Kinh tế phát triển làm cho đời sống văn hóa, tinh thần ngày càng phong phú hơn... Đây cũng là cơ sở quan trọng để Quảng Tân xây dựng nông thôn mới.
Diện mạo thôn Quảng Tân đổi thay từng ngày Làng Quảng Tân, xã Nam Tân (Nam Sách) nằm bên sông Kinh Thầy màu mỡ phù sa. Quảng Tân là nơi mở trường dạy học từ rất sớm. Đầu tiên là lớp Hán tự sơ học, sau đó là dạy chữ quốc ngữ, trường hương sư vào năm 1918. Phát huy truyền thống hiếu học, cả làng hiện có gần 100 người có trình độ đại học, cao đẳng, nhiều gia đình có 2-3 con học đại học. Tiêu biểu như gia đình cụ Nguyễn Văn Thanh có 4 người con, 10 người cháu nội, ngoại có trình độ đại học, trong số các con của cụ có một người là giám đốc doanh nghiệp vừa tài trợ cho làng 150 triệu đồng để làm đường; gia đình ông Trần Văn Bút có hai con trai đang đi du học ở nước ngoài; ông Hà Văn Bổng, thương binh chống Mỹ, có hai con tốt nghiệp đại học; bà Đỗ Thị Dẻo, chồng mất sớm, một mình nuôi hai con đều thi đỗ vào đại học. Gia đình cụ Nguyễn Văn Đại cũng là một gia đình văn hóa tiêu biểu nhiều năm của thôn. Cụ Đại là thương binh chống Mỹ hạng 4/4. Năm 1975, cụ phục viên về quê và tham gia công tác ở làng. Trong lúc trò chuyện với chúng tôi, cụ khẳng định: "Quảng Tân 10 năm liên tục được công nhận là làng văn hóa (LVH) là do ý Đảng hợp lòng dân".
Rồi cụ kể: Năm 1998, khi có chủ trương xây dựng LVH, chi bộ đã họp, thống nhất kế hoạch và giao cho trưởng thôn phối hợp với các đoàn thể trong thôn họp, triển khai đến toàn dân, xây dựng quy ước LVH. Các chi hội, đoàn thể cùng vào cuộc, hoạt động đều tay. Những xích mích nhỏ trong thôn được tổ hòa giải chủ động nên tránh được những mâu thuẫn lớn xảy ra. Việc cưới, việc tang được thực hiện theo nếp sống mới, theo quy ước của làng. Trong thôn không có tệ nạn ma túy, mại dâm, cờ bạc... Đường làng được trải bê-tông đến tận các ngõ xóm, đến cổng các gia đình. Đội thu gom rác thải được thành lập từ sớm nên đường làng phong quang, sạch sẽ ao hồ ít bị ô nhiễm. Một nguyên nhân có tính quyết định việc Quảng Tân liên tục giữ vững danh hiệu LVH 10 năm liền là cơ sở đã gắn việc xây dựng LVH với phát triển kinh tế, chăm lo đời sống của nhân dân; người dân thấy lợi ích của việc xây dựng LVH chính là xây dựng, phát triển kinh tế nên sẵn sàng làm theo.
Những năm qua, những bờ vùng, bờ thửa, đồng trũng, đồng cao của Quảng Tân được phân lô gọn gàng. Đường trục ở các cánh đồng cũng được đổ bê-tông, thuận tiện cho việc đi lại, chuyên chở phân bón, thu hoạch. Quảng Tân đã cơ giới hóa khâu làm đất, thu hoạch; chọn giống phù hợp với chất đất và gieo trồng đúng thời vụ, chăm bón, phun thuốc trừ sâu đúng kỹ thuật. Quảng Tân cũng thực hiện tốt phương thức canh tác: 1 vùng, 1 giống, 1 thời gian. Nhờ đó, năng suất lúa ở Quảng Tân ngày càng cao. Vụ chiêm xuân 2010-2011 vừa qua, năng suất lúa bình quân của thôn đạt 73,3 tạ/ha, cao nhất từ trước đến nay và cao hơn 12,1 tạ/ha so với bình quân chung toàn tỉnh. Quảng Tân cũng chuyển đổi trên 40 khu đồng trũng, đầm lầy trước kia cấy một vụ lúa bấp bênh sang làm trang trại chăn nuôi. Quảng Tân còn tổ chức cho 60 người đến xã Hưng Đạo (Tứ Kỳ) để học cách nuôi cá, ba ba; đến xã Tân Trường (Cẩm Giàng) học cách nuôi lợn thịt. Sau khi được tìm hiểu trở về, nhiều gia đình bắt tay vào nuôi cá, ba ba, lợn thịt với quy mô lớn. Nhờ đó đời sống người dân Quảng Tân ngày càng được nâng cao. Đến nay, 95% số gia đình trong thôn đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 100% số hộ có nhà kiên cố, cao tầng. Làng có sân bóng đá, câu lạc bộ cầu lông, bóng chuyền, dưỡng sinh, có 2 đội văn nghệ, thư viện với 700 đầu sách. Vào các buổi chiều, sân bóng, sân nhà văn hóa có rất đông các hội viên câu lạc bộ dưỡng sinh, cầu lông tập luyện. Thư viện mỗi tuần 2 lần mở cửa đón bạn đọc. Nhiều sách báo kịp thời đến với bạn đọc các lứa tuổi.
Nhìn cảnh quan làng quê khang trang, kinh tế phát triển, chúng ta có thể khẳng định: văn hóa tác động trực tiếp vào quá trình sản xuất, tạo động lực cho kinh tế phát triển. Kinh tế phát triển làm cho đời sống văn hóa, tinh thần ngày càng phong phú hơn... Đây cũng là cơ sở quan trọng để Quảng Tân xây dựng nông thôn mới.
VŨ HOÀNG LUYẾN
