Nguy cơ cháy nổ từ bình khí nén

Vì hám rẻ, nhiều hộ làm nghề sửa chữa, bơm vá xe máy thường sử dụng những chiếc bình khí nén đã cũ

 Phập phù chất lượng

Ghé vào một quán sửa chữa xe máy tại xã Quảng Nghiệp (Tứ Kỳ), tôi thấy một chiếc bình được đặt ngoài vỉa hè không có tem, nhãn mác, xung quanh chằng chịt dây dẫn và đã khá cũ. “Bình này tôi mua được gần 10 năm nay, có nguồn gốc từ Đài Loan (Trung Quốc), dùng để bơm tất cả các loại xe. Nhìn máy có vẻ xù xì như vậy nhưng vẫn chạy rất tốt nên thi thoảng chỉ cần thay dầu chứ không phải đi bảo dưỡng gì cả”, ông Nguyễn Đức Thiện, chủ cửa hàng cho biết.

Hầu hết các cơ sở sản xuất giầy da, đệm mút, xưởng làm mộc đều sử dụng bình khí nén để bắn ghim, ráp mảnh hay phun sơn. Theo quan sát của phóng viên, một số bình khí nén bám nhiều bụi bẩn, đã sử dụng nhiều năm, một số được đặt ngay giữa một lượng lớn nguyên vật liệu dễ cháy bằng da, đệm mút hay gỗ. Ông Hùng, chủ một cơ sở làm mộc tại phường Thạch Khôi (TP Hải Dương) nói: “Tôi biết dùng bình cũ rất nguy hiểm. Nhưng mua bình mới, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật thì khá tốn kém nên nhiều người chọn bình cũ hay mua hàng tái chế lại. Nhiều hộ còn tự chế hệ thống van khí, ống dẫn khí để phù hợp với mục đích công việc”.

Trên phố Thống Nhất (TPHải Dương) có hàng loạt các cửa hàng kim khí, điện máy bày bán các loại bình hơi nén khí, đủ cỡ, đủ nhãn mác, chỉ cần khách hàng đưa ra yêu cầu là có thể đáp ứng ngay. Đa số hàng bày bán ở đây có xuất xứ từ Trung Quốc, Nhật Bản. Bình loại nhỏ giá từ 3- 4 triệu đồng/cái. Bình loại lớn giá từ 10 - 15 triệu đồng/cái. Khi được hỏi về một chiếc bình rất cũ, sơn đã bong tróc, không có tem, nhãn mác, ông Thành, chủ cửa hàng dụng cụ điện Nguyệt Thành giới thiệu: “Bình đó có giá 3 triệu đồng, là hàng đã qua sử dụng, có xuất xứ từ Italia. Tuy hình thức không đẹp mắt song chất lượng vỏ còn rất tốt, tuyệt đối an toàn khi sử dụng”.

Người bán chỉ cốt bán được hàng chứ không quan tâm về độ an toàn, chất lượng của những chiếc bình khí nén này. Nhiều người mua vì ham rẻ dù có không ít cảnh báo về hiểm họa cháy nổ từ những "quả bom" không hẹn giờ này.

Cần tăng cường quản lý

Theo Nghị định 104/2009/NĐ-CP của Chính phủ, khí nén được xếp thứ 2 trong danh mục 1.783 hàng nguy hiểm, chỉ đứng sau Acetylene ở dạng phân rã. Hiện nay, công tác quản lý, kiểm soát việc bán, sử dụng mặt hàng này vẫn bị xem nhẹ. Ông Nguyễn Đức Chải, Chủ tịch UBND xã Hoàng Diệu (Gia Lộc) cho biết hầu hết các hộ làm nghề giầy da ở xã đều sử dụng bình khí nén. Tuy nhiên, ông Chải khẳng định không có tổ chức hay đơn vị nào về kiểm tra chất lượng các bình này và ông cho rằng đây đều là thiết bị có độ an toàn.

Trung tá Phạm Văn Dũng, Đội trưởng Đội Hướng dẫn kiểm tra kỹ thuật an toàn phòng cháy, chữa cháy (Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn cứu hộ, Công an tỉnh) cho biết: "Nguy cơ cháy nổ đối với loại bình này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như chất lượng vỏ kém (do hoạt động thời gian dài làm cho độ dày vỏ bị hao mòn, nếu bơm khí vào với áp suất cao sẽ gây nổ bình). Thứ hai, do các cơ sở, chủ xe chở các mặt hàng này không chấp hành đúng quy định về an toàn. Hoặc có thể do việc sang chiết trái phép…". Phòng đã phối hợp với Công an các huyện tổ chức tập huấn về Nghị định 79/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy; hướng dẫn kiểm tra khí có nguy cơ cháy nổ. Dù vậy, công tác kiểm tra vẫn gặp nhiều khó khăn do nhiều hộ sử dụng mặt hàng này không có đăng ký, đăng kiểm.

Để tránh nguy cơ cháy nổ từ những "quả bom" không hẹn giờ này, các cơ quan chức năng cần sớm có biện pháp thắt chặt quản lý, kiểm tra chất lượng. Cán bộ xã, phường cần được tập huấn kiến thức và tiến hành khảo sát, hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng loại bình này. Bản thân những người sử dụng bình khí nén cần chủ động thay các bình đã cũ bằng các loại bình mới, được kiểm tra an toàn định kỳ. Người sử dụng nên tìm hiểu chi tiết về cách thức sử dụng, bảo quản bình khí nén, đừng vì lợi ích trước mắt mà coi thường mạng sống của chính mình và những người xung quanh.

THẢO NGUYỄN