Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm", huyện Kim Thành đã đẩy mạnh xã hội hóa, dựa vào sức dân để làm đường giao thông nông thôn.
Thôn Tường Vu, xã Cộng Hòa làm đường ra đồng
Chúng tôi về thôn Tường Vu, xã Cộng Hòa khi người dân nơi đây đang hối hả đổ bê-tông tuyến đường chạy dài ra cánh đồng của xã. Dù công việc diễn ra dưới trời nắng nóng nhưng ai cũng hồ hởi, vui vẻ với quyết tâm sớm hoàn thành tuyến đường. Bác Nguyễn Văn Tại vừa kiểm tra chất lượng bê-tông trên mặt đường, phấn khởi cho biết: "Trước đây con đường này là đường đất, mưa thì lầy lội, nắng thì bụi, đường nhấp nhô nên chưa thể đưa cơ giới hóa ra đồng. Giờ làm được tuyến đường mới này, từ vụ mùa sau bà con trong thôn sẽ không phải vất vả gánh lúa về nữa". Niềm vui ấy của bà con thôn Tường Vu sắp thành hiện thực vì chỉ còn ít ngày nữa tuyến đường với chiều dài 410 m, rộng 4,5 m, dày 18 cm, tổng kinh phí 1,6 tỷ đồng (trong đó tỉnh hỗ trợ 100 tấn xi-măng, người dân đóng góp 10% tổng giá trị công trình, còn lại do địa phương hỗ trợ) sẽ hoàn thành.
Từ năm 2003 đến nay, xã Cộng Hòa đã bê-tông hóa được 15 km đường giao thông liên thôn, khu dân cư, đường nội đồng. Tất cả các tuyến đường được Nhà nước hỗ trợ 20% bằng tiền mặt, 80% còn lại là do nhân dân đóng góp. Tùy thuộc vào tuyến đường và số hộ dân, mức đóng góp trên đầu người khác nhau, bình quân từ 0,4 - 2 triệu đồng/khẩu. Ông Nguyễn Đức Diến, Chủ tịch UBND xã cho biết: "Xã hoàn thành việc bê-tông hóa đường giao thông nông thôn là nhờ phần lớn vào sự đóng góp của nhân dân. Ngay khi có chủ trương làm đường, các ban, ngành, đoàn thể đã tích cực vào cuộc vận động nhân dân đóng góp xây dựng trên tinh thần dân chủ, tự nguyện. Khi triển khai xây dựng, việc quản lý nguyên vật liệu, giám sát thi công... đều do người dân trực tiếp đảm nhận. Ngoài việc đóng góp kinh phí làm đường, người dân còn tham gia ủng hộ bằng ngày công lao động. Việc hoàn thiện các tuyến đường đã góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, nâng cao đời sống người dân".
100% đường giao thông nông thôn ở thôn Thiện Đáp, xã Kim Xuyên (Kim Thành)
đã được bê-tông hóa. Ảnh: Thành Chung
Trong hơn 10 năm qua (2001 - 2012), toàn huyện Kim Thành đã xây dựng được gần 425 km đường giao thông nông thôn, với tổng kinh phí khoảng 190 tỷ đồng, trong đó, người dân đóng góp 152 tỷ đồng. Một số xã như: Kim Tân, Kim Đính, Đại Đức... đã hoàn thiện việc bê-tông hóa đường liên thôn, xóm với chiều dài từ 30 km trở lên. Từ năm 2011, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện tiếp tục phát động toàn dân cùng chung sức với chính quyền địa phương tiếp tục làm mới, mở rộng nhiều tuyến đường nhằm sớm hoàn thành tiêu chí về giao thông nông thôn. Sau hơn 2 năm, toàn huyện đã xây dựng gần 12 km đường giao thông, với tổng kinh phí hơn 10 tỷ đồng. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm nay, các xã trong huyện đã tiếp nhận 2.231 tấn xi - măng do tỉnh hỗ trợ, bê-tông hóa 9,7 km đường giao thông có chiều rộng 3-4 m, dày từ 18-20 cm.
Các thôn, khu dân cư tích cực vận động người dân hiến đất mở rộng đường làng, ngõ xóm. Trong hơn 2 năm qua, toàn huyện đã huy động 5.000 ngày công lao động, vận động nhân dân hiến gần 1.000 m2 đất thổ cư làm đường giao thông thôn, xóm và hơn 21 nghìn m2 đất nông nghiệp làm đường nội đồng. Không chỉ huy động nguồn vốn trong dân, ban chỉ đạo làm đường giao thông các xã, thôn còn vận động những người con xa quê ủng hộ xây dựng quê hương.
Để có được kết quả trên, huyện Kim Thành đã tập trung thực hiện nhiều giải pháp, vừa phát huy sức mạnh toàn dân, đồng thời gắn trách nhiệm của từng địa phương trong làm đường giao thông nông thôn. Huyện đã chỉ đạo các phòng, ban liên quan, các đơn vị hướng dẫn các xã triển khai lập dự toán tuyến đường theo quy định; hướng dẫn cơ chế quản lý đầu tư thực hiện các công trình xây dựng NTM; xây dựng kế hoạch, quản lý, sử dụng xi-măng theo kế hoạch. Giao cho từng cụm, khu dân cư đảm nhận việc xây dựng tuyến đường của thôn mình, thành lập ban chỉ đạo, tổ giám sát tự quản từ việc nhận vật liệu đến thi công, thanh quyết toán và phải chịu trách nhiệm trước nhân dân. Với những địa phương người dân còn nhiều khó khăn, ngoài 20% tỉnh hỗ trợ, huyện hỗ trợ từ 10-30 triệu đồng/km đường bê-tông xi-măng.
Tuy đã đạt được một số kết quả tích cực nhưng phong trào làm đường giao thông nông thôn ở huyện Kim Thành trong thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều tuyến đường bê- tông xi- măng xây dựng từ giai đoạn đầu nay đã xuống cấp và cần mở rộng, người dân lại đóng góp thêm kinh phí sửa chữa, nâng cấp nhiều nên khó khăn trong việc triển khai, thực hiện. Bên cạnh đó, hằng năm huyện phải đăng ký làm tuyến đường cho Sở Giao thông vận tải để được tỉnh hỗ trợ xi-măng. Do đó, nhiều nơi đã vận động được nguồn tài trợ, nhưng chưa thể tiến hành xây dựng vì vẫn phải chờ phân bổ xi-măng theo kế hoạch nên rất thụ động Ngoài ra, nhiều xã chưa làm đường nội đồng vì thiếu kinh phí và chưa giải phóng mặt bằng để mở rộng đường.
THANH HOA
