Những năm gần đây, sự phát triển của ngành "công nghiệp không khói" nhận được khá nhiều sự quan tâm, thể hiện ở các quy hoạch, đề án, dự án được phê duyệt.
Dự án đầu tư khu du lịch sinh thái Đảo Ngọc (TP Hải Dương) được phê duyệt thời gian thực hiện vào các năm 2007-2012
nhưng đến nay mới đang chuẩn bị làm đường ven đảo
Tuy nhiên, đa phần trong số đó thực hiện chậm, thậm chí chưa được triển khai khiến ngành du lịch tỉnh nhà khó phát triển.
Tiến độ quá chậmNăm 2009, UBND tỉnh đã phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch sinh thái Đảo Cò nhưng đến nay quy hoạch này chưa được triển khai. Trong khi chờ đợi, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng Đề án "Xây dựng mô hình điểm: Phát triển du lịch cộng đồng ở Đảo Cò, Chi Lăng Nam, huyện Thanh Miện đến năm 2020", thực hiện từ năm 2013. Sau hơn 3 năm thực hiện, đề án đã xây dựng được 2 gia đình làm "homestay" đón được khách, 5 gia đình có thể đón khách, tổ chức tập huấn cho các gia đình xung quanh đảo. Về cơ sở hạ tầng thì mới chỉ xây dựng được nhà vệ sinh công cộng, lối lên xuống bến thuyền. Còn hai công trình quan trọng nhất là kè giữ đảo giữa hồ và xây dựng đường xung quanh đảo vẫn chưa được thực hiện. Sau hơn 20 năm đưa vào khai thác du lịch, cơ sở hạ tầng ở khu du lịch này vẫn nghèo nàn, chưa giữ được chân du khách nên giá trị khai thác không cao.
Có bản quy hoạch gần như bị rơi vào quên lãng như Quy hoạch chi tiết khu du lịch văn hóa An Phụ - Kính Chủ được UBND tỉnh phê duyệt từ năm 2007. Gần 10 năm trôi qua, bản quy hoạch này vẫn chỉ tồn tại trên giấy. Theo Phòng Nghiệp vụ du lịch (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch), những năm trước đây đã có một số doanh nghiệp có ý định đầu tư thực hiện quy hoạch này nhưng sau khi khảo sát thấy vùng lân cận quá bụi, khó phát triển du lịch nên đã rút lui.
Dự án đầu tư khu du lịch sinh thái Đảo Ngọc (TP Hải Dương) do Công ty CP Tập đoàn Nam Cường Hà Nội làm chủ đầu tư được phê duyệt hiện giai đoạn 2007-2012 nhưng đến nay dự án này vẫn chưa có bước tiến triển nào. Quy hoạch chi tiết xây dựng khu công viên Tự lực văn đoàn tại thị trấn Cẩm Giàng được phê duyệt từ năm 2011 nhưng đến nay việc thu hồi đất của 2 công ty và 1 hộ dân để xây dựng chưa hoàn tất.
Nhiều hệ lụy Việc chậm triển khai các quy hoạch, đề án, dự án gây ra nhiều hệ lụy. Trong khi Quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch sinh thái Đảo Cò chưa được thực hiện, nhiều hàng quán, nhà nghỉ đã mọc lên không tuân theo quy hoạch, phần nào phá vỡ cảnh quan quanh đảo. Hai đảo có nhiều cò nhất ở giữa hồ chưa được kè giữ khiến cho diện tích đảo ngày một thu hẹp, ảnh hưởng tới cây trồng trên đảo và đe dọa sự tồn tại của đàn cò.
Ông Nguyễn Ngọc Đường, Chủ tịch UBND thị trấn Cẩm Giàng cho biết thị trấn sẽ kêu gọi đầu tư xây dựng khu công viên "Tự lực văn đoàn" bằng nguồn vốn xã hội hóa và thực hiện việc này không quá khó khăn. Khó nhất vẫn là thu hồi đất làm mặt bằng xây dựng. Nếu thu hồi diện tích đất của khu vực cố trạch "Tự lực văn đoàn" tại thời điểm sẽ dễ dàng hơn vì ông Nguyễn Văn Đạm, chủ sở hữu mảnh đất này là người yêu mến văn chương, sẵn sàng thỏa thuận nhượng lại đất. Song nếu tiến độ thực hiện tiếp tục chậm trễ, chủ sở hữu đất có thể thay đổi (vì ông Đạm nay đã ngoài 80 tuổi) dễ nảy sinh khó khăn.
Các quy hoạch liên quan tới các khu di tích nếu không được thực hiện sớm có thể ảnh hưởng tới tổng thể của di tích. Dự án đầu tư khu du lịch sinh thái Đảo Ngọc nếu không thực hiện sẽ rất lãng phí nguồn tài nguyên suối khoáng nóng. Về lâu dài diện tích đất dành cho du lịch có thể sẽ bị chuyển đổi sang mục đích sử dụng khác, không thực hiện được mục tiêu kích cầu du lịch khu vực phía tây TP Hải Dương.
Nhiều hàng quán, nhà nghỉ đã mọc lên không tuân theo quy hoạch, làm xấu cảnh quan quanh Đảo Cò (Thanh Miện)
Đa phần các quy hoạch, đề án, dự án du lịch bị chậm trễ là do thiếu nguồn vốn. Trong khi ngân sách chưa bố trí được, các địa phương không năng động trong việc tiếp cận, kêu gọi các nguồn vốn xã hội hóa. Theo bà Phạm Thu Liên, Trưởng Phòng Nghiệp vụ du lịch, cái thiếu nhất là sự thống nhất tổ chức quản lý trong thực hiện các quy hoạch, đề án, dự án. Ví dụ như trong đề án "Xây dựng mô hình điểm: Phát triển du lịch cộng đồng ở Đảo Cò, Chi Lăng Nam, huyện Thanh Miện đến năm 2020", sở chỉ chịu trách nhiệm đào tạo nhân lực, tuyên truyền quảng bá, tổ chức cho người dân đi học hỏi kinh nghiệm ở những nơi làm du lịch cộng đồng thành công. Còn việc thực hiện mô hình chủ yếu phải do Ban Quản lý khu du lịch và người dân. Song hiện nay với hình thức cho thầu khoán các dịch vụ, Ban Quản lý phó mặc việc khai thác cho một vài hộ gia đình nên không tạo được sự chuyển biến nào.
Đa phần các quy hoạch, đề án, dự án du lịch đều thực hiện chậm là hiện trạng đáng buồn cho ngành du lịch tỉnh nhà. Nếu không cải thiện được tình trạng này, những nguồn tài nguyên vô giá sẽ tiếp tục bị lãng phí và đứng trước nguy cơ sẽ bị mài mòn, mất mát trong tương lai.
LAM ANH
