Khó thực hiện tiêu chí giao thông nâng cao

Mặc dù đăng ký về đích nông thôn mới nâng cao trong năm nay nhưng xã Gia Lương vẫn còn 55% số km đường giao thông chưa đạt chuẩn

Loay hoay thực hiện

Đăng ký về đích NTM nâng cao trong năm 2020, đến nay xã Gia Lương (Gia Lộc) đã hoàn thành 16 trong tổng số 18 tiêu chí. Địa phương còn thiếu 2 tiêu chí là trường học và giao thông. Đối với trường học, xã đã có giải pháp tháo gỡ khó khăn, sẽ bảo đảm đúng tiến độ. Còn tiêu chí giao thông thì địa phương đang lúng túng tìm cách thực hiện.

Dù thời gian còn lại không nhiều nhưng xã Gia Lương vẫn còn 55% số km đường giao thông chưa đạt chuẩn. Trước đây, khi xây dựng NTM, xã đã vận động nhân dân hiến đất, góp công sức, tiền của làm đường giao thông nông thôn. Lúc đó, người dân rất phấn khởi hưởng ứng vì được Nhà nước hỗ trợ xi măng. Nhân dân hăng hái hiến hàng nghìn m² đất thổ cư, hàng chục nghìn m²đất 03 và đóng góp từ 1,5 - 2,5 triệu đồng/khẩu để bê tông hóa đường thôn, xóm. Hiện tại, nhiệm vụ khó khăn, nặng nề hơn song xã phải tự xoay xở. Theo ông Đoàn Thanh Bình, Chủ tịch UBND xã, tiêu chí giao thông nâng cao cần nguồn vốn lớn trong khi địa phương đã huy động nguồn lực trong dân làm đường trong quá trình xây dựng NTM trước đó. Hiện xã đã bố trí vốn để cải tạo 1,2 km đường trục xã, các thôn cũng vận động nhân dân đóng góp tiếp tục cải tạo, mở rộng đường, nhưng vẫn chưa đủ để đạt tiêu chuẩn giao thông nâng cao. "Xã mong muốn tỉnh tiếp tục hỗ trợ xi măng để tạo động lực cho chính quyền và nhân dân thực hiện tiêu chí giao thông nâng cao", ông Bình cho biết.

Xã Quang Trung (Tứ Kỳ) cũng gặp nhiều khó khăn để thực hiện tiêu chí giao thông nâng cao. Không chỉ đường xã, thôn, xóm mà đường nội đồng ở đây vẫn còn dang dở. Hưởng lợi từ dự án phát triển sản xuất nông nghiệp sạch, địa phương làm thêm được hơn 4km đường theo tiêu chí giao thông nâng cao. Dù vậy, xã vẫn còn 6 km đường nội đồng cần phải nâng cấp. Đây là bài toán khó đối với xã khi nguồn lực hạn chế và không thể huy động quá sức dân. Ông Nguyễn Viết Dự, Chủ tịch UBND xã cho hay sau khi về đích NTM vào năm 2017, địa phương đã rà soát, xây dựng kế hoạch thực hiện NTM nâng cao. Xác định giao thông là tiêu chí khó nhưng là nền tảng, thúc đẩy kinh tế phát triển nên xã rất chú trọng đầu tư. Nhưng để địa phương "tự lực cánh sinh" thì sẽ rất khó thực hiện.

Không chỉ các xã đang xây dựng NTM mà các địa phương phấn đấu về đích NTM nâng cao cũng rất cần hỗ trợ xi măng. Đây là nguồn hỗ trợ thiết thực, hiệu quả để động viên, khích lệ nhân dân vì phong trào chung.

Không có cơ chế hỗ trợ

Trong NTM nâng cao, việc đánh giá đạt chuẩn tiêu chí giao thông chặt chẽ với nhiều tiểu mục có yêu cầu cao hơn rất nhiều so với thời điểm xây dựng NTM. Theo đó, các xã phải đạt 100% km đường trục thôn, liên thôn có bề rộng tối thiểu 3,5 m (tiêu chí giao thông NTM là 3 m). Trên đường có các công trình phụ trợ như hệ thống thoát nước kín, đèn chiếu sáng, biển báo hiệu, cây xanh… đáp ứng nhu cầu đi lại và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Mặc dù độ khó trong thực hiện tiêu chí này tăng nhưng các địa phương xây dựng NTM nâng cao không được hưởng cơ chế hỗ trợ xi măng của UBND tỉnh.

Thực tế cho thấy, khi không được hỗ trợ xi măng, các xã khó thực hiện tiêu chí giao thông nâng cao và không thể về đích theo đúng kế hoạch. Năm 2019, toàn tỉnh có 29 xã đăng ký xây dựng NTM nâng cao song chỉ có 9 xã về đích, nhưng đa số cũng không bảo đảm tiến độ mà phải đến giữa năm 2020 mới được công nhận. Đa số các địa phương không đạt tiêu chí giao thông nâng cao. Năm nay, tỉnh có 21 xã đăng ký xây dựng NTM nâng cao, chủ yếu là những xã đăng ký từ năm trước nhưng đến hết tháng10 vẫn còn 11 địa phương chưa hoàn thành tiêu chí giao thông.

Theo ông Trần Duy Chinh, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng điều phối NTM tỉnh, năm 2020 tỉnh không hỗ trợ xi măng cho các xã xây dựng NTM nâng cao. Quan điểm của tỉnh là tập trung cho các xã khó khăn còn lại về đích NTM để tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM trong năm nay, sau đó mới nghiên cứu cơ chế hỗ trợ cho NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Xi măng chiếm khoảng hơn 30% giá trị công trình nên khi không được hỗ trợ, các địa phương khó có thể thực hiện tiêu chí giao thông nâng cao. 

HOÀNG LINH