Lúng túng khi trộm vào nhà

Phát hiện trộm đột nhập vào nhà, nhiều người lúng túng, vì thiếu hiểu biết pháp luật, kỹ năng xử lý mà trở thành người phạm tội. Trong ảnh: Phiên tòa xét xử bị cáo Hùng (ảnh tư liệu)

Từ thiếu hiểu biết…

Cuối năm 2022, trên địa bàn huyện Gia Lộc xảy ra vụ việc thương tâm. Hồi 20 giờ 30 ngày 15.9.2022, Hồ Sĩ Tấn (sinh năm 1994, trú tại xã Gia Tân) mang theo một dao nhọn dài khoảng 30 cm đột nhập vào nhà của đôi vợ chồng già ở cùng xã là ông Nguyễn Tuấn K. và bà Nguyễn Thị T. (cùng sinh năm 1960) với mục đích trộm cắp tiền, vàng.

Khi thấy phòng khách nhà ông K. tắt điện, không còn nghe thấy tiếng ti vi và cửa chính không khóa, Tấn đi vào khu vực bếp tầng 1 rồi lên tầng 2 lục soát nhưng không tìm được tài sản gì. Quay lại chân cầu thang tầng 1, Tấn va vào can rượu và phát ra tiếng động. Thấy có tiếng động, bà T. đi kiểm tra phát hiện Tấn liền hô hoán lên. Thấy vậy, Tấn chạy đến chỗ bà T. dùng dao chém liên tiếp bốn nhát trúng đầu, mặt. Tuy vậy, bà T. vẫn hô "có trộm", Tấn liền chém thêm một nhát vào lưng bà. Bà T. vùng dậy chạy vào phòng ngủ tầng 1 và khóa cửa lại khiến Tấn không vào được.   

Thấy tiếng hô của vợ, ông K. chạy từ phòng khách vào. Tấn lại dùng dao chém liên tiếp nhiều nhát vào người ông. Ông K. giằng được con dao chém hai nhát trúng vùng đầu và tai trái của người đột nhập. Hai người tiếp tục giằng co làm mũi dao đâm thủng bao gạo, gạo rơi ra nền nhà khiến ông K. bị trượt ngã, còn Tấn bỏ chạy. Sau đó, vợ chồng chủ nhà được đưa đi cấp cứu nhưng do vết thương quá nặng, ông K. đã tử vong vào trưa ngày hôm sau, còn bà T. bị tổn thương cơ thể 44%.

Dù sự việc đã xảy ra mấy năm nay, người dân địa phương vẫn nhớ có trường hợp chủ nhà đánh kẻ trộm, sau đó chính mình phải đi tù. Khoảng 23 giờ ngày 13.4.2018, Đinh Bá Hai (sinh năm 1997, ở thôn Giữa) mang theo một thanh kim loại, một con dao vào vườn nhà ông Trần Danh Hùng (sinh năm 1967, trú ở thôn Thượng, cùng xã Thái Tân, Nam Sách) trộm cắp tài sản. Tới vườn nhà ông Hùng, Hai dùng tuýp sắt vụt chết một con vịt rồi ném qua vườn một nhà bên cạnh. Phát hiện tiếng động lạ, vợ chồng ông Hùng mở hệ thống camera an ninh thấy khu vực chuồng vịt có bóng người. Nghi ngờ có người bắt trộm vịt, ông Hùng cầm theo đèn pin và một thanh kim loại dài 1,7 m đi ra khu vực giữa vườn. Tại đây, Hai cầm dao, dùng gậy vụt về phía ông Hùng. Ông Hùng dùng gậy vụt lại. Do gậy của ông Hùng dài hơn nên Hai bỏ chạy về phía góc vườn. Ông Hùng đuổi theo, dùng thanh kim loại vụt nhiều nhát vào đầu, người khiến Hai bị thương.

Ngày 3.11.2021, Tòa án Nhân dân huyện Nam Sách đưa bị cáo Hùng ra xét xử và tuyên phạt 5 năm tù. Công an huyện Nam Sách đã quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Hai về hành vi trộm cắp tài sản và xâm hại sức khỏe người khác.

Hiện trường vụ chém hai vợ chồng người dân ở xã Gia Tân (ảnh tư liệu)

… đến kinh nghiệm khi xử lý

Hai vụ án điển hình trên tuy mức độ, tính chất khác nhau nhưng có chung bối cảnh là có kẻ đột nhập vào nhà trộm cắp tài sản.

Tại phiên xét xử, bị cáo Hùng khai không nhận thức được hành động tiếp tục đuổi đánh kẻ trộm dẫn đến bị thương nặng khi đã bỏ chạy là vi phạm pháp luật, vượt quá phòng vệ chính đáng. Bị cáo cũng cho rằng việc kẻ trộm vào nhà lấy trộm tài sản, còn mang theo hung khí đe đánh mình trước thì có quyền chống trả.

Nếu có hiểu biết pháp luật, có kỹ năng ứng xử, chắc ông Hùng không phải vướng vào vòng lao lý. Theo một số cán bộ điều tra của cơ quan công an, khi trộm đột nhập nhà, người dân cần cân nhắc để đưa ra cách ứng xử hợp lý nhằm bảo đảm an toàn cho bản thân và tránh phải chịu trách nhiệm hình sự. Khi phát hiện trộm đang phá khóa, trèo tường, mở cửa mọi người cần hô hoán người thân, hàng xóm để kẻ gian biết đã bị phát hiện và từ bỏ ý định. Nếu kẻ trộm vào trong nhà rồi mới được phát hiện, người dân cần ở nguyên trong phòng và đóng cửa chặt, bật điện hoặc hình thức khác để đánh động, tuyệt đối không thực hiện việc đánh nhau giữa hai bên. Trường hợp bất đắc dĩ phải chống trả, người dân cần kiểm soát hoạt động của mình không vượt qua giới hạn phòng vệ chính đáng. Để làm được các việc trên, người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, làm tốt công tác phòng ngừa như nhà có tường bao, cổng chắc chắn; cổng, cửa nhà luôn khóa... 

Để bảo đảm an toàn và sau này phục vụ công tác giải quyết vụ việc của cơ quan chức năng, luật sư Trần Trung Kiên, Văn phòng Luật sư Á Đông (Đoàn Luật sư tỉnh Hải Dương) cho rằng gia đình cần giữ nguyên hiện trường, không để xáo trộn nhiều dẫn đến việc cơ quan chức năng khó có thể thu thập được dấu vết, thông tin về kẻ gian để truy xét, bắt giữ. Pháp luật cho phép người dân được quyền bắt người phạm tội quả tang. Khi đối tượng không còn nguy hiểm nữa thì không được phép gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của họ. "Trường hợp trộm đột nhập vào trong nhà, có hung khí, khoảng cách gần hoặc chủ nhà bị khống chế và yêu cầu đưa chìa khóa, mở két sắt thì nên chấp nhận để giữ an toàn trước sau đó báo cơ quan chức năng", luật sư Kiên chia sẻ.

TRUNG ÐẠT