Hải Dương là tỉnh có phong trào "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con trung hiếu, cháu thảo hiền" từ rất sớm, cách nay mấy chục năm.
Nội dung phong trào lúc đó đã chỉ ra nghĩa vụ và quyền lợi của con cái đối với cha mẹ và cháu chắt đối với ông bà nhằm duy trì mô hình gia đình nhiều thế hệ, xây dựng gia đình hạnh phúc. Gia Lộc là huyện dẫn đầu phong trào này...
Từ đó đến nay, phong trào "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con trung hiếu, cháu thảo hiền" vẫn được các địa phương duy trì. Hằng năm vẫn tiến hành bình bầu, nhận xét, khen thưởng động viên. Tuy nhiên, so với trước đây, tình hình kinh tế- xã hội đã có nhiều thay đổi nên quan niệm về nội dung phong trào cũng mang những nội hàm mới so với quan niệm gia đình truyền thống. Trong xu thế tiến lên công nghiệp hóa, tỷ lệ lao động nông nghiệp đã chuyển sang khu vực công nghiệp, dịch vụ, đi xuất khẩu lao động ngày càng cao. Đa số gia đình từ quy mô lớn đã chuyển hóa sang quy mô nhỏ, phổ biến là chỉ có vợ chồng và 1- 2 con. Những gia đình nhiều thế hệ theo quan niệm "tam đại, tứ đại đồng đường" còn ít. Song, để duy trì phong trào trên, một số nơi vẫn duy trì việc bình bầu, nhận xét hằng năm và tôn vinh những gia đình "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con trung hiếu, cháu thảo hiền", coi đó là một nội dung xây dựng làng, khu dân cư văn hóa. Tiêu chuẩn những gia đình được tôn vinh phải là cả ba thế hệ sống trong một mái nhà. Theo dư luận, việc vận dụng như trên có phần gò bó, không còn phù hợp với thực tế phát triển của gia đình hiện nay. Mặt khác, thực tế không ít gia đình, do nhiều nguyên nhân, các thế hệ sống chung một nhà cũng có nhiều mâu thuẫn phát sinh do lối sống, tác phong, ăn nghỉ... không hòa hợp. Cho nên, nếu con cháu thành tâm, có lòng hiếu thảo với cha mẹ, ông bà thì không nhất thiết cứ phải sống trong một mái nhà mà có nhiều hình thức quan tâm.
Dù còn những ý kiến khác nhau, nhưng gia đình truyền thống hay quy mô nhỏ thì vấn đề đạo đức của con cháu đối với ông bà, cha mẹ vẫn cần được đề cao. Vì thế vẫn cần duy trì và phát triển, nhân lên những gia đình "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con trung hiếu, cháu thảo hiền", góp phần làm cho xã hội phát triển lành mạnh trong xu thế hội nhập quốc tế.
NGUYỄN THẾ(Tứ Kỳ)