Đến nay, nhập siêu vẫn nằm dưới ngưỡng 20% kim ngạch xuất khẩu. Nếu không tính dần chuyện hạn chế nhập siêu ngay từ bây giờ, rất có thể lại phải dùng tới chính sách "phanh gấp" nhập khẩu như hồi cuối năm 2009.
Xuất khẩu gạo giảm, góp phần không nhỏ khiến kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm không tăng |
Xuất khẩu “đứng”, nhập khẩu tăng
Hai tháng đầu năm, nhập siêu ước xấp xỉ 1,75 tỷ USD,tương ứng 19,6% tổng kim ngạch xuất khẩu. Xuất khẩu đang có bước lùikhi số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, kim ngạch xuất khẩu hàng hóatháng 2 ước đạt 3,9 tỷ USD, giảm 22,2% so với tháng trước và giảm 23,2%so cùng kỳ năm 2009. Tính chung 2 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩuhàng hóa ước tính đạt 8,9 tỷ USD, chỉ tăng 0,1% cùng kỳ 2009.
Xuất khẩu có một vài điểm sáng nhờ sự gia tăng củanhững mặt hàng chủ lực. Trong đó, dệt may đạt 1,5 tỷ USD, tăng 16,8%,giày dép đạt 682 triệu USD, tăng 4%, thủy sản đạt 543 triệu USD, tăng19,2%... Nhưng cũng có một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu giảm cả lượngvà kim ngạch, như dầu thô chỉ đạt 793 triệu USD, giảm 15,4% (lượng giảm51,3%), gạo đạt 437 triệu USD, giảm 6,8% (lượng giảm 24,9%), cà phê đạt343 triệu USD, giảm 26,8% (lượng giảm 21,1%). Sự sụt giảm này đã tácđộng không nhỏ khiến kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm không tăng.
Trong khi đó, tính chung 2 tháng đầu năm, kim ngạchnhập khẩu hàng hóa vẫn tăng 39,6% so với cùng kỳ năm ngoái, ước đạt10,7 tỷ USD. Các mặt hàng phục vụ sản xuất đều tăng mạnh, như máy móc,thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 1,9 tỷ USD, tăng 14,5% so cùng kỳ; xăngdầu tăng 20,1% (đạt 939 triệu USD), sắt thép tăng 34,6% (đạt 616 triệuUSD)…
Đặc biệt, kim ngạch nhập khẩu ô tô 2 tháng đầu nămước đạt 377 triệu USD, tăng 115,3% so cùng kỳ năm 2009. Trong đó ô tônguyên chiếc là 102 triệu USD, tăng 52,3% (lượng tăng 80,5%) dù đã giảmnhiều sau khi tăng mạnh trong tháng 12/2009.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đóng góp lớn trong việcnhập khẩu tăng là giá các mặt hàng nhập khẩu tăng khá mạnh. Ước tính,yếu tố tăng giá đã khiến nhập khẩu tăng hơn 600 triệu USD.
Chung tay hạn chế nhập siêu
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên,cùng với đà hồi phục nhanh của sản xuất, kim ngạch xuất nhập khẩu sẽ cóđà tăng trong các tháng tới. Theo dự báo, kim ngạch xuất khẩu tháng 3có thể đạt khoảng 5,5 tỷ USD, tăng 48,6% so với tháng 2, nhập khẩu đạtkhoảng 6,4 tỷ USD, tăng 45,5% và nhập siêu sẽ duy trì khoảng 900 triệuUSD. Như vậy, trong quý I, kim ngạch xuất khẩu dự kiến sẽ đạt 14,2 tỷUSD, kim ngạch nhập khẩu tăng khoảng 16,8%, tương ứng với nhập siêukhoảng 2,6 tỷ USD, chiếm 18,3% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Trong cuộc gặp báo chí mới đây, Thứ trưởng Bộ Tàichính Trần Văn Hiếu cho hay, Bộ này sẽ tiến hành rà soát, cơ cấu lạidanh mục các mặt hàng xa xỉ như ô tô, xe máy, mỹ phẩm để kiềm chế nhậpsiêu trong thời gian tới. “Việc kiểm soát những mặt hàng chưa thiết yếuvà xa xỉ này là cần thiết và quan trọng nhằm cân đối lại cán cân thươngmại”- ông Hiếu khẳng định.
Trước đó, Tổng cục Hải quan đã ban hành danh mục sửađổi bổ sung giá một số mặt hàng nằm trong diện “quản lý rủi ro” về giá,đưa điện thoại di động vào nhóm hàng này bên cạnh rượu ngoại, mỹ phẩm,ô tô, xe máy, kính xây dựng và vải.
Bên cạnh đó, việc dựng lên các hàng rào thuế quan,hàng rào kỹ thuật nhằm hạn chế nhập khẩu các mặt hàng kém chất lượngđang được tiến hành. Tuy nhiên, áp dụng biện pháp kỹ thuật trong bốicảnh công nghệ chưa thể đáp ứng đầy đủ đòi hỏi phải cân nhắc rất kỹtừng biện pháp, tránh tác động đến sản xuất trong nước.
Còn theo Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên, Bộ Côngthương đã kiến nghị một số chính sách phát triển xuất khẩu và Chính phủđã áp dụng như điều chỉnh tỷ giá USD, hay các biện pháp tháo gỡ khókhăn cho doanh nghiệp như can thiệp không để giá một số mặt hàng nôngsản xuống đến mức gây thiệt hại cho người nông dân và doanh nghiệp.
Cụ thể, vừa qua Bộ Công thương và Hiệp hội Lươngthực Việt Nam đã thống nhất thu mua tạm trữ 1 triệu tấn lúa cho bà conđồng bằng sông Cửu Long, nhằm giúp giá lúa không bị xuống thấp hơn. Bộcũng đã bàn với Bộ Nông nghiệp&Phát triển nông thôn mua tạm trữ càphê giúp giá mặt hàng này không bị giảm như năm 2009; Đồng thời đẩymạnh xúc tiến thương mại, đàm phán với các đối tác đã ký hợp đồng đểđẩy nhanh tiến độ giao hàng cũng như tăng khối lượng xuất khẩu.
(Theo VOV)