Hỏi: Chị tôi muốn mua một ngôi nhà. Sau khi thỏa thuận hai bên thống nhất giá 500 triệu đồng (hợp đồng tay giữa hai bên), nhưng để giảm lệ phí trước bạ sang tên và thuế thu nhập, hai bên thỏa thuận chỉ lập hợp đồng mua bán nhà với giá là 300 triệu đồng. Vậy hợp đồng mua bán nhà này có hiệu lực không?
PHẠM THỊ MAI(Bình Giang)
Trả lời: Trường hợp này có hai hợp đồng mua bán: một hợp đồng mua bán nhà có giá là 300 triệu đồng và một hợp đồng mua bán nhà có giá là 500 triệu đồng.
Trong hai hợp đồng mua bán nhà được hai đương sự thể hiện trên giấy tờ với giá 300 triệu đồng là hợp đồng chỉ có về mặt hình thức và mục đích của việc xác lập hợp đồng nhằm che giấu một phần số tiền phản ánh giá trị của ngôi nhà (200 triệu đồng). Do vậy, hợp đồng này chính là một dạng của hợp đồng giả tạo được quy định tại điều 129 Bộ luật Dân sự, nhằm che giấu một số nội dung nhất định liên quan đến đối tượng của giao dịch bị che giấu (là 200 triệu đồng tiền bán ngôi nhà).
Vì vậy, trường hợp này hợp đồng mua bán nhà được hai bên đương sự thể hiện trên giấy tờ với giá 300 triệu đồng là vô hiệu, còn hợp đồng mua bán nhà được hai bên xác lập với giá 500 triệu đồng mới là hợp đồng có hiệu lực, nhưng các bên buộc phải tuân thủ đầy đủ điều kiện về hình thức mà điều 450 Bộ luật Dân sự quy định.