Hỏi: Tôi là nhân chứng trong một vụ án hình sự, đã nhận giấy triệu tập của tòa án nhưng không muốn tham gia có được không? Nếu không tham gia, tôi có bị xử lý không?
NGUYỄN VŨ A. (Bình Giang)
Trả lời: Theo điểm a khoản 4 điều 66 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, người làm chứng có nghĩa vụ "có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng". Trường hợp cố ý vắng mặt mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thì có thể bị dẫn giải.
Bên cạnh đó, điều 293 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về sự có mặt của người làm chứng như sau: Người làm chứng tham gia phiên tòa để làm sáng tỏ những tình tiết của vụ án. Nếu người làm chứng vắng mặt nhưng trước đó đã có lời khai ở cơ quan điều tra thì chủ tọa phiên tòa công bố những lời khai đó. Nếu người làm chứng về những vấn đề quan trọng của vụ án vắng mặt thì tùy trường hợp, Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử. Như vậy, nếu bạn là người làm chứng về những vấn đề quan trọng mà vắng mặt tại phiên tòa thì Hội đồng xét xử có thể quyết định hoãn phiên tòa.
Theo đó, người làm chứng nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 điều 19 của bộ luật này thì có thể bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm...
Nếu tòa triệu tập bạn tham gia phiên tòa với tư cách người làm chứng, bạn cần hợp tác để thực hiện nghĩa vụ của mình, tránh những hậu quả xấu về mặt pháp lý có thể xảy ra. Nếu vì lý do bất khả kháng không thể tham gia được phiên tòa, bạn cần có đơn gửi tòa án nêu rõ lý do vắng mặt và gửi trước ngày xét xử để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.