Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) là chương trình hợp lòng dân.
MTTQ tỉnh triển khai mô hình điểm về bảo vệ môi trường ở thôn Văn Diệm, xã Hưng Thái (Ninh Giang)
Từ khi ban hành, các tầng lớp nhân dân đã tích cực tham gia và cả hệ thống chính trị vào cuộc. Sau khi Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã triển khai lồng ghép cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" với nội dung "Cả nước chung sức xây dựng NTM" MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều nội dung cụ thể và đạt hiệu quả thiết thực.
Với vai trò là tổ chức đại diện cho nhân dân, thực hiện chức năng tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, MTTQ các cấp trong tỉnh đã tham gia các Ban Chỉ đạo xây dựng NTM các cấp, trong đó Chủ tịch Ủy ban MTTQ trực tiếp tham gia ban chỉ đạo. Ban công tác Mặt trận ở thôn, khu dân cư tham gia Ban phát triển nông thôn. Ở nhiều địa phương, đồng chí Trưởng ban công tác Mặt trận là trưởng ban phát triển thôn. Do đó, MTTQ các cấp vừa có tiếng nói đại diện cho nhân dân tham gia vào quá trình tổ chức thực hiện chương trình, vừa trực tiếp vận động nhân dân tích cực thực hiện chương trình đóng góp xây dựng NTM. MTTQ ở cơ sở tích cực tham gia góp ý kiến xây dựng NTM, đề án xây dựng NTM và các dự án phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng hạ tầng nông thôn.
Với vai trò là trung tâm của khối đại đoàn kết toàn dân, MTTQ các cấp trong tỉnh giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động tuyên truyền, cùng các đoàn thể nhân dân vận động hội viên, đoàn viên và những người con làm ăn, công tác xa quê hương tham gia góp công, góp sức, hiến đất, ủng hộ kinh phí xây dựng các công trình hạ tầng nông thôn. Trong những năm qua, tỉnh ta được nhiều tổ chức, cá nhân hiến đất để mở rộng đường giao thông, hàng trăm nghìn ngày công tham gia làm đường, kênh mương trong thôn, xóm. Con em xa quê đã tích cực đóng góp tiền của xây dựng hạ tầng nông thôn. Một nhiệm vụ rất quan trọng bảo đảm xây dựng NTM được thực hiện dân chủ, công khai, đó là MTTQ các cấp đã triển khai các hoạt động giám sát quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM. Ủy ban MTTQ tỉnh đã chủ động hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc MTTQ cơ sở tham gia chương trình xây dựng NTM, đưa nội dung tham gia xây dựng NTM vào đánh giá kết quả hoạt động của MTTQ các cấp. Tổ chức tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ MTTQ ở cơ sở về công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, về kỹ năng giám sát đầu tư của cộng đồng. MTTQ tỉnh đã ký kết chương trình phối hợp với các tổ chức thành viên để vận động hội viên của mình tham gia một số nội dung cụ thể trong chương trình.
Ủy ban MTTQ tỉnh đã làm điểm giám sát về chương trình xây dựng NTM, rút kinh nghiệm sau đó chuyển giao cho MTTQ cấp huyện, xã thực hiện giám sát. Qua giám sát đã kịp thời phát hiện những bất cập trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, kiến nghị ngay với cơ sở; đồng thời đề xuất với chính quyền, ban chỉ đạo xây dựng NTM các cấp chỉ đạo, đổi mới phương thức tổ chức thực hiện chương trình đạt hiệu quả cao. Hoạt động giám sát chương trình xây dựng NTM được coi là nhiệm vụ thường xuyên của MTTQ các cấp trong suốt quá trình thực hiện xây dựng NTM.
MTTQ ở cơ sở thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân đã thực hiện hiệu quả hoạt động giám sát đầu tư cộng đồng đối với các công trình, dự án ở cấp xã. Theo số liệu báo cáo hoạt động của Thanh tra nhân dân trong 3 năm (2011-2013), Thanh tra nhân dân các xã đã giám sát được 1.762 dự án đầu tư (chiếm trên 90% các dự án đầu tư trên địa bàn cấp xã), trong đó chủ yếu là các công trình hạ tầng xây dựng NTM. Qua giám sát đã xác định được 37 dự án có vi phạm. Ban Thanh tra nhân dân đã phản ánh 35 vụ việc đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết; trong đó 15 vụ việc đã được chủ dự án đầu tư chấp hành thực hiện theo kiến nghị, nhiều vụ việc đã được các cơ quan có thẩm quyền thông báo kết quả giải quyết và xử lý. Hoạt động giám sát đầu tư của cộng đồng do MTTQ ở cơ sở thực hiện đã góp phần công khai, minh bạch, dân chủ hơn trong hoạt động đầu tư hạ tầng nông thôn.
Bên cạnh đó, MTTQ và các tổ chức thành viên thực hiện việc phát hiện và nhân rộng các mô hình tự quản ở nông thôn. Trong năm qua, MTTQ tỉnh đã chủ trì, phối hợp với MTTQ các cấp chọn và tổ chức các hội nghị tuyên truyền, nhân rộng 5 mô hình tự quản hoạt động có hiệu quả, như mô hình tự quản về an ninh trật tự; mô hình hoạt động giám sát đầu tư của cộng đồng; mô hình tự quản về thu gom, xử lý rác thải...
Thời gian tới, để phát huy hiệu quả vai trò của MTTQ các cấp tham gia xây dựng NTM, MTTQ và các tổ chức thành viên ở cơ sở tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân và trực tiếp tham gia vào các hoạt động thuộc trách nhiệm của tổ chức mình. MTTQ cấp tỉnh, huyện hướng dẫn, động viên, kiểm tra và tạo điều kiện để MTTQ ở cơ sở hoạt động. Chính quyền tạo điều kiện tối đa để nhân dân phát huy vai trò tự quản, tự tổ chức thực hiện những nội dung, phần việc mà họ có thể làm hiệu quả nhất. Tăng cường phối hợp và tạo điều kiện thuận lợi để MTTQ các cấp triển khai cuộc vận động mới do MTTQ Việt Nam phát động. Đó là cuộc vận động "Toàn dân chung sức xây dựng NTM, đô thị văn minh", góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.
LƯƠNG ANH TẾ
Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh