Khổ vì kiêng cữ sau sinh

Trước khi sinh, các bà mẹ nên nhờ sự tư vấn của các y bác sĩ để thực hiện kiêng cữ một cách khoa học

Quan niệm sai lầm

Năm nay, con gái chị Phạm Thị T. (ở khu 6, Bình Lộc, TP Hải Dương) đã được trên 3 tuổi nhưng chị vẫn chưa hết những ám ảnh do việc kiêng cữ sau sinh mang lại.

Chị T. kể, ngay sau khi mới từ bệnh viện trở về, mẹ chồng bắt chị kiêng khem hoàn toàn với gió và nước. Suốt cả tháng trời, hai mẹ con chị phải nằm yên trong phòng kín gió, không được ra ngoài. Sinh con vào mùa hè nóng nực nhưng bà bắt chị phải luôn mặc quần áo dài tay, đi tất dày, không cho bật điều hòa hay dùng quạt điện, chỉ đưa cho chiếc quạt giấy phe phẩy khi nóng. Bà cũng kiên quyết bắt chị kiêng tắm gội trong vòng một tháng khiến cho chị bị viêm da nặng, nổi mẩn ngứa khắp người. "Không chỉ tôi mà con gái tôi cũng khổ vì bị bà bắt kiêng quá mức. Bà bảo phải lấy bà làm chuẩn, nếu bà lạnh thì cháu cũng lạnh, bà nóng cháu cũng nóng. Do đó, lúc nào con bé cũng bị bà quấn cho cái khăn bông kín mít khắp người. Bà không cho tôi bế con bé ra khỏi phòng, cửa phòng không được mở vì sợ gió lùa vào. Vì vậy, không có chuyện con bé được tắm nắng. Được hơn nửa tháng, cháu phải nhập viện vì viêm phổi cấp", chị T. cho biết.

"Hậu quả của việc kiêng khem quá mức đó đã khiến cả tôi và con đều bị táo bón nặng. Tôi không đủ sữa cho con bú, sữa cũng không đủ chất nên bé rất chậm lớn."

Chị Nguyễn Thị Ng. (thôn Phục Lễ, xã Vĩnh Hồng, Bình Giang) thì lại khổ vì phải kiêng ăn. Chị kể mẹ chị bắt chị kiêng khá kỹ trong việc ăn uống. Sau khi đẻ, vì sợ cháu bị đi ngoài và để tránh sau này chị bị ghê răng, đi vệ sinh nhiều nên bà không cho ăn đồ tanh như tôm, cua, cá, không ăn rau cải, rau muống, không được uống nhiều nước. Hằng ngày, mẹ chị chỉ cho ăn mấy món là thịt kho, ruốc, trứng luộc và rau ngót luộc. Bà không cho chị ăn canh vì sợ có dầu mỡ sẽ bị đau bụng. Ăn như vậy được nửa tháng thì chị Ng. không thể nuốt nổi. Mẹ chị lo chị bị sổ bụng nên cũng không cho chị uống nhiều nước luộc rau. Chị Ng. kể: "Hậu quả của việc kiêng khem quá mức đó đã khiến cả tôi và con đều bị táo bón nặng. Tôi không đủ sữa cho con bú, sữa cũng không đủ chất nên bé rất chậm lớn. Hai tháng đầu, con tôi tăng chưa đầy nửa cân/tháng. Đưa bé đi khám, con tôi được bác sĩ chẩn đoán là suy dinh dưỡng dạng nhẹ".

Không chỉ kiêng ăn, kiêng tắm gội, nhiều sản phụ còn kiêng không đánh răng, không vận động, nằm than trong phòng kín…

Kiêng cữ đúng cách

Bác sĩ Nguyễn Thị Kim Chung, Trưởng Khoa Chăm sóc sức khỏe trẻ em, phòng chống suy dinh dưỡng (Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh) cho biết việc kiêng cữ cho sản phụ sau sinh là cần thiết vì sau khi sinh, phụ nữ suy kiệt cả về tinh thần và thể chất. Tuy nhiên, việc kiêng cữ quá mức sẽ gây nhiều hậu quả tai hại cho mẹ và bé: mẹ mắc các bệnh về da, răng miệng, táo bón, trầm cảm, stress; trẻ bị táo bón, suy dinh dưỡng, thiếu canxi, còi xương…

Theo bác sĩ Chung, sau khi sinh, các sản phụ nên kiêng cữ một cách khoa học. Các sản phụ nên tắm gội thường xuyên để tránh ảnh hưởng đến da và chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, khi tắm gội nên dùng nước ấm, có thể pha thêm chút rượu và tắm trong phòng kín gió. Sau khi tắm có thể thoa thêm rượu gừng hoặc dầu tràm giúp cho cơ săn chắc và làm ấm cơ thể.

Về ăn uống, các sản phụ nên ăn đầy đủ các chất để bù lại năng lượng đã mất trong quá trình sinh nở và có đủ dinh dưỡng cho con bú như: đạm, thịt, cá, tôm, cua, trai, ốc... Các bà mẹ nên ăn những loại thực phẩm chín, nóng, hạn chế ăn thức ăn lạnh hoặc đồ nguội để tránh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, bổ sung thêm sắt và a xít folic. Đặc biệt, các sản phụ nên ăn nhiều rau xanh và các loại trái cây, uống đủ nước, hạn chế ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm chua cay và tránh xa các chất kích thích như cà phê, thuốc lá, bia rượu. "Sau sinh, các sản phụ nên vận động nhẹ nhàng, không nằm yên một chỗ trong phòng kín gió. Đồng thời, các sản phụ cho bé ra ngoài tắm nắng ở những chỗ khuất gió để trẻ hấp thụ vitamin D, cần thiết cho quá trình phát triển xương và hệ hô hấp", bác sĩ Chung khuyến cáo.

Việc kiêng cữ sau sinh là cần thiết, tuy nhiên các sản phụ cần lựa chọn cách kiêng cữ khoa học, tránh những tác động xấu cho cả mẹ và bé.

HOÀNG NGÂN