Ngã rẽ nào cho Ai Cập hậu Tổng thống Mubarak?

>>

Người dân Ai Cập vui mừng sau khi Tổng thống Mubarak từ chức

Thúc ép trong, ngoài

Trong khi hàng triệu người dân Ai Cập trên khắp cả nước xuống đường ănmừng thắng lợi mà họ tự mô tả là mang tính bước ngoặt tại quốc gia này, thì ẩnsau những khuôn mặt hân hoan đó là nỗi lo về bộn bề những thách thức và khó khănđang ở phía trước.

Các nhà phân tích cho rằng tương lai của Ai Cập có thể đi theo nhiều hướngkhác nhau. Những người biểu tình có vẻ "đoàn kết" trong việc lật đổ ông Mubarak,song liệu họ có thống nhất được như vậy với nhau về hướng đi tiếp theo của đấtnước hay không.

Vấn đề được quan tâm nhất hiện nay là Ai Cập sẽ rẽ theo hướng nào tronggiai đoạn sắp tới. Việc Tổng thống Hosni Mubarak từ chức mới đáp ứng đòi hỏi đầutiên của phong trào biểu tình. Quá trình tái thiết đất nước này sẽ là thách thứclớn nhất trước mắt.

Ai Cập đang bị thúc ép từ cả trong và ngoài nước về việc chuyển giao quyềnlực một cách có trật tự, sau khi ông Mubarak từ chức. Hội đồng tối cao các lựclượng vũ trang điều hành đất nước cũng phải chịu sức ép trong việc đảm bảo quyềnlợi của người dân, dỡ bỏ Luật khẩn cấp, sửa đổi hiến pháp để mở đường tiến tớibầu cử tự do và công bằng.

Trước mắt, quân đội sẽ phải vật lộn với việc điều hành đất nước 85 triệudân này qua lúc giao thời, trong bối cảnh xã hội Ai Cập đối mặt với những khókhăn rất lớn như nạn thất nghiệp, nền kinh tế đình trệ, hơn 40% người dân sốngdưới mức 2 USD/ngày.

Sự ra đi của ông Mubarak chưa thể chấm dứt ngay những vấn đề của Ai Cập,vốn là sản phẩm của hệ thống tham nhũng, trì trệ và áp bức của chính quyền màông Mubarak đã để lại. Hơn nữa, cuộc khủng hoảng chính trị đang gây thiệt hạicho nền kinh tế Ai Cập hàng trăm triệu USD mỗi ngày. Tình hình căng thẳng đếnmức nhiều chuyên gia đã dự báo về sự sụp đổ của nền kinh tế cũng như nguy cơquốc gia này bị lâm vào đói nghèo. Nếu chính phủ lâm thời và các lực lượng đốilập không dàn xếp được với nhau thì tình hình Ai Cập sẽ còn nguy hiểm hơn.

Mặc dù quân đội xác nhận sẽ không bãi bỏ chính quyền dân sự mà chỉ kiểmsoát đất nước trong giai đoạn quá độ giữa những chính phủ dân sự, song nhiềungười lo ngại rằng quân đội sẽ miễn cưỡng từ bỏ quyền lực. Quốc gia này có lịchsử lâu đời về sự cai trị của quân đội nên việc họ không muốn chuyển giao quyềnlực cho chính quyền dân sự thì cũng không phải là điều bất ngờ.

Thực tế, quânđội rất được lòng người dân, nhất là ở nông thôn. Trong khi nhiều người biểutình vẫn tiếp tục cắm trại tại quảng trường trung tâm Tahrir của Cairo để yêucầu chính quyền đáp ứng những đòi hỏi tiếp theo của họ, một bộ phận người biểutình có vẻ đã thỏa mãn với việc quân đội nắm quyền điều hành đất nước.

Ổn định còn xa vời?

Hiện nay Hội đồng quân sự tối cao vẫn đang thảo luận việc bãi nhiệm chínhphủ của ông Mubarak, giải tán quốc hội và đặt ra thời hạn bầu cử. Người dân yêucầu quân đội phải dỡ bỏ ngay tình trạng khẩn cấp, vốn được chính quyền của ôngMubarak sử dụng để cai trị với bàn tay sắt. Tuy nhiên, quân đội cho biết họ sẽchỉ dỡ bỏ khi điều kiện cho phép. Nếu luật này được duy trì thì về cơ bản, AiCập vẫn sẽ là một nhà nước cảnh sát.

Nhiều người tin rằng Ai Cập sẽ có thể phải mất ít nhất sáu tháng tới mộtnăm để người dân và quân đội đặt nền móng cần thiết cho các cuộc bầu cử tổngthống và quốc hội. Từ nay đến lúc tổ chức bầu cử, Ai Cập sẽ phải tiến hành nhữngthay đổi hiến pháp sâu sắc, liên quan tới các thủ tục và đối tượng bầu cử. Đâylà những điều hoàn toàn mới mẻ đối với đất nước này.

Một vấn đề đáng quan tâm khác là vai trò của tổ chức "Anh em Hồi giáo"trong chính phủ mới của Ai Cập. Phong trào đối lập lớn và có tổ chức nhất ở AiCập này có chủ trương tôn giáo và chính trị cũng như không muốn ký hiệp định hòa bìnhvới Israel. Hiện lực lượng này tuyên bố sẽ không ứng cử tổng thống và chỉ mongđợi có đại diện trong quốc hội. Nếu tổ chức "Anh em Hồi giáo" chi phối chính phủthì chắc chắn tiến trình hòa bình Trung Đông sẽ có nguy cơ bị đổ vỡ.

Mặc dù Tổng thống Mubarak, nhân vật trung tâm của cuộc khủng hoảng tại AiCập hiện nay, đã phải ra đi, giới quan sát cho rằng sự ổn định tại đất nước nàyvẫn còn xa vời. Người dân Ai Cập lo ngại về những gì sẽ xảy ra trong vòng bốnđến tám tháng tới, chứ không phải thời gian trước mắt.

Vấn đề là ông Mubarak rađi nhưng cơ cấu chính trị, kinh tế và chính quyền của ông vẫn ăn sâu vào xã hộiAi Cập. Ngay cả các cuộc bầu cử cũng chưa phải đã chấm dứt cuộc khủng hoảng tạiđất nước có quá nhiều vấn đề này. Mặc dù bong bóng căng thẳng suốt ba tuần đãnổ, áp lực có thể lại bắt đầu khi một số người biểu tình tuyên bố sẽ tiếp tụcbiểu tình để đòi hỏi thêm.

Sau tuyên bố từ chức của ông Mubarak, chắc chắn chính trị và xã hội Ai Cậpsẽ có những thay đổi căn bản. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng ở Ai Cập hiện nay vẫnchưa đến hồi kết. Người dân đang chờ đợi các động thái của quân đội, hướng đitiếp theo của quân đội như thế nào sẽ quyết định tình hình Ai Cập sắp tới. Hiệnchưa thể biết chuyện gì sẽ diễn ra tiếp theo tại quốc gia đông dân nhất thế giớiArập này.

(Nguồn: TTXVN)