Mũi 3, ai sẽ được tiêm trước?

Đồng Nai tiêm vắc xin phòng COVID-19 mũi 3 cho lực lượng tuyến đầu chống dịch và cán bộ công chức chiều 26.11

Thông tin từ Bộ Y tế cho hay bộ này đã có văn bản đề nghị các địa phương lập kế hoạch, rà soát nhu cầu vắc xin trong năm 2022, trong đó có nhu cầu vắc xin mũi 3. Kế hoạch này phải gửi về Bộ Y tế trong tháng 11.

Tiêm có chọn lọc

Về kế hoạch tiêm mũi vắc xin thứ 3, chuyên gia của Bộ Y tế cho rằng trước mắt các tỉnh có đánh giá về hiệu quả phòng bệnh sau tiêm. Từ đó, những người có nguy cơ diễn biến nặng nếu mắc COVID-19… mới được lập kế hoạch, lên danh sách để tiêm mũi bổ sung (mũi 3).

"Cần cân đối khả năng cung cấp vắc xin, nhóm nguy cơ để tính toán đối tượng ưu tiên khi tiêm mũi 3, tương tự xếp nhóm ưu tiên khi tiêm chủng thời gian vừa qua. Nhóm ưu tiên tiêm mũi 3 đầu tiên sẽ là người bị suy giảm miễn dịch, người già, có bệnh nền…" - một chuyên gia giải thích.

Vị chuyên gia này cũng cho rằng việc đánh giá trước khi triển khai tiêm ngừa là cần thiết, nhằm xem xét hiệu quả vắc xin, tiêm bổ sung có tác dụng thế nào… 

Ngoài ra, những người tiêm vắc xin đầu tiên tại Việt Nam từ tháng 3-2021 cũng đã qua 8 tháng tiêm ngừa, hiệu quả vắc xin đã giảm sút cũng là nhóm sẽ được tiêm bổ sung đầu tiên.

Cần thiết tiêm mũi 3

Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cũng đang đề xuất với UBND TP tiêm vắc xin COVID-19 mũi 3 trong tháng 11 và 12 năm nay. 

Theo đó, TP sẽ ưu tiên tiêm cho nhóm nguy cơ cao, lực lượng tuyến đầu chống dịch. Đồng thời, TP dự kiến 2 tháng cuối năm 2021 sẽ tiêm vét mũi 1, mũi 2 cho người trên 18 tuổi cũng như hoàn thành tiêm mũi 2 cho trẻ từ 12 - 17 tuổi.

Những ngày qua, số ca mắc COVID-19 mới tại TP Hồ Chí Minh có khuynh hướng tăng. Nhiều người mong muốn được tiêm mũi 3 để tiếp tục nâng cao hiệu quả vắc xin, sống chung an toàn với dịch. 

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh - cố vấn chuyên môn khoa nhiễm khuẩn - thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh, việc triển khai tiêm vắc xin mũi 3 là cần thiết nhưng không cần phải quá cứng nhắc lựa chọn loại vắc xin phù hợp với 2 mũi trước vì hoàn toàn có thể tiêm trộn. Bên cạnh đó cần chú ý đến tỉ lệ bao phủ vắc xin ở các tỉnh thành khác.

"Điều quan trọng nhất là những nơi khác đã tiêm đủ mũi 1 thì lúc này TP Hồ Chí Minh mới thích hợp triển khai tiêm mũi 3. Và khi TP có vắc xin thì cần tận dụng tiêm nhanh, không cần quá cứng nhắc phải tiêm cùng loại vắc xin vì nhiều nước trên thế giới đã tổ chức tiêm trộn" - bác sĩ Khanh nói.

Bác sĩ Khanh cho rằng thời gian thích hợp để tiêm vắc xin mũi 3 là từ 3 - 6 tháng kể từ lúc tiêm mũi 2. 

Đối tượng là những người đã đủ thời gian, trong đó ưu tiên nhân viên y tế tuyến đầu chống dịch, đặc biệt là người chăm sóc, điều trị người cao tuổi và người cao tuổi, mắc bệnh nền. 

Đồng thời, ngành y tế cần phân tích người đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin nhưng vẫn nhiễm COVID-19 và trở nặng thì đã tiêm loại vắc xin nào, bao nhiêu tuổi… để tìm hiểu và ưu tiên những đối tượng tương tự. Đây cũng là bài học kinh nghiệm cần chọn trước đối tượng ưu tiên, không tổ chức tiêm đại trà.

Trong khi đó, PGS.TS Đỗ Văn Dũng - trưởng khoa y tế công cộng, nguyên phó hiệu trưởng Trường ĐH Y dược TP Hồ Chí Minh cho hay ước tính kháng thể chống COVID-19 sẽ giảm đi phân nửa sau 108 ngày. 

Theo đó, nếu hiệu lực vắc xin ở thời điểm ban đầu là 90% thì hiệu lực này sẽ chỉ còn 70% sau 6 tháng. Và xét về tổng thể, hiệu lực vắc xin phụ thuộc vào loại vắc xin và đối tượng được tiêm. Vì vậy, việc tiêm vắc xin mũi 3 là cần thiết, đặc biệt chú ý ở người cao tuổi sau 4 - 6 tháng. 

Ông Dũng cho rằng nếu ít vắc xin thì ưu tiên tiêm cho người từ 65 tuổi trở lên, nếu có nhiều thì nên tiêm mở rộng cho người trên 50 tuổi. Sau đó, nên tiêm cho những cán bộ y tế làm việc trực tiếp ở tuyến đầu...

Đề cập câu chuyện tiêm vắc xin mũi 3 loại nào, ông Dũng dẫn các nghiên cứu cho thấy vắc xin tăng cường (mũi 3) cùng loại vắc xin đã tiêm mũi 1 và mũi 2 là tốt nhất, như đối với Pfizer, Moderna và AstraZeneca. Tuy nhiên số liệu khoa học công bố gợi ý có thể thay đổi chéo loại vắc xin mũi 3 và vắc xin mũi 1, 2 giữa các vắc xin Pfizer, Moderna, AstraZeneca.

Theo ông Dũng, nghiên cứu trên quy mô hẹp hơn cho thấy có thể tiêm chéo giữa vắc xin VeroCell và AstraZeneca hay VeroCell và Pfizer (nghiên cứu ở Thái Lan); giữa vắc xin Sputnik V và AstraZeneca (nghiên cứu ở Nga). 

Riêng vắc xin VeroCell của Sinopharm (Trung Quốc) tuy an toàn cao nhưng hiệu lực có thể hơi yếu ở người cao tuổi. Vì vậy nếu liều 1, 2 là vắc xin VeroCell nên được tiêm mũi tăng cường bằng vắc xin công nghệ mới như AstraZeneca hoặc Pfizer.

Nhiều nước đã triển khai tiêm mũi 3 Nhiều nước trên thế giới đã và đang triển khai tiêm liều 3 vắc xin COVID-19 để tăng khả năng miễn dịch. Từ cuối tháng 7, Israel đã bắt đầu tiêm tăng cường cho người trên 60 tuổi. Từ cuối tháng 8, người Israel trên 16 tuổi đã tiêm 2 liều ít nhất 5 tháng đều có thể tiêm liều 3. Mới nhất, tuần này, Israel cho biết người chưa tiêm liều 3 sẽ được coi là chưa tiêm đầy đủ. Một người đàn ông tiêm liều 3 vắc xin COVID-19 tại Jerusalem, Israel Đầu tháng 10, Singapore cũng triển khai tiêm liều 3 cho nhân viên y tế tuyến đầu, người từ 30 - 59 tuổi đã tiêm đầy đủ ít nhất 6 tháng và người từ 60 tuổi trở lên đã tiêm đầy đủ ít nhất 5 tháng. Tuy nhiên, theo báo Straits Times, Ủy ban chuyên gia về tiêm chủng COVID-19 Singapore thông báo liều 3 là bắt buộc phải tiêm đối với người dân ở đảo quốc này. Còn tại Mỹ, theo Hãng tin Reuters, ngày 19-11 cơ quan y tế đã mở rộng đối tượng đủ điều kiện tiêm liều 3 vắc xin là người từ 18 tuổi trở lên. Trước đó, Mỹ chỉ khuyến nghị tiêm tăng cường cho người trên 60 tuổi, người suy giảm miễn dịch và người thường xuyên phải tiếp xúc với mầm bệnh. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cho phép tiêm liều 3 khác loại với 2 liều ban đầu. Hiện Mỹ đang tiêm bằng vắc xin của Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson. Riêng tại châu Âu, tuần này Anh cho phép người trên 40 tuổi tiêm tăng cường mũi 3. Trước đó, đầu tháng 9, người trên 50 tuổi và người dễ tổn thương trước COVID-19 ở Anh được phép tiêm liều 3. Trong khi đó, Đức đang khuyến nghị tiêm liều 3 cho người trên 18 tuổi. Còn Pháp cập nhật liều 3 vào giấy thông hành COVID-19.

Theo Tuổi trẻ