Nông dân cần ngâm ủ sao cho đúng kỹ thuật, phù hợp với từng loại thóc để bảo đảm tỷ lệ nảy mầm cao nhất.
Cần ngâm đủ thời gian để hạt thóc đạt tỷ lệ nảy mầm cao
Thóc giống vụ mùa có 2 nguồn: Thóc chuyển vụ và thóc liền vụ. Do đó nông dân cần ngâm ủ sao cho đúng kỹ thuật, phù hợp với từng loại thóc để bảo đảm tỷ lệ nảy mầm cao nhất. Cụ thể là:
- Đối với giống chuyển vụ (thóc được sản xuất từ vụ mùa năm trước): Trước khi ngâm ủ cần kích thích cho hạt nảy mầm tốt bằng cách phơi thóc giống dưới nắng nhẹ từ 2-3 giờ, tránh nền xi măng hoặc sân gạch.
Tiếp đó cần xử lý giống bằng nước muối 15% trong 15 phút hoặc trong nước nóng 54 độ C (ngâm trong 12 giờ) để diệt mầm bệnh có trên vỏ trấu. Mang thóc đã xử lý đãi sạch rồi đổ thóc vào ngâm cho no nước, tùy từng loại thóc vỏ dày hay mỏng, lúa lai hay thuần.
* Chú ý: Nông dân cần thường xuyên quan sát và theo dõi lô thóc ngâm, tiến hành thay rửa nước chua (6-8 giờ/lần) để thóc không bị thối hỏng, nhất là trong điều kiện nắng nóng.
Tuyệt đối không để hạt thóc thừa nước hoặc ngâm nước quá nhiều, a xít chua sẽ làm hư hỏng hạt trước khi nảy mầm. Trước khi đưa thóc vào ủ cần rửa sạch chất nhờn trên vỏ trấu, để ráo nước rồi cho vào túi vải ẩm hoặc bao dứa mỏng với lượng vừa phải để nơi thoáng mát có đòn kê. Không nên để bao thóc với lượng nhiều hoặc ủ kín quá hạt thóc vụ mùa sẽ dễ thối hỏng vì sức nóng quá lớn. Thời gian ủ thóc giống ở vụ mùa chỉ cần 24 - 26 giờ đến khi hạt thóc nứt nanh thì đem gieo ngay để mầm mạ mập hơn.
- Đối với thóc liền vụ (thóc được sản xuất từ cuối vụ xuân cùng năm): Trước khi ngâm ủ thóc cần phải có biện pháp xử lý phá ngủ cho hạt. Cách làm là dùng supe lân với lượng 0,5 - 1 kg hòa vào 10-15 lít nước khuấy đều để lắng, gạn lấy nước trong rồi đổ thóc giống vào ngâm trong vòng từ 10-12 giờ (cứ 1 kg thóc giống cần 1 - 1,5 lít nước dung dịch lân).
* Chú ý: Thóc liền vụ yêu cầu thời gian ngâm sẽ dài hơn thóc chuyển vụ tùy theo vỏ trấu dày hay mỏng. Các giống lúa khác nhau thì thời gian ngâm khác nhau, trung bình từ 24-36 giờ sau khi xử lý phá ngủ.
KS. TRẦN THỊ LIÊN (Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)