Nhân giống bằng giâm cành

Thành công khi nhân giống theo lối giâm cành phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng dinh dưỡng của cây mẹ, tuổi cành giâm, nhiệt độ và điều kiện của giá thể cắm hom. Hiện thời tiết đang có mưa ẩm kéo dài là điều kiện thích hợp để nhân giống theo cách này. Giâm cành tạo cây con sẽ cho kết quả nhanh hơn phương pháp gieo bằng hạt lại giữ được những đặc tính tốt giống như cây mẹ.

Cành nên lấy trên các cây mẹ khỏe mạnh, độ tuổi từ 10-15 năm trở lại. Hom cần lấy trên các cành bánh tẻ (không quá già cũng không quá non). Tốt nhất nên lấy các cành đâm ra ở đợt gần nhất có đường kính từ 0,5-1 cm tùy loại. Dùng dao sắc bén để cắt rời cành dứt khoát, không làm cho vết cắt bị giập nát. Cành được cắt thành những đoạn ngắn 10-30 cm để làm hom, mỗi hom có ít nhất 2-5 lá hay 2-3 mầm ngủ. Chân hom được cắt theo mặt nghiêng, có thể rạch thêm 2-4 đường dọc dài 0,5cm để kích thích hom hình thành mô sẹo giúp ra rễ tốt hơn.

Hom cắt xong nên được xử lý với các chất kích thích ra rễ như IBA hoặc NAA ở nồng độ từ 1.000 - 2.000mg/l (tùy loại hom gỗ cứng hay mềm). Cần nhúng nhanh phần dưới hom vào dung dịch kích thích đã pha ngập khoảng 2,5 cm trong vòng 3-5 giây trước khi đưa vào bồn giâm.

Bồn giâm nên chọn giá thể là đất thịt nhẹ hay đất giàu mùn có độ dày khoảng 20 cm và có độ dốc về hai bên để thoát nước tốt. Giá thể cắm bầu cần được xử lý sâu bệnh và bảo đảm độ ẩm gần đến bão hòa nhưng không được úng nước, oxy lưu thông tốt. Có thể bổ sung vào giá thể một lượng nấm Trichodecma nhất định sẽ rất tốt cho cây con sau này. Ngoài ra, cần lót xuống đáy bồn một lớp đá cuội hoặc gạch vụn để nước dễ thấm xuống. Khi cắm hom vào bồn cần dùng que thọc sâu lấy lỗ trước rồi mới cắm hom nghiêng một góc 45 độ với độ sâu khoảng 1/3 cành. Mặt cắt úp xuống dưới để hom dễ ra rễ. Không nên cắm quá dày sẽ dễ làm hom khó ra rễ lại dễ bị thối hỏng. Tốt nhất nên cắm ở mật độ khoảng 70-80 hom/m2. 

Để các hom giống nhanh thành cây mới cần làm mái che và có hệ thống phun sương cho hom từ 9 giờ đến 16 giờ trong các ngày còn ở bồn giâm. Nên phòng ngừa các loại côn trùng phá hoại cây.

KS. TRẦN THỊ LIÊN
(Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)