnh làm việc với Công an tỉnh và Công an TP Hải Dương, Công an huyện Bình Giang về việc thực hiện pháp luật xử lý VPHC trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội giai đoạn 2017 - 2020. Nhiều ý kiến phản ánh về sự bất cập của một số văn bản quy phạm pháp luật gây khó khăn, thiếu hiệu quả cho xử lý VPHC. Như việc quy định các biện pháp ngăn chặn, nhất là tạm giữ hành chính người vi phạm theo điều 122 của Luật Xử lý VPHC quy định đối tượng tạm giữ hành chính quá hẹp, chỉ áp dụng với những hành vi gây thương tích cho người khác, gây rối trật tự công cộng. Thực tế, nhiều đối tượng có hành vi vi phạm khác nếu không tạm giữ thì sẽ bỏ trốn hoặc có hành vi tiêu hủy tang vật, tài liệu có liên quan, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý. 

Hiện nay, điều kiện cơ sở vật chất chưa bảo đảm cũng gây khó khăn trong việc xử lý vi phạm. Đơn cử như sau khi phát hiện, bắt giữ các tàu khai thác cát trái phép, lực lượng công an buộc phải ra quyết định tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm để xác minh các tình tiết có liên quan làm căn cứ thi hành quyết định xử phạt. Nhưng việc tạm giữ phương tiện, tang vật vi phạm gặp nhiều khó khăn vì tỉnh chưa có kho, bến bãi, âu thuyền bảo đảm điều kiện theo quy định. 

Ngoài ra, nhiều văn bản còn mâu thuẫn, xung đột với nhau dẫn đến khó thực hiện. Mức xử phạt nhiều hành vi vi phạm còn thấp, chưa đủ để tạo sức răn đe dẫn đến có biểu hiện "nhờn luật".

Sớm hoàn thiện

Theo dự báo của nhiều cơ quan chức năng, thời gian tới, tình hình VPHC tiếp tục diễn biến phức tạp, nhiều thách thức do đời sống kinh tế - xã hội không ngừng phát triển, hội nhập quốc tế ngày một sâu rộng, nhất là những vi phạm phi truyền thống gia tăng đòi hỏi hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cần được hoàn chỉnh kịp thời. 

Nhiều cơ quan chức năng đề nghị tỉnh tiếp tục tổng hợp những hạn chế, bất cập về xử lý VPHC để đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ những quy định không còn phù hợp tại Luật Xử lý VPHC năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Các bộ, ngành tham mưu cho Chính phủ khi ban hành nghị định xử lý VPHC phải thống nhất với Luật Xử lý VPHC và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan thuộc ngành, lĩnh vực quản lý, tránh mâu thuẫn, chồng chéo... Tỉnh sớm quan tâm bổ sung biên chế cho các cơ quan, đơn vị để thuận lợi hơn trong việc tham mưu giúp UBND các cấp làm tốt công tác xử lý VPHC. Các cấp, các ngành của tỉnh quan tâm bổ sung các điều kiện về cơ sở vật chất, kinh phí, phương tiện làm việc, trang thiết bị phục vụ cho công tác xử lý VPHC.

 TRUNG NGA