Nếu như mùa hạ nồng nhiệt với bao âm vang, mùa xuân căng tràn sắc xuân với bao nhựa sống thì mùa thu với hơi thu nhè nhẹ có chút gì vừa luyến tiếc, ngẩn ngơ vừa lại vận vào mình cái đắm đuối qua thời nông nổi để đến cái tuổi tự biết cho và nhận trong cái giới hạn quy luật tuần hoàn của vũ trụ.
Hơi thu mỏng manh se se với làn sương như thấm qua nhỏ giọt từ vòm trời xanh thẳm. Những giọt sương như giọt mồ hôi của mùa hạ còn đọng lại không mặn mòi nhưng se sắt. Sương hay là nước mắt của trời để bắc cầu Ô Thước cho cuộc chia ly bịn rịn của Ngưu Lang - Chức Nữ. Mưa bây giờ cũng là mưa ngâu giăng mắc. Ta nghe được cả tiếng rì rầm cây cỏ. Dưới đám cỏ kia còn chú dế mèn nào ủ trứng nữa không? Trong vòm cây xao động bắt đầu thưa thớt lá kia còn tiếng ve nào cuộn tròn trong kén lá nữa không? Hình như bước đi của mùa thu cũng chầm chậm hơn, có chút dềnh dàng của tuổi tác, của thân phận. Cánh chim trời cũng xao xác hơn, dâng lên trong mình một nỗi trong veo để phù sa lắng lại nỗi niềm sông. Hơi thu đã ngấm vào đêm, thẩm thấu vào cả ngã đường ngõ xóm. Rặng tre làng đỡ vít võng hơn để nâng tiếng sáo diều. Hơi thở của mùa thu đã bắt đầu nhuốm chút heo may như muốn chia tay, như muốn neo giữ.
Lá đã bắt đầu rụng về cội như những thông điệp thư mùa thu về với đất để hóa thân thành mỡ màu nuôi dưỡng rễ nguồn qua một mùa đông buốt giá. Nắng mùa thu là nắng hương. Hương thu đọng ngấn vào từng múi quả. Quả mùa thu dậy hương, dậy nắng. Hương ổi ngọt lịm từ đầu ngọn gió gọi lũ chim chào mào đầu đỏ. Da bưởi xanh để tép bưởi mọng nước. Quả mùa thu cũng lắm sắc màu. Quả hồng đã dậy màu hồng. Nải chuối vàng ngả màu trứng cuốc. Từ hơi thu đến hương quả là một cuộc sinh thành với khát khao dâng hiến. Rụng đi một chút để âu lo thành giấc mơ an lành vững chãi.
Quy luật của mùa cũng giống đời người. Hơi thu chính là cái cảm giác giao mùa, giao thời và giao hạt. Đó là hạt của sự sống, hạt của sinh thành, hạt của niềm tin - hạt chính là nhân quả. Hơi thu chính là nhân thu nơi kết tụ và lan tỏa, là hơi thở dưỡng sinh nồng ấm nhiệt năng từ năng lượng sống của con người.
Tản văn của NGUYỄN NGỌC PHÚ
