Gửi bình luận
Thứ Năm, 12/12/2024
Khoảng 9h50 sáng 17.1, vệ tinh MicroDragon, vệ tinh đầu tiên do các nhà khoa học Việt Nam nghiên cứu, chế tạo, sẽ được phóng lên quỹ đạo.
Các kỹ sư Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đang lắp đặt thử nghiêm vệ tinh vào bộ gá đặt trong tên lửa - Ảnh; JAXA
Theo thông tin từ Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA), thời gian phóng dự kiến là 9h50:20 - 9h59:37 (giờ Nhật Bản) tức 7h50:20 – 7h59:37 (giờ Việt Nam) ngày 17.1.
Từ Trung tâm vũ trụ Uchinoura, Nhật Bản, tên lửa Epsilon số 4 sẽ đưa 7 vệ tinh lên quỹ đạo. Trong đó, có vệ tinh MicroDragon (50kg) của Việt Nam.
Cân và kiểm tra trọng tâm của vệ tinh MicroDragon trước khi lắp đặt vào tên lửa, Ảnh: JAXA
Trong lần phóng này tên lửa Epsilon số 4 mang theo 7 vệ tinh thử nghiệm công nghệ bao gồm:
- 1 vệ tinh nhỏ thử nghiệm công nghệ của JAXA: RAPIS-1 (200kg)
- 3 vệ tinh dòng micro bao gồm: vệ tinh RISESAT (60kg) của Đại học Tohoku; vệ tinh MicroDragon (50kg) của Việt Nam do Trường Đại học Keio đứng tên đăng ký phóng với JAXA, vệ tinh ALE-1 (68kg) của công ty ALE
- 3 vệ tinh lớp cubesat là OrigamiSat-1 (3U, 4kg) của Học viện Công nghệ Tokyo; Aoba VELOX-IV (2U, 3kg) của Học viện Công nghệ Kyushu và NEXUS (1U, 1kg) của Đại học Nihon.
Tên lửa Epsilon là một loại tên lửa nguyên liệu rắn của Nhật Bản được phát triển từ tên lửa M-V nhằm giảm thiểu chi phí phóng. Tên lửa dài 24m, nặng 91 tấn, có khả năng đưa các vệ tinh nhỏ khoảng dưới 1 tấn lên quỹ đạo thấp (LEO) với độ cao khoảng 500km. Epsilon bắt đầu được phóng từ năm 2013, đây mới là lần phóng thứ 4 của tên lửa này. - Ảnh: Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA)
Tên lửa có 3 tầng nguyên liệu rắn và một tầng nguyên liệu lỏng (Compact Liquid Propulsion System) dùng để đưa vệ tinh đến các quỹ đạo mong muốn một cách chính xác nhất.
MicroDragon sẽ được tách khỏi tên lửa đẩy ở độ cao 511km với vận tốc là 7.6 km/s - theo thông báo của JAXA.
Bảy vệ tinh được lắp đặt trong buồng phóng - Ảnh: Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA)
Vệ tinh MicroDragon là sản phẩm trongkhuôn khổ của Dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, hợp phần đào tạo vệ tinh cơ bản thực hiện nhiệm vụ "Đào tạo 36 thạc sĩ công nghệ vũ trụ và thực hành chế tạo thử nghiệm 1 vệ tinh micro (khối lượng khoảng 50kg) tại một số trường đại học của Nhật Bản".
Dự án sử dụng nguồn vốn ODA ưu đãi của Chính phủ Nhật Bản, điều phối bởi Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.
Là vệ tinh đầu tiên Made by Vietnam, MicroDragon được phát triển bởi 36 học viên là các cán bộ nghiên cứu của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Namtheo học tại 5 trường Đại học hàng đầu Nhật Bản: Đại học Tokyo, Đại học Keio, Đại học Hokkaido, Đại học Tohoku và Học viện Công nghệ Kyushu.
Dưới sự đào tạo và hướng dẫn của các giáo sư, chuyên gia Nhật Bản, Micro Dragon là vệ tinh đầu tiên do chính các nhà khoa học, kỹ sư Việt Nam nghiên cứu, lắp đặt.
Các nhà khoa học Việt Nam và Nhật Bản kiểm tra khả năng chịu tải lực ly tâm của vệ tinh khi tên lửa chuyển động quay với tốc độ quay lên tới 360 độ/s - Ảnh: JAXA
PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (VNSC) chia sẻ: "Mục đích chính của vệ tinh MicroDragon là công cụ để đào tạo thực hành chế tạo thử nghiệm vệ tinh lớp micro. Nhiệm vụ chủ đạo khi thiết kế của MicroDragon là chụp ảnh theo dõi chất lượng nước biển ven bờ để phục vụ cho ngành đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản Việt Nam".
Khối nhiệm vụ chính của vệ tinh MicroDragon sử dụng hệ 2 máy ảnh đa phổ với bộ lọc tinh thể lỏng có thể điều chỉnh (LCTF) có thể chụp được ở 12 dải phổ (từ 412nm đến 1020nm), ảnh độ phân giải mặt đất tốt nhất là 78m, kích thước ảnh khoảng 36×48km khi vệ tinh hoạt động ở quỹ đạo 500km.
"Việc có ảnh vệ tinh MicroDragon ở vị trí chụp mong muốn là cơ sở để trao đổi dữ liệu vệ tinh với cộng đồng micro trên thế giới nhằm tăng cường khả năng đáp ứng nhanh trong các hoạt động như phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu", PGS.TS Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh.
Ngoài ra, ảnh vệ tinh MicroDragon có thể dùng để phối hợp dữ liệu với các dữ liệu viễn thám sẵn có để tìm kiếm các ứng dụng mới hay tăng cường chất lượng của ứng dụng cũ nhằm xác nhận khả năng ứng dụng của dòng vệ tinh micro.
Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cũng đã đào tạo nhân lực, tham gia vận hành vệ tinh tại Nhật Bản, đào tạo cán bộ của VNSC vận hành, điều khiển thu và xử lý tín hiệu của vệ tinh MicroDragon trên quỹ đạo.
Hiện các nhà khoa học, kỹ sư của VNSC đã có mặt tại Nhật Bản để thực hành cân chỉnh, phân tích và xử lý ảnh vệ tinh MicroDragon sau phóng.
VNSC đã phát triển thành công vệ tinh PicoDragonvào năm 2013, hiện đang và sẽ triển khai các dự án vệ tinh NanoDragon (4-6kg), MicroDragon (50kg) và tương lai là LOTUSat-1 (570kg).
Lộ trình phát triển vệ tinh "Made in Vietnam" của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam - Ảnh: VNSC
Hiện nay, một vệ tinh khác với tên gọi NanoDragon cũng đang được VNSC nghiên cứu, phát triển hoàn toàn bởi đội ngũ kỹ sư và chuyên gia tại Việt Nam.
Vệ tinh NanoDragon, khối lượng dưới 10kg, có nhiệm vụ thử nghiệm công nghệ về điều khiển hướng của vệ tinh trên quỹ đạo và thu tín hiệu nhận dạng tự động tàu thủy bằng dòng vệ tinh nano.
Đây là sản phẩm của đề tài "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, phóng và vận hành vệ tinh siêu nhỏ cỡ nano" thuộc Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ giai đoạn 2016-2020. Mới đây vệ tinh cũng đã được JAXA thông báo đồng ý đưa lên quỹ đạo theo "Chương trình trình diễn công nghệ vệ tinh tiên tiến 2", dự kiến vào năm 2020.
Theo Tuổi trẻ