Quay lại phía sau, cô chợt nhìn thấy ở ngay lưng chừng sườn núi có một cây hoa muối biển như mọc ra từ kẽ đá, đang trổ những bông hoa li ti trong ngần.
Không ngờ Thản gặp lại Biền ngay trên bãi biển Sầm Sơn, đúng lúc chồng cô - Vững vừa nằm úp xuống manh chiếu đợi người tẩm quất. Người tẩm quất ngẩng lên, bước đi hơi thậm thọt lấy ghế mời Thản ngồi ăn hà nướng chờ chồng, Thản nhận ra Biền. Mắt Thản chớp liên hồi. Đúng là Biền. Vẫn đôi mắt thăm thẳm dù đã mọc nhiều vết chân chim, cuối đuôi mắt trái có một vết sẹo dài, làn da Biền đã sạm màu nắng gió. Thản thấy khô đặc cuống họng, da mặt bì bì tê tê, cô lặng lẽ quay mặt hướng ra ngoài biển, uống vội ngụm nước lọc, có làn gió mạnh từ ngoài khơi thổi xộc vào, cát bị cuốn lên bay mù mịt, vài hạt đã chui vào mũi Thản lọt xuống cổ họng, mặn chát.
- Sao ông bên cạnh kia vừa nằm cùng với tôi đã thôi rồi nhỉ?
- Có lẽ ông ấy chỉ tiểu quất, cạo gió, bão đầu, tàu nhanh, giá mềm. Chẳng mấy khi ra biển, em phải đại quất cho bác thì mới cảm thấy hết cái thú tẩm quất trên biển. Nếu chỉ có kiến bò, mổ cò, nhổ bão thì cần gì ra biển, em đang cào cào đá móc đấy, rồi sẽ tới cóc nhảy song phi, ngựa phi nước đại, vác cày giữa đường. Lưng bác tha hồ mà hả hê.
Những ngón tay Biền chụm hình con cào cào đá tanh tách trên lưng Vững. Hà nướng đã bắt than tỏa mùi mằn mặn. Thản xô ghế đứng dậy đi vội vã xuống mép sóng.
*
Xóm vạn chài mùa sóng lên, hoa sóng tung trắng xóa vờn lên tới những mỏm đá. Rặng phi lao trên sườn núi Trường Lệ cùng với hoa muối biển đã từng ám ảnh trong những giấc mơ của Thản. Những thân cây như được đẻ ra từ đá, khẳng khiu, khô cằn, mốc thếch, quanh năm nở hoa trắng, cánh li ti như hạt muối đậu lên nhau, có vị hăng hắc, thơm thơm, cho vào miệng nhai mằn mặn. Chẳng biết tên hoa là gì, bọn Thản đặt tên cho là hoa muối biển để gọi cho dễ. Nếu có tìm thấy chùm sung, chùm ngái nào thì bao giờ cũng phải chạy đi ngắt hoa muối biển để làm gia vị ăn kèm, vị hơi đăng đắng, đườm đượm, bùi bùi.
Bọn Thản về học sớm hay lên hòn Trống Mái ngồi chơi đồ hàng, chơi chán thì ngồi đếm trứng đá, đếm chán thì lại hùa nhau chơi trốn tìm. Bữa ấy, Biền bịt mắt, Thản đi trốn. Tìm khắp nơi chẳng thấy đâu, cuối cùng thì tìm thấy Thản lọt thỏm vào giữa khe hai tảng đá, mắc không thể ra được. Biền bèn đu người lên tảng đá, một tay bám vào cành phi lao, một tay chìa cho Thản cầm, kéo lên. Kéo mãi thì Thản cũng lên được, người ngợm trầy xước vì va quệt vào đá, tóc đã rối bù. Tay Biền mỏi rã rời, hai đứa trượt từ tảng đá xuống nằm vật ra cỏ mà thở. Bỗng đâu mặt đất rung chuyển, lóe sáng, bom đạn bổ nhào xuống nơi này. Máy bay rít trên đầu, pháo sáng rực trên núi, ngoài khơi xa, giật liên hồi kỳ trận. Biền ôm lấy Thản, lăn lại một hốc đá. Thản gỡ tay Biền đang che đầu mình, mắt nhìn trừng trừng về phía xóm chài.
Quá nửa đêm đạn bom mới tạnh hẳn, hai đứa vội dắt tay nhau chạy về xóm. Tiếng kêu khóc thống thiết trong ngôi nhà lá, em trai thứ của Thản đã bị dính đạn ngay loạt đầu. Đêm đó không trăng, không sao, bốn người ngư dân đưa em lên ngọn núi sau nhà, em nghỉ tại đó, mắt hướng ra biển.
Một đêm yên tiếng súng, Thản lén lút trèo lên núi, gần đó có một chốt của bộ đội và những điểm canh giữ của tự vệ. Cái Hướng kể đã lên đó làm lá ngụy trang giúp các anh, còn xem các anh lắp pháo. Chưa lên tới nơi thì những luồng đạn, pháo đã pằng pằng. Dưới kia, nơi mí nước bom đạn của địch nhằm vào nơi đây mà nã, trên trời máy bay thả bom đạn xuống. Mặt đất, bầu trời lóe sáng. Bom, đạn, pháo, làm thành rung động như núi lửa phun nham thạch. Phía dưới lùm cây phi lao có tiếng người kêu thất thanh, tiếng pháo cao xạ chợt ngừng. Thản theo vệt kẻ đường phát sáng lúc trước mà đi tới, thấy anh lính cao xạ vừa bị trúng đạn, máu chảy đầy vai áo nhưng vẫn kiên gan giương nòng hướng ra phía biển nơi có tàu giặc. Trong màn khói dày đặc, Thản trông thấy một anh khác vươn lên nắm chắc lấy nòng pháo. Anh ấy quát Thản: "Cô dân quân mau dìu đồng chí bị thương vào trong lều đi, còn đứng đấy mà nhìn!". Thản lúng túng chạy đến, xé vội tay áo mình buộc cầm máu cho người bị thương, rồi lần theo đường mòn dìu vào trong lán. Đất cát vẫn rung chuyển, bước chân vẹo vọ, Thản chạm vào vai một người đang tải đạn. Thì ra là Biền. Ông sai Biền mang cơm lên chốt cho các anh, trận đối pháo xảy ra bất ngờ, Biền không quản ngại đã xông vào tải đạn. Giao thương binh cho cô y tá trong hầm, theo chân Biền, Thản cũng lao vào gùi đạn tới các ụ pháo cho các anh. Máy bay vẫn rít trên đầu, bom từ trên máy bay dội xuống, bom từ tàu giặc dội vào, biển và rừng sôi sùng sục, tất cả như muốn bùng cháy. Những hàng phi lao bị bẻ ngọn, bật gốc, những thùng phi bẹp rúm vùi trong cát, cát xoáy sâu như ao, có viên trứng đá bị đạn sượt qua tóe lửa. Những cây muối biển bị băm vằm, hoa trắng xoáy tròn cùng cát bụi. Đang gùi đạn bỗng chân Thản hẫng vào một hố cát sâu, người sắp lao xuống thì Biền đã kịp nhoài người với tay kéo Thản. Một mảnh đạn xuyên qua cánh tay Thản găm vào bắp chân Biền.
Cả hai được đưa vào lán sơ cứu thì bác chủ nhiệm xã dẫn một bác cán bộ đi vào quan sát thực địa. Biền cùng mấy đồng chí bị thương khác được đưa ra phía sau phẫu thuật gắp mảnh đạn còn găm trong ống chân. Thản sau khi vết thương ở cánh tay lành miệng, chính thức được nhập vào đội dân quân tự vệ của xã. Đội dân quân tự vệ của xã đã sát cánh cùng với bộ đội bảo vệ trời biển quê hương. Sau mỗi trận chiến ác liệt, bao giờ cô cũng cất tiếng hát để động viên tinh thần đồng đội. Năm sau, Thản được cấp trên cử đi học tiếp, cô muốn ở lại chiến đấu, muốn xin đi bộ đội nhưng đồng chí cán bộ bảo học cũng là chiến đấu, sau này thống nhất rất cần đội ngũ tri thức về xây dựng đất nước, Thản đồng ý đi học.
Trong đợt về nông trường thực tập, vô tình Thản đã gặp lại Biền. Biết hai người cùng quê, chú đội trưởng phân công Thản cắm tiêu hướng đường cho máy của Biền chạy. Tới chiều tối thì một nửa quả đồi đã được chiếc máy cày san phẳng. Đội trưởng ra bắt tay Biền, chỉ trỏ giao nhiệm vụ ngày mai.
Biền dẫn Thản đi dạo bên ngọn đồi đã san lấp, hai chiếc máy cày cũng tựa đầu vào mé đồi mà nghỉ ngơi mai lấy sức cày tiếp. Chẳng bao lâu nữa, những quả đồi ngổn ngang hố bom sẽ biến thành nông trường với đủ loại cây xanh ngút ngát. Biền tự hào. Lúc này, Thản mới biết, sau khi phẫu thuật gắp mảnh đạn ra khỏi chân, Biền cũng được đi học sơ cấp lái máy, rồi được điều về xí nghiệp máy cày vùng này, lúc lên đồi, lúc xuống sông, lúc lại ra đồng, chẳng khi nào hết việc.
Sương rơi ướt tóc hai người. Đầu Thản đã ngả lên vai Biền, Thản cất giọng hò:… Hò… ơi… hoa muối biển vẫn nở đầy trên núi, bao nhiêu điều muốn ngỏ cùng ai, cánh hoa trắng li ti như hạt cát, lặng lẽ mặn mòi ngan ngát những sớm mai hờ la… í a.
Biền run run đặt nụ hôn lên môi Thản. Có vị mằn mặn của hoa muối biển quyện lẫn trong nụ hôn đầu. Trăng vẫn sáng trên đồi, Thản đỏ mặt đứng dậy. Đứa nào mà trông thấy, nó về báo đội trưởng thì chết cả hai. Biền chạy đuổi theo, Thản chỉ tay lên chiếc máy cày nói, cho em ngồi lên buồng lái nhé!
Chiếc máy cày chạy giữa đêm trăng theo hướng tiêu Thản đã cắm ban chiều. Thản muốn Biền dậy Thản tập lái. Tay Biền cầm tay Thản, người Biền ép sát vào người Thản, chiếc máy cày lúc đầu khục khặc rồi cũng chồm lên. Tiếng máy rùng rùng, hai người ngồi sát vào nhau cũng rùng rình, người Biền muốn dính sát lấy người Thản. Đi được hơn chục mét bỗng quay ngoắt một cái, Biền còn đang lâng lâng khi cọ quệt vào tấm lưng ấm nóng của Thản không để ý dồn lực lên đôi tay nên cả cỗ máy Thản đã rẽ phắt về một bên, chạy như ngựa phi về phía đồi mấp mô hố bom giặc Mỹ. Biền vội đẩy người Thản ra, vồ lấy vô lăng, chiếc máy cày lại quay ngoắt một cái, đâm sầm vào tảng đá ngay mép đồi. Mặt Biền vập xuống vô lăng, một dòng máu tứa ra nơi đuôi mắt.
Ngay sáng hôm sau, đội trưởng lên đồi giám sát đã phát hiện ra đầu máy bị hư hỏng nặng liền gọi Biền lúc ấy đang lăn ra sửa lại tra hỏi. Trán vẫn quấn băng, Biền khai tại đêm qua trăng sáng, em định tranh thủ làm vài cuốc để xong sớm sẽ xin phép về quê một chuyến, không ngờ mất lái phải thắng gấp nên đầu máy vập vào đá, bị hư hỏng.
Trong lúc Biền bám theo cái đầu máy cứng đầu về xí nghiệp để sửa chữa thì Thản có giấy gọi về trường gấp. Tờ nhận xét về đợt thực tập cho Thản, đội trưởng nắn nót viết dòng chữ to như trứng gà, hoàn thành chương trình thực tập xuất sắc. Trước khi tốt nghiệp, Thản được kết nạp Đảng. Ngay sau đó, được cử đi học hàm thụ tại nước bạn.
Bên đó, việc học, việc buôn bán thêm để lấy tiền chi tiêu ăn học và còn gửi về phụ giúp gia đình, những mối quan hệ mới đã làm cho Thản dần quên đi mối tình trong ngần đầu đời. Thản gặp và yêu Vững. Về nước, hai người tổ chức đám cưới, Thản công tác và ở hẳn Hà Nội. Hai đứa em cũng được Thản xin cho đi học rồi chạy cho việc làm, sau chuyển hết gia đình ra ngoài này. Bố mẹ đều đã mất từ lâu. Lúc giỗ Tết mấy chị em đánh chuyến xe về quê thắp hương cho ông bà, rồi lại đi ngay. Còn Biền, có người bà con kể Biền đã thôi làm ở xí nghiệp máy cày từ lâu, về quê đánh cá, sau thì dẫn cả vợ con vào Tây Nguyên làm kinh tế mới.
*
Giờ thì Biền ngồi trên cát đang tẩm quất cho chồng Thản, Biền nhìn Thản, nói với Thản nhưng không hề nhận ra cô. Có khi nào cuộc đời chìm nổi đã xóa hết mọi ký ức của Biền về Thản. Hay Thản chẳng có gì cho Biền nhớ?
- Bác bảo cháu ra gọi cô vào. Hà nướng đã chín núc rồi cô ơi!
Người cậu thanh niên cũng một màu nắng gió, một mùi biển, một khuôn mặt hao hao gầy với đôi mắt to thăm thẳm.
- Cháu làm cái này với bố thu nhập có khá không?
- Cũng tàm tạm nhưng chỉ được mấy tháng hè. Hết hè, cháu về đi xây.
- Còn bố cháu?
- Bố cháu vốn là ngư dân, có thời gian lái máy cày. Sau nhà cháu đi vào vùng kinh tế mới nhưng bố cháu nhớ biển không chịu được lại dắt díu nhau về.
- Bố cháu có phải tên là Biền?
Cậu con trai Biền mau mồm khoe với bố ngay khi Thản và cậu ấy bước tới gần chiếu tẩm quất của Biền. Nét mày Biền thoáng chau lại, mắt trái giật liên hồi.
- Tôi cũng hơi ngờ ngợ nhưng thấy Thản khác xưa quá, không dám chắc kẻo mang tiếng thấy người sang bắt quàng làm họ.
Sáng hôm sau, khi chồng vẫn còn say ngủ, Thản vẫy xích lô đi lên hòn Trống Mái một mình. Hòn Trống Mái chẳng thay đổi, chỉ có hoa muối biển Thản chưa nhìn thấy. Lúc xuống núi sang đền Cô Tiên, Thản gặp chiếu tẩm quất của Biền trải ngay dưới một tán cây ven lối mòn lên núi. Biền mời Thản uống nước. Hai người trò chuyện như những người bạn cũ lâu ngày không gặp.
Về sau, Thản bảo:
- Em có thể giúp anh, xin một công việc làm tử tế cho con trai anh ở ngay thành phố này.
Biền cười, cất lời cảm ơn tấm lòng của Thản. Thản đợi Biền xác nhận đồng ý với thiện chí của cô nhưng Biền chẳng nói gì thêm, ngẩng đầu lên nhìn vào rừng phi lao xanh thẳm.
Thản cất bước. Gió từ rặng phi lao thổi qua mặt Thản, mang theo vị mặn mòi của biển, cả mùi hăng hắc, thơm thơm. Quay lại phía sau, cô chợt nhìn thấy ở ngay lưng chừng sườn núi có một cây hoa muối biển như mọc ra từ kẽ đá, đang trổ những bông hoa li ti trong ngần.
Truyện ngắn của NGUYỄN THU HẰNG