Về thời hạn giao quyền sử dụng đất nông nghiệp (điều 124), tôi đề nghị đất nông nghiệp được giao không thời hạn.
Về sở hữu đất đai, tôi nhất trí với Dự thảo luật: "Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu. Nhà nước trao quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho người sử dụng đất". Vì nhất trí với điều này, nên tôi đề nghị không sử dụng những từ "giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, thu lại đất, người có đất, tranh chấp đất đai, dịch giá đất, khung giá đất, bảng giá đất..." trong luật. Theo tôi, tất cả những cụm từ trên phải đưa từ "quyền sử dụng" trước từ đất để tránh nhầm lẫn là mua đất, bán đất, thu đất... mà chỉ là chuyển nhượng, thu hồi, giao QSDĐ cho tổ chức, cá nhân, gia đình mà thôi.
Điều 23 quy định về trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai, tôi đề nghị bổ sung trách nhiệm, thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND và UBND các cấp một cách cụ thể vào điều này để bảo đảm tính thống nhất. Hiện điều này mới quy định trách nhiệm của Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường là chưa đủ.
Về nguyên tắc bồi thường về QSDĐ khi Nhà nước thu hồi (điều 73 khoản 1), tôi đề nghị thay cụm từ "Nếu không có đất hoặc nhà ở để bồi thường" bằng cụm từ: "Nếu không có nhu cầu nhận đất ở hoặc nhà ở". Sửa như vậy để làm rõ trách nhiệm của Nhà nước và quyền lợi của người dân khi họ không còn đất ở hoặc nhà ở. Nhà nước phải cho dân đăng ký nhu cầu đất ở, nhà ở trước để chuẩn bị đất, nhà tái định cư rồi mới thu hồi QSDĐ của dân; tránh tình trạng áp đặt trả bằng tiền, giành quyền chủ động cho cơ quan nhà nước mà bắt dân phải tự lo dẫn đến nhiều hệ lụy khác. Ở khoản 3 điều này cũng cần quy định rõ thời hạn chi trả tiền bồi thường là trong bao nhiêu ngày để tăng trách nhiệm của cơ quan nhà nước, tránh tình trạng như vừa qua vì giá thị trường tăng nhanh và Nhà nước chậm trả dẫn đến khiếu kiện.
Về thời hạn giao QSDĐ nông nghiệp (điều 124), tôi đề nghị đất nông nghiệp được giao không thời hạn. Nhà nước chỉ thu hồi khi người sử dụng đất vi phạm Luật Đất đai. Việc quy định thời hạn 50 năm tuy có dài hơn nhiều so với 20 năm hiện nay nhưng vẫn gây thắc mắc, trông chờ ở sự thay đổi của người dân và rất phức tạp khi tính giá QSDĐ (kể cả tính giá theo thời gian còn lại hoặc không tính đến yếu tố thời gian còn lại cũng phức tạp).
Về tư vấn định giá QSDĐ (điều 113, 114), ít khả thi vì vẫn dễ dẫn đến tiêu cực do 5 năm mới có 1 lần xây dựng bảng giá khung giá và phải được cơ quan nhà nước yêu cầu hoặc các bên liên quan tranh chấp yêu cầu. Tổ chức tư vấn mới có việc làm. Điều này cũng dễ gây tiêu cực móc ngoặc khi được quyền chọn thuê tư vấn...
