Là người tận tụy đóng góp công sức vào việc xây dựng, phát triển cộng đồng người Việt tại Hy Lạp, ông Nguyễn Văn Lập được bà con Việt kiều nể trọng...
Anh hùng Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập (giữa) gặp gỡ, giao lưu với lãnh đạo Hội Nhà văn
Việt Nam và các đồng đội (ông Vũ Nguyên Thể đứng thứ hai, từ phải sang)
Những ngày cuối tháng 8-2013, chiến sĩ quốc tế Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập mặc dù đang ở tuổi 87 nhưng vẫn đáp chuyến bay từ Thủ đô Athens (Hy Lạp) sang Hà Nội để dự lễ đón nhận danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân do Nhà nước Việt Nam phong tặng. Trong thời gian ở Hà Nội, ông đã có dịp gặp lại người bạn cùng mang hai quốc tịch như mình quê ở xã Cẩm Định (Cẩm Giàng).
Lần thứ tám trở lại Việt Nam, Kostas Sarantidis (Cốt-ta Sa-ran-ti-đi) Nguyễn Văn Lập được gặp lại ông Vũ Nguyên Thể, nguyên Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam - Hy Lạp. Ông Thể quê ở xã Cẩm Định (Cẩm Giàng) và hiện đã trở về nước định cư. Ngày 3-9-2013, khi biết tin ông Lập đang ở Nhà khách Bộ Quốc phòng, ông Thể đã từ Hải Dương lên Hà Nội để đón người bạn Hy Lạp về quê chơi. Tuy nhiên, do điều kiện sức khỏe của ông Lập nên kế hoạch đành gác lại. Đêm ấy, ông Thể đã ngủ lại cùng căn phòng trong nhà khách và tâm sự nhiều chuyện với người bạn già về những năm tháng làm công việc của những người “vác tù và” trên đất Hy Lạp.
“Năm 2001, tôi chuyển đến sinh sống, làm ăn ở Hy Lạp và đã thấy đông đảo bà con trong cộng đồng người Việt ở Thủ đô Athens gọi một người Hy Lạp với cái tên thân mật là “bác Lập”. Bà con cho biết hàng chục năm qua, ông đã tận tụy đóng góp công sức vào việc xây dựng, phát triển cộng đồng người Việt tại Hy Lạp, được bà con Việt kiều đánh giá là công dân Hy Lạp nhưng trái tim luôn hướng về Việt Nam”, ông Vũ Nguyên Thể kể lại.
Trước thời điểm nước ta mở sứ quán ở Hy Lạp (năm 2009), ông Lập đã đảm nhiệm những công việc như một “đại sứ tự nguyện”, từ việc đón các đoàn trong nước sang thăm, rồi tổ chức việc đưa đón, liên hệ nơi ăn ở, phương tiện đi lại… “Nhiều hôm tôi với anh Lập đi tới nhà để vận động bà con tham gia hội đoàn hoặc vận động quyên góp tới tận khuya, có hôm hết cả xe buýt, hai anh em lại phải bắt tắc-xi về. Có lần do đi thăm một gia đình Việt vào hôm trời mưa, do đường trơn nên lúc đi bộ ra bến xe, ông Lập đã bị vấp ngã” - ông Thể kể. Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập còn nhiệt tình “tranh thủ” quảng bá đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế. Trong các lần tham dự Festival do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hy Lạp tổ chức, ông Lập đã sốt sắng vào vai thuyết minh cho gian triển lãm về đất nước, con người Việt Nam.
Nhớ lại những lần tái ngộ bạn bè ở Việt Nam, ông Lập cũng xúc động kể cho ông Thể nghe về kỷ niệm trong lần gặp lại người đồng đội cũ ở chiến trường Liên khu 5 từ cách đây 5 năm. Đó là cuối năm 2007, khi nhà báo Lại Văn Sâm (Đài Truyền hình Việt Nam) có chuyến công tác Hy Lạp. Tới Thủ đô Athens, anh đã được kiều bào ở đây giới thiệu tới gặp một cụ ông rất thạo tiếng Việt có tên Việt Nam là Nguyễn Văn Lập. Qua trò chuyện, được biết ông Lập từng là một người lính lê dương quay súng gia nhập hàng ngũ Việt Minh và có nhiều năm tháng sát cánh cùng các đồng đội Việt Nam trên chiến trường Liên khu 5.
- Ở Việt Nam, bác còn đồng đội nào từng công tác cùng không? - anh Lại Văn Sâm hỏi.
- Họ cũng như tôi, già lắm rồi - ông Lập trả lời.
- Bác cố nhớ xem?
- À, có đấy, còn một người bạn tên là Võ Văn Minh ở Đà Nẵng...
Ít ngày sau, ê kíp thực hiện đã bí mật bố trí để hai người bạn cũ gặp lại nhau trên sân khấu của chương trình “Chúng tôi là chiến sĩ” vào dịp ngày 22-12-2007. Quá bất ngờ và xúc động, hai người lính già đã nghẹn ngào kể cho các chiến sĩ trẻ nghe những kỷ niệm khó quên trong những năm tháng quân ngũ ở chiến trường...
Mấy năm nay, khi kinh tế Hy Lạp lâm vào khủng hoảng, ông Thể chuyển gia đình về sinh sống ở phường Thanh Bình (TP Hải Dương). Ông Thể cho biết: “Khi tôi về nước, anh Lập rất buồn, bởi sẽ thiếu đi một người chia sẻ công việc trong hội đoàn, trong khi anh ấy đã ngoài 80 tuổi, sức khỏe cũng có phần giảm sút. Nhưng trong những lần trò chuyện, anh tâm sự sẽ tiếp tục làm việc, cống hiến vì Việt Nam cho tới khi trái tim ngừng đập”.
Ông Thể còn kể rằng, ngoài thời gian bận rộn với công việc của một người “vác tù và”, ông Lập còn ấp ủ cho ra đời cuốn từ điển Hy Lạp - Việt Nam. Cuốn bản thảo viết tay khá dày dặn với vốn tiếng Việt phong phú đã được ông Lập chuyển ngữ và không ít từ được dịch vẫn còn dấu ấn phương ngữ khu 5 - mảnh đất ông từng có nhiều năm gắn bó và coi như quê hương thứ hai của mình...
BÙI MINH TUỆ