Hỏi: Trước khi mất, mẹ chồng tôi lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho anh chồng, còn một cậu em bị khuyết tật đang ở với vợ chồng tôi thì lại không được hưởng gì. Xin hỏi có thể kiện đòi anh cả phải chia cho một phần tài sản được không?
Phạm Thị Hoài(Tứ Kỳ)
Trả lời: Theo điều 669 Bộ luật Dân sự về trường hợp người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc thì con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng và con đã thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 suất đó.
Quyền hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản hoặc với những người không có quyền hưởng di sản (người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó; người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản; người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng; người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản).
Theo quy định nói trên thì người em chồng của bạn bị khuyết tật, không có khả năng lao động sẽ được quyền hưởng một phần di sản mẹ chồng bạn để lại. Giả sử mẹ chồng bạn có 3 người con, di sản của bà để lại trị giá 900 triệu đồng, nếu chia thừa kế theo pháp luật thì mỗi suất sẽ được hưởng 300 triệu đồng. Như vậy, trong trường hợp mẹ chồng bạn lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho một người con thì người con bị khuyết tật sẽ được hưởng 2/3 một suất thừa kế theo pháp luật là 200 triệu đồng.
Nếu người con được hưởng thừa kế theo di chúc không thực hiện việc trả cho người em bị tàn khuyết phần di sản mà người em phải được hưởng thì người em có quyền khởi kiện người kia ra tòa để đề nghị tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.
