Nên chọn phương pháp làm cỏ thủ công (nhổ bỏ hoặc rải lưới đen lên mặt đất vườn), không nên sử dụng thuốc trừ cỏ sẽ làm ảnh hưởng xấu đến rễ ổi và đất, nước trong vườn.
Ổi là cây ăn quả ngắn hạn được nhiều nơi trong cả nước trồng vì kỹ thuật không mấy khắt khe nhưng lại cho hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, tại nhiều địa phương chuyên canh cây này đã và đang gặp một số khó khăn về chăm sóc, quản lý sâu bệnh, nhất là bệnh chết khô cây và dòi đục quả dẫn đến thất thu. Sau đây là một số kinh nghiệm cần lưu ý khi phát triển cây trồng này:
- Chọn giống và nguyên tắc trồng:
Nên lựa chọn các giống như ổi Đài Loan, ổi trắng số 5 (ổi bo), ổi Đông Dư. Trong đó, giống ổi trắng số 5 và ổi Đài Loan có khả năng thích nghi trên nhiều loại đất, vùng sinh thái khác nhau. Riêng ổi Đông Dư là giống mang tính địa phương nên không thể phát triển rộng rãi, nhất là trên chân đất phèn.
Vùng đồng bằng đất trồng thường có tầng canh tác mỏng hơn vùng cao. Vì vậy, để hạn chế bộ rễ cây ổi bị úng nước và chết, người trồng cần phải đôn cao tầng canh tác bằng cách lên luống cao hoặc đắp ụ. Trên chân đất tơi xốp, giữ nước tốt, tầng canh tác dày trên 50 cm là phù hợp nhất cho thâm canh ổi, đặc biệt là đất phù sa.
Không giống các cây ăn quả khác, ổi có bộ rễ chùm chứ không phải rễ cọc. Người trồng cần lưu ý nên chọn phương pháp làm cỏ thủ công (nhổ bỏ hoặc rải lưới đen lên mặt đất vườn), không nên sử dụng thuốc trừ cỏ sẽ làm ảnh hưởng xấu đến rễ ổi và đất, nước trong vườn.
- Thời vụ và mật độ:
Trồng ổi không cần khắt khe về thời vụ, có thể trồng được quanh năm. Sau khoảng 4 tháng trồng thì cây ra hoa. Mật độ trồng ổi thích hợp là khoảng cách cây cách cây từ 3 - 4 m (800 cây/ha).
- Bón phân và đốn tỉa:
Ổi là cây tạo sinh khối lớn, yêu cầu dinh dưỡng cao nên phải bón phân đầy đủ để tăng năng suất và chất lượng quả. Nếu thiếu dinh dưỡng kéo dài cây nhanh bị chết do phải tiêu hao nhiều. Sử dụng phân tổng hợp có tỷ lệ N:P:K là 1:1:1 sẽ giúp ổi sinh trưởng phát triển thuận lợi và cho năng suất, phẩm chất cao như phân 13-13-13+TE hoặc 15-15-15+TE... Song vườn ổi muốn canh tác được bền vững, người trồng cần phải bón phân cân đối giữa vô cơ và hữu cơ, giữa các yếu tố đa, trung và vi lượng. Không nên lạm dụng quá nhiều phân hóa học, sẽ dễ làm cây bị chết khô do nấm và tuyến trùng phát sinh gây hại mạnh.
Đốn tỉa là phương pháp quan trọng đối với cây ổi vì nó quyết định đến năng suất quả. Nhà vườn cần căn cứ vào giá cả thị trường để quyết định thời điểm bấm ngọn cho ổi ra quả. Thường thì từ lúc bấm ngọn khoảng 25 ngày sau cây sẽ ra hoa cái. Từ lúc đốn cành đến khi thu quả khoảng 6 tháng.
Việc định quả cũng rất cần thiết để tăng giá trị kinh tế cho vườn ổi. Mỗi chùm hoa sau khi đậu quả chỉ nên để lại 1 quả/chùm. Để bảo vệ quả không bị ruồi đục quả tấn công và vỏ quả không bị rám (cháy) khi gặp thời tiết nắng nóng thì việc bọc quả bằng túi nilon trắng và túi xốp lưới bên ngoài khi quả có đường kính 2-3 cm có tác dụng cao nhất.
- Tưới tiêu:
Ổi là cây thâm canh nên phải luôn bảo đảm độ ẩm, nếu hạn phải tưới nước. Song ổi lại không chịu được úng nên khi gặp mưa lớn phải tháo hết nước vườn.
KS. TRẦN THỊ LIÊN(Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)