“Một thuận, bốn khó” về môi trường

Xã Nhân Quyền (Bình Giang) đạt chuẩn nông thôn mới về môi trường.
Trong ảnh: Đường giao thông ở xã có nhiều cây xanh, tạo bóng mát, cảnh quan đẹp

Theo quy định, môi trường ở xã đạt tiêu chí nông thôn mới (NTM) phải đáp ứng đủ 5 yêu cầu: tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh theo quy chuẩn quốc gia đạt 90%; các cơ sở sản xuất, kinh doanh đạt tiêu chuẩn về môi trường; không có các hoạt động suy giảm môi trường và có các hoạt động phát triển môi trường xanh, sạch, đẹp; nghĩa trang xây dựng theo quy hoạch; thu gom, xử lý chất thải, nước thải theo quy định.

Trong 5 yêu cầu trên, việc thực hiện mục tiêu tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh theo quy chuẩn quốc gia đạt 90% là khả thi nhất. Đến tháng 8 năm nay, toàn tỉnh đã có 91% số dân dùng nước hợp vệ sinh, trong đó 42% sử dụng nước sạch. Việc thực hiện 4 yêu cầu còn lại rất khó khăn, đặc biệt với các xã có hoạt động công nghiệp, tiểu, thủ công nghiệp, dịch vụ khá phát triển. Đến nay, xã Cao An (Cẩm Giàng) vẫn chưa có môi trường đạt chuẩn NTM. Ông Nguyễn Đức Lợi, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Ở xã vẫn còn một số công ty xả nước thải, khí thải gây ô nhiễm môi trường. Tại thôn Trung Nghĩa, nhiều đối tượng mang rác thải đến đổ trộm, đốt rác làm ô nhiễm. Xã có 5 thôn nhưng vẫn còn một thôn chưa có tổ thu gom rác thải, người dân phải tự chôn lấp”. Hiện nay, lượng rác thải sinh hoạt được chôn lấp tại các bãi rác ở thôn do bãi rác tập trung của xã chưa xây dựng xong. Xã Cao An đặt mục tiêu đến năm 2015 sẽ hoàn thành tiêu chí môi trường theo chuẩn NTM. Trong thời gian tới, xã sẽ tập trung hoàn thành bãi chôn lấp rác thải tập trung, thành lập tổ thu gom rác thải ở thôn Trung Nghĩa (hoặc sử dụng đội thu gom rác ở thôn khác để thu gom rác ở đây).

Trên địa bàn xã Ái Quốc (TP Hải Dương) có khu công nghiệp Nam Sách và cụm công nghiệp Ba Hàng. Một số cơ sở sản xuất nhựa, thức ăn chăn nuôi có mùi gây ô nhiễm, ảnh hưởng tới đời sống người dân địa phương. Hiện nay, xã vẫn chưa có quy hoạch khu chăn nuôi tập trung. Do vậy, nhiều hộ dân chăn nuôi trong khu dân cư xả nước thải ra xung quanh, bốc mùi hôi thối. Theo ông Nguyễn Duy Khương, cán bộ NTM xã, do tiêu chí môi trường khó thực hiện nên xã đặt mục tiêu đến năm 2015 mới hoàn thành tiêu chí này.

Xã có môi trường đạt chuẩn nông thôn mới phải không có hoạt động làm suy giảm môi trường.
Trong ảnh: Rác thải vứt bừa bãi ở ven quốc lộ 5 qua thôn Tiền Trung, xã Ái Quốc (TP Hải Dương)

4 trong tổng số 5 tiêu chuẩn về môi trường ở xã Cổ Dũng (Kim Thành) vẫn chưa đạt (trừ tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh). Xã có nhiều cơ sở chế biến nông sản, làm cơ khí, chế biến gỗ, sửa chữa ô-tô... có hoạt động xả nước thải, chất thải chưa qua xử lý vào môi trường. Nhiều hộ dân còn chăn nuôi trong khu dân cư, gây ô nhiễm. Các khu nghĩa trang vẫn xây dựng tự phát, chưa theo quy hoạch. Vào lúc thu hoạch lúa xảy ra tình trạng đốt rơm rạ làm không khí ngột ngạt. Thỉnh thoảng, khói bụi từ nhà máy chế biến rác tại xã Việt Hồng ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Xã Hồng Lạc (Thanh Hà) có trên 90% số hộ dân sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh. Xã có 9 tổ thu gom rác thải, đổ tại bãi rác tập trung có diện tích gần 0,5 ha. Hằng năm, xã tích cực tham gia hưởng ứng các ngày về môi trường, vận động nhân dân trồng cây xanh, vệ sinh đường làng, ngõ xóm. Tuy nhiên, xã hiện vẫn chưa đạt chuẩn môi trường theo tiêu chí NTM vì gặp một số khó khăn. Một số cơ sở sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là hoạt động chế biến nông sản xả nước thải chưa đạt tiêu chuẩn vào môi trường. Nghĩa trang nhân dân ở các thôn đã được quy hoạch nhưng chưa xây dựng theo quy hoạch. Hệ thống thoát nước thải ở khu dân cư xây dựng chưa đồng bộ. Ngoài ra, với lượng rác thải ngày càng nhiều, diện tích bãi rác tập trung của xã không lớn thì chỉ vài năm sử dụng bãi rác sẽ đầy ứ. Khi đó, việc xử lý rác lại gặp khó khăn.

Trong những năm gần đây, các cơ quan chức năng trong tỉnh đã có nhiều biện pháp để bảo vệ môi trường nông thôn. Tỉnh đã đầu tư xây dựng 1.160 bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật ở 58 xã xây dựng NTM giai đoạn 1; hỗ trợ kinh phí để xây dựng bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh ở 97 xã, xử lý rơm rạ thành phân hữu cơ vi sinh, mua dụng cụ thu gom rác...

Thực tế cho thấy, những địa phương có sự quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường sẽ sớm hoàn thành tiêu chí này. Đến nay, xã Nhân Quyền (Bình Giang) đã đạt chuẩn môi trường theo tiêu chí NTM. Tất cả 1.889 hộ dân trong xã đã sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh, trong đó hơn 70% sử dụng nước sạch. Người dân địa phương bắt đầu dùng nước sạch từ năm 2010, nguồn nước lấy ở một nhà máy nước tại xã Cổ Bì. Ông Vũ Văn Quang, Chủ tịch UBND xã Nhân Quyền cho biết, hiện nay, xã chưa có nhiều hoạt động sản xuất công nghiệp, chủ yếu là nông nghiệp, cơ khí nhỏ, dịch vụ ở quy mô hộ gia đình. Do vậy, việc xả chất thải chưa bức xúc. Từ năm 2009 đến nay, xã duy trì thực hiện "Ngày thứ 7 xanh", vận động người dân vệ sinh nhà cửa, đường làng, ngõ xóm. 4 thôn trong xã đều có tổ thu gom rác thải đổ tại bãi rác ở thôn. Nghĩa trang nhân dân ở các thôn đã xây dựng theo quy hoạch.

Đến hết tháng 7 năm nay mới có17 xã đạt chuẩn môi trường theo tiêu chí NTM. Các xã gồm có: Hiệp Hòa, ThượngQuận (Kinh Môn),  Hồng Dụ (Ninh Giang), Tân Kỳ, Hà Kỳ (Tứ Kỳ), Đồng Lạc(Nam Sách), Cộng Hòa, Kim Xuyên, Kim Anh, Đồng Gia (Kim Thành), Thanh Hải, TânAn (Thanh Hà), Cẩm Sơn, Cẩm Đoài (Cẩm Giàng), Nhân Quyền, Bình Xuyên (BìnhGiang), Quang Minh (Gia Lộc). Cũng do tiêu chí này khó đạt nên nhiều xã đặt mụctiêu đến năm 2015 mới thực hiện xong tiêu chí này.

NINH TUÂN