Do phương tiện để bắt giữ tàu, thuyền vi phạm còn thiếu nên đã xảy ra tình trạng thuyền của lực lượng phòng, chống cát tặc bị kéo sang địa phận Bắc Ninh...
Những năm gần đây, các tàu khai thác cát trái phép từ Bắc Ninh sang làm xã Thái Tân (Nam Sách) mất trắng 30 ha đất
bãi bồi chuyên trồng mầu, bà con hết sức bức xúc. Trong ảnh: Lực lượng an ninh xã tuần tra chống cát tặc. Ảnh: Anh Tuấn
Huyện Nam Sách có 3 con sông lớn chảy qua là: Kinh Thầy, Thái Bình và Lai Vu; có 10 xã giáp sông gồm: Hợp Tiến, An Sơn, Thái Tân, An Bình, Nam Hưng, Nam Tân, Thanh Quang, Minh Tân, Cộng Hòa, Hiệp Cát. Thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện diễn ra phức tạp. Bình quân, mỗi ngày có khoảng 10-15 tàu, thuyền khai thác cát trái phép, trong đó có 5-7 tàu, thuyền của người dân địa phương. Các tàu, thuyền này hoạt động chủ yếu vào 4-5 giờ sáng và 12 giờ đêm. Bình quân mỗi năm toàn huyện có 10-15 ha đất bãi bị sạt lở do hoạt động khai thác cát trái phép gây nên.
Trước thực trạng đó, UBND huyện Nam Sách đã quyết liệt nhiều biện pháp nhằm từng bước ngăn chặn hiện tượng khai thác cát trái phép. Huyện thành lập Ban Chỉ đạo (BCĐ) phòng, chống khai thác cát trái phép gồm 30 người thuộc các đơn vị: Ban Chỉ huy quân sự huyện, Công an huyện và Hạt Quản lý đê điều. Ba đơn vị thường xuyên tổ chức kiểm tra các tuyến sông, bám sát tình hình, cùng các địa phương xử lý kịp thời các vụ việc. Khi có thông tin, lực lượng liên ngành bám sát mục tiêu, thông tin cho các lực lượng khác tới hỗ trợ xử lý. Trong đêm tối, lực lượng không sử dụng đèn pin chiếu sáng đề phòng bị lộ “cát tặc” dễ tẩu thoát. Các xã ven sông cũng thành lập lực lượng phòng, chống cát tặc gồm chính quyền, công an xã, dân quân tự vệ, mỗi xã hơn chục người. BCĐ phòng, chống khai thác cát trái phép huyện đã chỉ đạo cán bộ xã, huyện không nể nang, không để lọt thông tin tuần tra, kiểm soát ra ngoài. BCĐ cũng thành lập lực lượng trinh sát tại các điểm thường xuyên xảy ra tình trạng hút cát trái phép. Bên cạnh đó, BCĐ phòng, chống khai thác cát trái phép huyện Nam Sách đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Người dân có tinh thần trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ đê điều, bảo vệ mùa màng. Nhiều người đã phát hiện, thông báo kịp thời cho cơ quan chức năng về giờ hoạt động của tàu khai thác cát, phối hợp chặt chẽ với BCĐ, góp phần đẩy lùi nạn khai thác cát...
Công tác phòng, chống khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Nam Sách đã đạt được một số kết quả tích cực. Từ đầu năm đến nay, toàn huyện đã xử lý được 29 tàu, thuyền khai thác cát trái phép, xử phạt hành chính hơn 486 triệu đồng. Riêng tháng 11, tháng cao điểm xử lý hút cát lòng sông trái phép, huyện đã bắt giữ và xử lý 18 tàu, thuyền, phạt hành chính gần 300 triệu đồng. Khoảng 4 giờ sáng ngày 30-11, nhận được thông tin của nhân dân có 2 tàu của huyện Lương Tài (Bắc Ninh) đang khai thác cát trái phép tại bãi sông thôn Mạc Bình (xã Thái Tân), ngay lập tức, BCĐ phòng, chống khai thác cát trái phép huyện Nam Sách đã bố trí lực lượng bí mật bám sát. BCĐ đã huy động 1 xuồng tìm kiếm cứu nạn của Ban Chỉ huy quân sự huyện và 1 xuồng của Ban Chỉ huy phòng, chống lụt, bão và trang bị đầy đủ phao bơi cho hơn 10 người trực tiếp đi bắt giữ 2 tàu trên.
Sáng 19-11, nhận được tin báo của quần chúng về hoạt động khai thác cát lòng sông trái phép trên tuyến sông Thái Bình thuộc thôn Lấu Khê (xã Hiệp Cát), BCĐ phòng, chống khai thác cát trái phép huyện Nam Sách đã nhanh chóng tổ chức lực lượng kiểm tra và bắt quả tang 8 tàu có trọng tải từ 30 - 150 khối đang hút cát sát bờ sông. Khi bị bắt, cả 8 tàu đều không có bất cứ một loại giấy tờ gì. Trước đó, rạng sáng ngày 15-11, lực lượng kiểm tra liên ngành huyện Nam Sách cũng bắt 8 tàu khai thác cát trái phép tại địa điểm trên...
Tuy nhiên, trong quá trình phòng, chống nạn cát tặc, huyện Nam Sách cũng gặp một số khó khăn. Cách thức khai thác cát của các chủ tàu rất tinh vi và liên tục thay đổi vị trí, thời gian, thậm chí chúng còn tổ chức nhóm người trên bờ đi lại thăm dò, khi phát hiện có lực lượng tuần tra lập tức điện báo cho các tàu rút ngay. Một số đợt kiểm tra bị lộ thông tin nên không thực hiện được. Nhiều chủ tàu đã mua chuộc người dân để thăm dò hoạt động của BCĐ, thậm chí có đối tượng theo dõi ở cổng UBND huyện, khi lực lượng xuất phát lập tức báo cho chủ tàu. Do phương tiện để bắt giữ tàu, thuyền vi phạm còn thiếu nên đã xảy ra tình trạng thuyền của lực lượng phòng, chống cát tặc bị đối tượng hút cát kéo sang địa phận Bắc Ninh. Một số tàu kéo dài thời gian xử lý hành chính, chống đối...
Ông Nguyễn Đình Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Sách, Trưởng BCĐ phòng, chống khai thác cát trái phép huyện cho biết: Hiện nay, huyện đang tập trung rà soát hoạt động, tổ chức quy hoạch lại hệ thống bến bãi. Với các bến bãi không trong quy hoạch, huyện yêu cầu chấm dứt hoạt động. Về lâu dài, đề nghị tỉnh có kinh phí hỗ trợ cho các đơn vị, đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát. Tỉnh cũng cần chỉ đạo điều tra xử lý nghiêm tình trạng bảo kê, tiếp tay cho các chủ tàu khai thác cát trái phép và có biện pháp hỗ trợ phương tiện phục vụ cho công tác.
ANH TUẤN - MINH NGUYÊN