Hỏi - đáp về xây dựng nông thôn mới

Trả lời: Hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất và dân sinh được hiểu là: Về đê hoặc bờ bao chống lũ (đối với những xã có đê hoặc bờ bao chống lũ) cần xây dựng đạt chuẩn về phòng, chống lũ, bão, triều cường, nước dâng theo quy định, bao gồm: hoàn chỉnh mặt cắt thiết kế, cứng hoá mặt đê và đường hành lang chân đê, trồng cỏ mái đê, trồng cây chân đê phía sông, phía biển; làm lại hoặc tu sửa các cống dưới đê bảo đảm vững chắc, đồng bộ với mặt cắt đê; xử lý sạt lở bảo đảm ổn định, an toàn cho đê; bảo đảm môi trường xanh, sạch, đẹp; có ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão cấp xã, có đội quản lý đê nhân dân, đội tuần tra canh gác đê trong mùa lũ theo quy định, hoạt động hiệu quả. Đối với công trình tưới tiêu cần đáp ứng yêu cầu tưới, tiêu chủ động cho diện tích gieo trồng lúa, diện tích rau màu, cây công nghiệp, nuôi thuỷ sản, làm muối, cấp nước sinh hoạt, thoát nước theo quy hoạch được duyệt. Các công trình thuỷ lợi (CTTL) bảo đảm tưới, tiêu, cấp nước cho sản xuất công nghiệp, dân sinh phát huy đạt trên 75% năng lực thiết kế. Các CTTL có chủ quản lý đích thực đạt 100% và có sự tham gia của người dân trong quản lý, vận hành, khai thác. Công trình được duy tu, sửa chữa thường xuyên hằng năm, chống xuống cấp, bảo đảm vận hành an toàn, hiệu quả, không để xảy ra ô nhiễm nguồn nước.

 Kiên cố hoá kênh mương là việc xây lát tấm bê-tông; xây bằng đá, gạch hoặc lắp ghép bằng bê-tông đúc sẵn nhằm bảo đảm cho các cấp kênh chuyển đủ lưu lượng và đạt cao trình mực nước thiết kế; nâng cao năng suất tưới, tiết kiệm nước, tiết kiệm đất xây dựng, tiết kiệm điện, giảm chi phí quản lý, khai thác và kéo dài tuổi thọ công trình. Kênh do xã quản lý là phần kênh mương thuộc phạm vi xã, do các tổ chức hợp tác dùng nước (HTX dịch vụ nông nghiệp hoặc tổ chức dùng nước khác) của người dân quản lý, khai thác vận hành và duy tu sửa chữa hằng năm (không áp dụng ở các xã biển đảo; hệ thống kênh tiêu, kênh tưới tiêu kết hợp; hệ thống tưới bằng kênh chìm có ảnh hưởng của thuỷ triều).

Các căn cứ để xây dựng quy hoạch và công nhận tiêu chí thủy lợi: Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TCXD VN285:2002: CTTL; các quy định chủ yếu về thiết kế ban hành kèm theo Quyết định số 26/2002/QĐ-BXD ngày 28-8-2002 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng; các tiêu chuẩn Việt Nam liên quan đến thiết kế hệ thống kênh tưới, tiêu, trạm bơm, hồ chứa và các CTTL khác; Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ CTTL ngày 4-4-2001 và các Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ CTTL; Quyết định số 13/2009/QĐ-TTg ngày 21-1-2009 và Quyết định số 56/2009/QĐ-TTg ngày 15-4-2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc sử dụng nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước để tiếp tục thực hiện các chương trình kiên cố hoá kênh mương, phát triển đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thuỷ sản và cơ sở hạ tầng làng nghề nông thôn giai đoạn 2009-2015; Quyết định số 66/2000/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về một số chính sách và cơ chế tài chính thực hiện chương trình kiên cố hoá kênh mương; Thông tư số 75/2004/TT-BNN ngày 20-12-2004 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn củng cố, phát triển và thành lập các tổ chức hợp tác dùng nước; Thông tư số 134/1999/TT-BNN-QLN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn việc tổ chức thực hiện kiên cố hoá kênh mương.