Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, sự giao thoa, kết nối văn hóa giữa các quốc gia, dân tộc ngày càng chặt chẽ.
Sau đây chỉ xin điểm qua một số chi tiết nhỏ đã, đang và sẽ còn diễn ra để thấy được sự vi diệu của kết nối văn hóa.
Trong hơn một năm qua, chúng ta nhìn rõ nét khi Việt Nam sống trong bầu không khí bóng đá. Xung quanh sự kiện thể thao này chúng ta có thể thấy được không chỉ có Việt Nam mà hầu hết các nước đang tranh thủ các hoạt động tương tự để xây dựng, quảng bá hình ảnh của mình đến phần còn lại thế giới. Năm 2016, sau khi dừng chân ở tứ kết Euro, cổ động viên Iceland đã để lại ấn tượng mạnh với thế giới khi vẫn nán lại khán đài ăn mừng cùng các cầu thủ không để ý gì đến kết quả trận đấu. Hình ảnh giơ tay hình chữ V và vỗ tay cực mạnh theo nhịp để tạo nên tiếng động, đồng thời hô vang cùng một khẩu hiệu để tạo thêm uy lực cho màn ăn mừng của cổ động viên đội tuyển Iceland (có tên là Epic Viking Thunder Claps, tạm dịch: Vỗ tay hào hùng kiểu Viking) đã trở thành hành động đẹp, là biểu trưng cho chiến thắng. Nó đã trở thành phản ứng dây chuyền sang nhiều quốc gia khác để nhiều đội tuyển và người hâm mộ của họ lặp lại hành động cổ vũ này, trong đó có Việt Nam. Qua sự kiện này, hình ảnh về một Iceland thân thiện, văn minh đã lan tỏa trên khắp thế giới mà không tốn nhiều tiền bạc, công sức.
Tại giải Asian Cup 2019, đội tuyển Việt Nam vào vòng 16 đội qua khe cửa hẹp bởi chỉ số fair-play. Đây chính là chỉ số phản ánh nét văn hóa hành xử trong môn thể thao vua, để rồi thăng hoa hạ gục đối thủ trở thành đội đầu tiên ghi tên vào tứ kết. Hình ảnh một Việt Nam quả cảm lan tỏa khắp thế giới, nhất là ở khu vực châu Á. Ấn tượng Việt Nam không chỉ bởi các cầu thủ ở trên sân mà còn gây sốt cộng đồng mạng bởi một thông điệp qua câu hát: “Anh sẽ về. Anh sẽ về. Nhưng không phải hôm nay”. Không chỉ có vậy, màn cổ vũ đỏ rực trên khắp mọi miền Tổ quốc của cổ động viên Việt Nam đã làm thế giới ngạc nhiên trong cả một năm qua. Ở góc độ cá nhân thì Huấn luyện viên trưởng đội tuyển Việt Nam Park Hang Seo là một điển hình. Trước ngày ông chính thức ra mắt vai trò Huấn luyện viên trưởng của đội tuyển bóng đá nam và U23 Việt Nam (ngày 11.10.2017), Park Hang Seo bị giới chuyên môn bóng đá ở Hàn Quốc phân tích và chê bai về sự đơn điệu trong chiến thuật. Ông cũng được chính giới truyền thông quê hương đặt cho biệt danh "Sleeping One" (ngài ngủ gật) trên băng ghế chỉ đạo trận đấu. Tuy vậy, khi dẫn dắt đội U23 Việt Nam, ông đã đưa đội tuyển vào đến tận trận chung kết giải U23 châu Á 2018, bán kết ASIAD 2018, vô địch Đông Nam Á 2018 và đầu năm 2019, ông đã dẫn dắt đội tuyển Việt Nam vào đến tứ kết Asian Cup. Hình ảnh của ông được tôn vinh ở Việt Nam và cả ở quê nhà (Hàn Quốc). Sự vi diệu của văn hóa đã kết nối hai dân tộc Hàn - Việt, hứa hẹn khơi thông dòng chảy giao lưu, đầu tư, du lịch, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ cho cả hai nước. Du lịch hai chiều của người Việt Nam và Hàn Quốc đều tăng vọt.
Cũng giống bóng đá, trên đấu trường nhan sắc lớn bậc nhất thế giới, đại diện của Việt Nam tham dự cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2018, Hoa hậu H'Hen Niê đã lọt vào top 5. Đặc biệt, trong phần thi hùng biện, H'Hen Niê cho hay cô đến từ một dân tộc thiểu số. Thay vì chấp nhận tảo hôn, cô đã lựa chọn đi học. Kết lại phần hùng biện, H'Hen Niê hô to: "Tôi làm được, các bạn cũng làm được". Thông điệp của H'Hen Niê khiến nhiều người xúc động, nên mặc dù chiếc vương miện danh giá của Hoa hậu Hoàn vũ 2018 đã thuộc về người đẹp Philippines - Catriona Gray, nhưng cộng đồng mạng Philippines lại đổ xô đi tìm kiếm từ khóa “H'Hen Niê”.
Chỉ còn 1 ngày nữa tại Thủ đô Hà Nội sẽ diễn ra một sự kiện quốc tế quan trọng: cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Việc được lựa chọn làm điểm gặp gỡ của hai nhà lãnh đạo Mỹ-Triều Tiên đã chứng tỏ vị thế của Việt Nam. Trong dịp này sẽ có rất nhiều phóng viên, du khách quốc tế tới Việt Nam. Ngoài Thủ đô Hà Nội, chắc chắn họ sẽ ghé thăm nhiều địa điểm khác. Chính vì vậy, đây cũng là cơ hội để mỗi cá nhân, tổ chức, mỗi địa phương tận dụng sự vi diệu của văn hóa và kết nối để quảng bá du lịch, lan tỏa hình ảnh về đất nước, con người Việt Nam thân thiện, mến khách...
ĐÀM TUẤN ĐẠT (TP Hải Dương)