Lúng túng khi thực hiện "khám chữa bệnh từ xa"

Trạm Y tế xã Ngọc Kỳ chủ yếu làm nhiệm vụ cấp phát thuốc bảo hiểm và tiêm vaccine phòng bệnh cho trẻ nhỏ

Chưa có hướng dẫn cụ thể

Mỗi tháng, ông Trịnh Minh Phước ở thôn Mạn Đê thường xuyên phải ra khám bệnh, lấy thuốc ở Trạm Y tế xã Nam Trung (Nam Sách). Ông Phước chia sẻ: “Nhà ở ngay gần trạm y tế nên tôi thường đạp xe hoặc nhờ con cháu chở ra trạm y tế chứ ít khi gọi điện thoại để nhờ tư vấn. Đến trực tiếp có gì chưa rõ tôi có thể hỏi bác sĩ nhiều lần và cũng yên tâm hơn về tình trạng sức khỏe của mình”.

Trạm Y tế xã Nam Trung là một trong số ít các trạm y tế được xây dựng mới hoàn toàn từ năm 2019 với đầy đủ các phòng chức năng. Trạm có 5 cán bộ y tế gồm 1 bác sĩ, 1 y sĩ, 2 điều dưỡng và 1 nữ hộ sinh. Dù mới được xây dựng nhưng trang thiết bị y tế phục vụ khám chữa bệnh vẫn nghèo nàn. Trạm chủ yếu thực hiện nhiệm vụ cấp phát thuốc bảo hiểm, tiêm vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ nhỏ và khám chữa bệnh cho một số chương trình theo chỉ định của Trung tâm Y tế huyện.

Chị Lương Thị Đính Thêu, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Nam Trung cho biết: “Cán bộ của trạm vẫn thường xuyên nhận được các cuộc điện thoại của người dân hỏi tư vấn một số bệnh đơn giản. Nhưng tư vấn từ xa như vậy có phải là khám chữa bệnh từ xa hay không thì chưa rõ. Đây là tiêu chí rất mơ hồ". Từ khi tiêu chí y tế giai đoạn mới được ban hành, cán bộ các trạm y tế chưa được tập huấn, hướng dẫn nên việc thực hiện các chỉ tiêu của tiêu chí hết sức khó khăn. Ngành y tế cần có hướng dẫn cụ thể hơn về việc khám chữa bệnh từ xa. Đặc biệt, cần đưa ra những “barie” rõ ràng, cụ thể để chấm điểm cho việc thực hiện tiêu chí này”.

Đặt mục tiêu hoàn thành xây dựng nông thôn mới nâng cao nhưng hiện xã Ngọc Kỳ (Tứ Kỳ) đang vướng trong việc thực hiện tiêu chí y tế, nhất là tỷ lệ người dân tham gia và sử dụng khám chữa bệnh từ xa và tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử. Tương tự như ở Nam Trung, cán bộ của trạm cũng chưa hiểu rõ về khái niệm “khám chữa bệnh từ xa”.

Ông Nguyễn Xuân Thoảng, Chủ tịch UBND xã Ngọc Kỳ cho rằng khái niệm mơ hồ nên cán bộ của trạm khó triển khai việc thực hiện các tiêu chí. Cùng với đó, hệ thống máy móc, trang thiết bị khám chữa bệnh chưa được đầu tư đồng bộ nên cũng chưa thể đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân. Việc khám chữa bệnh phụ thuộc hoàn toàn vào các y, bác sĩ của trạm. Do vậy, trạm chỉ khám chữa một số bệnh hô hấp đơn giản để phục vụ người dân.

 Trang thiết bị thiếu thốn nên Trạm Y tế xã Nam Trung chỉ có một số thuốc đơn giản để phục vụ khám chữa bệnh cho nhân dân

Kéo dài thời gian thực hiện

Tiêu chí y tế (tiêu chí số 14) có 4 tiểu mục nhỏ gồm: 95% trở lên tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế, 90% trở lên người dân được quản lý sức khỏe, 40% trở lên người dân tham gia và sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh từ xa và 90% trở lên dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử. 

Nam Trung, Ngọc Kỳ chỉ là 2 trong nhiều xã đang gặp khó trong thực hiện tiêu chí y tế khi xây dựng nông thôn mới nâng cao. Theo Văn phòng Điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh, Hải Dương hiện có 19 xã của 4 huyện đã gửi hồ sơ thẩm định xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu năm 2022. Tất cả 19 xã đều loay hoay, lúng túng khi thực hiện tiêu chí y tế, nhất là việc khám chữa bệnh từ xa và sổ khám chữa bệnh điện tử là 2 chỉ tiêu mơ hồ và khó thực hiện ở giai đoạn này.

Khám chữa bệnh từ xa là cách tương tác qua hệ thống âm thanh và hình ảnh điện tử giữa bệnh viện và bệnh nhân không ở cùng một địa điểm. Dịch vụ này có thể bao gồm tư vấn khám chữa bệnh từ xa, chỉ định cận lâm sàng, kê đơn thuốc, phân phát tài liệu hướng dẫn bệnh nhân hoặc các dịch vụ y tế khác như theo dõi y tế từ xa. Trên thực tế, việc khám chữa bệnh từ xa đã phát huy hiệu quả nhưng chỉ ở tuyến tỉnh và huyện. Còn ở các trạm y tế xã thì hệ thống về công nghệ thông tin và nguồn nhân lực đều chưa được đồng bộ.  

Ông Mai Nhật Tân, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh cho biết, theo báo cáo của các đơn vị, việc triển khai các tiêu chí trên thực tế tại một số địa phương đang gặp các khó khăn như điều kiện cơ sở hạ tầng khác nhau, nền tảng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, chưa có ứng dụng chính thức về sổ sức khỏe điện tử. Bộ Y tế cũng đang trong lộ trình xây dựng các quy định cụ thể về hồ sơ sức khỏe cá nhân, sổ sức khỏe điện tử, khám chữa bệnh từ xa theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Do vậy, Sở Y tế Hải Dương đã quyết định kéo dài thời gian thực hiện một số chỉ tiêu nhỏ. Cụ thể, chỉ tiêu có từ 40% trở lên người dân tham gia và sử dụng ứng dụng khám chữa bệnh từ xa thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2025. Tạm dừng thực hiện chỉ tiêu về tỷ lệ người dân có sổ khám chữa bệnh điện tử, chuyển sang thực hiện trong giai đoạn sau năm 2025. 

TRẦN HIỀN