Gửi bình luận
Chủ Nhật, 15/12/2024
Gần Tết, những lò gốm ở xã Tân Vĩnh Hiệp, thị xã Tân Uyên (Bình Dương) tấp nập sản xuất trâu đất.
Năm nay, gia đình bà Hợp đặt làm 1.000 khuôn trâu đất với hai kích cỡ, hình dáng khác nhau
Tại xưởng gốm của bà Nguyễn Hồng Hợp, nhân viên đang đổ đất vào khuôn để tạo hình những mẫu trâu, bên cạnh lợn đất.
Gần 20 năm nay, gia đình bà Hợp thuê khu đất rộng khoảng 2.500 m2 để sinh sống và làm xưởng gốm, chuyên về sản xuất lợn đất. Những anh em của bà cũng rời quê ở Thái Nguyên vào nơi này làm nghề. Xưởng gốm hoạt động quanh năm nhưng nhộn nhịp nhất vào thời điểm cận Tết Nguyên đán. Mỗi ngày xưởng của gia đình bà ra lò khoảng 1.500 sản phẩm, riêng dịp Tết thì tăng gấp đôi, khoảng chục thợ làm luôn tay đến tối mới nghỉ.
"Năm nào cũng vậy, cứ trước Tết 4 tháng tôi lại đặt khuôn hình con giáp của năm đó. Năm nay, tôi làm 1.000 khuôn trâu đất mang hai kích cỡ, hình dáng khác nhau", bà Hợp cho biết.
Sau hơn một tiếng phơi nắng, trâu đất thành hình và được tháo rời khỏi khuôn, rồi lại tiếp tục phơi trong hai tiếng nữa trước khi cho vào lò nung. Mỗi ngày xưởng sử dụng hết gần một tấn đất sét nguyên liệu.
Những chú trâu đất được đưa vào lò nung
Giữa trưa nắng, bà Miền, nhân công tại xưởng dùng xe cút kít đẩy những con trâu đất đã "ăn" nắng vào kho. "Tôi sẽ dùng dao vạt bớt những mảnh đất thừa cho mịn màng rồi mới bỏ vào nung", người phụ nữ 63 tuổi cho biết.
Một nhân công trong xưởng phụ trách trông lửa, nhóm củi vào lò nung. Trung bình mỗi ngày, một lò có thể nung được 3.000 sản phẩm. Người lao động trong các lò gốm tại thị xã Tân Uyên chủ yếu đến từ các tỉnh miền Bắc như Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Dương... vào làm thời vụ dịp Tết.
Ông Mã Chiến Quang mang từng rổ lợn đất, trâu đất ra ngoài sau hơn 10 tiếng nung trong lò. "Sản phẩm đạt chuẩn là phải đạt độ cứng cao, không cháy đen hay bị mẻ khi nung. Mỗi ngày đều có xe tới lấy hàng ngay khi vừa ra lò", ông Quang nói.
Phần lớn trâu đất, lợn đất thô sẽ được mang đến các xưởng gia công ở TP Thuận An (Bình Dương) để trang trí. Anh Phước, lái xe cho biết mỗi ngày phải chạy xe khoảng 100 km để chở 4.000 lợn đất, chia làm hai chuyến hàng tới xưởng gia công.
Người thợ sơn xong, sẽ phủ kim tuyến lên trâu vàng, khó nhất vẫn là công đoạn vẽ mắt, mũi, sừng cho trâu vì đòi hỏi tay nghề cao để sản phẩm có hồn
Tại xưởng của bà Võ Thị Thanh Hà, phường Lái Thiêu, mỗi ngày nhập về khoảng 2.000 con lợn và trâu đất. Nhân viên tất bật sơn màu, vẽ trang trí lên từng sản phẩm để kịp giao hàng. Tại một góc trong xưởng, ngày nào bà Hà, người đã hơn 10 năm trong nghề ngồi cặm cụi vẽ từng con lợn đất, trâu đất sơn vàng. "Mỗi năm tôi lại nhập thêm một con giáp bằng đất nhưng chỉ bán trong Tết thôi, còn mặt hàng chính vẫn là lợn vì đã thông dụng", chủ xưởng nói.
Loại sơn thường dùng là sơn bột vì có độ bám chắc và nhanh khô. Người thợ sơn xong, sẽ phủ kim tuyến lên trâu vàng. Theo bà Hà, khó nhất vẫn là công đoạn vẽ mắt, mũi, sừng cho trâu vì đòi hỏi tay nghề cao để sản phẩm có hồn.
Năm nay có hai loại trâu lớn và nhỏ đều được phủ màu vàng óng ánh. Con kích cỡ nhỏ phủ kim tuyến có giá sỉ khoảng 20.000 đồng, là mặt hàng bán chạy nhất.
Chủ xưởng xếp những con trâu vàng loại lớn vào một góc cho khô sơn vẽ. Loại trâu vàng lớn được trang trí tinh tế, ôm theo đồng tiền mang chữ tài, lộc có giá 30.000 đồng/con.
Thời điểm sát Tết, mỗi ngày đều có nhiều tiểu thương vào các xưởng ở phường Lái Thiêu lấy lợn và trâu đất mang về bán tại TP Hồ Chí Minh. Theo các chủ xưởng, thị trường năm nay vẫn chủ yếu là các tỉnh phía Nam, miền Trung, ngoài ra sản phẩm còn xuất sang Lào và Campuchia.
QUỲNH TRẦN