Khi những chùm hoa vải ở Thanh Hà bắt đầu nở thì cũng là lúc những đàn ong mật từ khắp mọi miền đất nước được chuyển về.
Anh Nguyễn Thành Chung ở Tuyên Quang đưa 200 thùng ong lai Ý về xã Trường Thành (Thanh Hà)
Đây không chỉ là nguồn thu nhập không nhỏ đối với người nuôi ong, mà nó còn giúp thụ phấn cho cây vải, góp phần tạo nên một mùa quả bội thu.
Ghé thăm một địa điểm nuôi ong tại xã Trường Thành, chúng tôi thấy những thùng ong được xếp kín cả một khoảng vườn rộng, hàng triệu con ong bay lượn phát ra những tiếng vo ve đặc trưng. Trao đổi với chúng tôi, anh Nguyễn Thành Chung người Tuyên Quang, ông chủ của các thùng ong cho biết: “Trong chuyến về Thanh Hà lần này, chúng tôi mang theo 200 thùng ong lai Ý, đến nay đã được hơn 10 ngày. Do mới là đầu vụ nên lượng mật thu được vẫn chưa nhiều”. Anh Chung nhẩm tính, trung bình 3 - 4 ngày, ong sẽ cho lấy mật 1 lần, với 200 thùng ong, mỗi lần lấy cũng được trên 1 tấn mật. Mỗi ông chủ như anh Chung đều có trong tay từ vài trăm đến hàng nghìn thùng ong mật. Anh Chung bảo: “Do chúng tôi đều từ xa về đây, chi phí vận chuyển rất cao, muốn có lãi thì phải mang theo một số lượng lớn. Mật sau khi lấy sẽ được tập kết lại đưa vào miền Nam hoặc xuất sang thị trường châu Âu”.
Rời xã Trường Thành, chúng tôi về thăm vựa vải lớn của huyện Thanh Hà là xã Thanh Bính. Với trên 240 ha vải các loại, Thanh Bính là địa điểm lý tưởng để các ông chủ nuôi ong chọn làm nơi đặt ong. Anh Trần Văn Sơn, người Nam Định, chủ đàn ong đặt tại bãi đỗ xe xã Thanh Bính cho biết: “Năm nay là năm thứ 4 tôi đưa đàn ong về Thanh Hà. Trong lần về này, tôi mang theo trên 1.000 thùng ong Ý. Tôi sẽ ở lại đây khoảng 20 ngày, nhưng nếu thời tiết thuận lợi và nguồn hoa vẫn còn dồi dào thì có thể ở lại lâu hơn”.
Chúng tôi được biết, cuộc đời của những người nuôi ong như anh Sơn cũng giống như những đàn ong di cư, nay đây mai đó, ở đâu có nguồn hoa lớn thì các anh lại mang những đàn ong của mình đến đó. Trong một năm, các anh di chuyển qua rất nhiều nơi trên mọi miền đất nước, từ Đắc Lắc, Gia Lai, đến Huế, Quảng Bình, Quảng Trị, Nghệ An, Hải Dương, Bắc Giang... Bắt đầu nghiệp nuôi ong từ năm 1994, anh Sơn đã có trong tay vốn kiến thức rất lớn về loài ong. Anh cho biết, nghề này phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết, độ rủi ro cũng rất cao, hơn nữa chi phí đầu tư lớn với khoảng trên 1 triệu đồng/thùng, nên nếu không nắm vững kỹ thuật thì chuyện thua lỗ là điều khó tránh khỏi. Với trên 1.000 thùng ong trong tay, mỗi lần lấy mật cũng giúp anh Sơn thu về từ 5 - 6 tấn mật. Sau mỗi lần mang ong về Thanh Hà, trừ tất cả chi phí, anh có thể thu lãi khoảng 300 triệu đồng.
Ngoài mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người nuôi ong, con ong cũng có rất nhiều tác dụng đối với cây vải. Anh Sơn chia sẻ: “Ong không chỉ giúp cây đậu quả, còn giúp diệt trừ một số loại sâu bệnh. Bên cạnh đó, loài ong còn giúp cây vải dọn hoa để hạn chế mật hoa bị keo lại, làm ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn”.
Cũng như anh Sơn, anh Nguyễn Chí Miu đã vượt gần 1.500 km từ Đắc Lắc để mang theo 700 thùng ong về Thanh Hà. Anh Miu cho biết, anh đã phải bỏ ra 40 triệu đồng để thuê xe. Bên cạnh đó, việc vận chuyển phải tiến hành vào buổi tối vì lúc đó ong mới quay về tổ hết. Anh cho biết thêm: Trong mùa khai thác, tuổi thọ của ong thợ dao động từ 35 - 40 ngày. Với 700 thùng ong, mỗi lần lấy mật, anh cũng thu được từ 3 - 4 tấn. Sau mỗi lần về Thanh Hà, nếu thời tiết thuận lợi, trừ tất cả chi phí anh lãi từ 100 - 200 triệu đồng. Bên cạnh đó, để bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm đối với sản phẩm mật ong, cũng như bảo đảm tuổi thọ cho con ong, khi người dân địa phương đồng loạt phun thuốc phòng trừ sâu bệnh cho cây vải, anh lại vận chuyển đàn ong của mình đi nơi khác. Tuy mang lại nguồn thu lớn, nhưng những khó khăn gặp phải đối với nghề nuôi ong cũng rất nhiều. Anh Miu bảo: “Nếu mưa nhiều thì sản lượng và chất lượng của mật sẽ kém đi. Và nếu con ong đi lấy mật vào thời kỳ phun thuốc trừ sâu cho cây, ong sẽ bị chết và cũng ảnh hưởng lớn đến chất lượng mật”.
Ngoài Thanh Bính và Trường Thành, nhiều xã khác trên địa bàn huyện Thanh Hà cũng đã được các chủ nuôi ong chọn làm địa điểm để đặt ong. Mùa hoa vải đã trở thành mùa của những giọt mật ngọt ngào, không những mang lại thu nhập cao cho người nuôi ong, mà còn góp phần mang đến một vụ vải thắng lợi cho huyện Thanh Hà.
ĐỨC ANH