Học Bác phong cách nêu gương

Bác Hồ đạp guồng nước tại xã Hiệp Lực (Ninh Giang), ngày 26-7-1962. Ảnh: Nguyễn Khuê

Sinh thời, Người chính là một tấm gương sống về tư tưởng, phong cách, đạo đức. Chúng ta đang thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị chính là để học theo Người.

Trong tập sách ảnh in song ngữ (Việt - Anh) của Nhà xuất bản Thế giới - phát hành năm 2011 với tựa đề “Hồ Chí Minh - hành trình đến thắng lợi” có in bức ảnh Bác Hồ đạp guồng nước chống úng trên cánh đồng làng Mai Xá, xã Hiệp Lực (Ninh Giang). Hình ảnh đó gợi chúng ta nhớ lại ngày 26-7-1962, Bác về Hải Dương và đến thăm nông dân ở các xã Ứng Hòe, Hiệp Lực đang chống úng cứu lúa. Người đã cùng các đồng chí lãnh đạo Bộ Thủy lợi và Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Chương đạp guồng nước, vừa làm, Bác vừa lẩy Kiều “Trăm năm trong cõi người ta/Chống úng thắng lợi mới là người ngoan!”. Việc làm ấy cùng câu ca sau nằm lòng trong mỗi người dân đã tạo nên sức mạnh cho tỉnh ta tập trung chống úng, bảo vệ mùa màng thắng lợi.

Ngược dòng thời gian, từ những ngày đầu cách mạng, trên đường đi đàm phán ở Phông-ten-nơ-blô (Pháp) về, sáng 21-10-1946, giữa lúc tình hình đất nước “ngàn cân treo sợi tóc”, Bác dừng chân tại ga xe lửa Hải Dương nói chuyện với cán bộ và nhân dân thị xã Hải Dương. Người ân cần gửi lời thăm, chúc cán bộ và nhân dân thị xã đoàn kết, giành thắng lợi trong nhiệm vụ củng cố chính quyền, thực hiện diệt giặc đói, giặc dốt và sẵn sàng bảo vệ nền độc lập - tự do của Tổ quốc. Cũng vào thời điểm nạn đói hoành hành từ năm Ất Dậu vẫn còn hậu quả, Bác và Chính phủ không chỉ đề ra nhiệm vụ diệt giặc đói bằng tăng gia sản xuất mà còn tiết kiệm, nhường cơm sẻ áo. Bác kêu gọi đồng bào cả nước: “Vậy tôi đề nghị với đồng bào cả nước và tôi xin thực hành trước: Cứ 10 ngày nhịn ăn một bữa, mỗi tháng nhịn 3 bữa. Đem gạo đó (mỗi bữa một bơ) để cứu dân nghèo”. Bác nói vậy và thực hiện rất nghiêm túc dù những người phục vụ rất lo cho sức khỏe của Người. Có lần, Bác được mời đi tiếp khách nước ngoài lại vào đúng ngày “nhịn”. Khi về, anh em nói đã đổ phần gạo của Bác vào hũ cứu đói rồi, nhưng Người vẫn nhịn ăn một bữa vào ngày hôm sau…

Sinh thời, ngoài hai lần nói trên, Bác còn về thăm tỉnh ta nhiều lần nữa. Mỗi lần, ngoài sự ân cần thăm hỏi Đảng bộ, nhân dân và chỉ đạo hoàn thành nhiệm vụ chính trị, Người còn có nhiều việc làm nêu gương mà mỗi cán bộ, nhân dân khi được tiếp xúc với Bác đều mang theo bài học suốt đời. Đó là vì, theo Bác, đã là cán bộ, đảng viên thì phải làm gương trong công tác và cuộc sống, nhất là những người đứng đầu địa phương, đơn vị. Người nói: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” và “quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”^(*).

Quan điểm về phong cách nêu gương đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập từ tác phẩm Đường Kách mệnh ra đời những năm 20 của thế kỷ trước cùng rất nhiều bài viết sau này. Theo đó, mỗi cán bộ, đảng viên đều cần làm gương trong thực hiện “cần - kiệm - liêm - chính - chí công vô tư”. Để làm được như vậy, cần nhận thức và giải quyết tốt ba mối quan hệ: Đó là đối với bản thân thì không được tự mãn, kiêu ngạo, phải cầu tiến bộ, tự phê bình, sửa chữa để tiến bộ. Đối với người phải có thái độ chân thành, khiêm tốn, thật thà, đoàn kết và có tình thương yêu, bao dung, độ lượng. Đối với công việc, luôn giữ vững nguyên tắc công tư phân minh, đặt công việc và lợi ích của tập thể lên trên cá nhân: “Việc  gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta”.

Giải quyết được ba mối quan hệ đó thì nêu gương sẽ trở thành phong cách của người lãnh đạo là gần dân, sát thực tế, nói đi đôi với làm, làm tận tâm, hiệu quả cao; trái với việc hô khẩu hiệu suông, nói không đi đôi với làm, nói nhiều làm ít, nói mà không làm, thậm chí nói một đằng, làm một nẻo… Phong cách nêu gương không chỉ thể hiện trong công việc mà còn cả trong lối sống hằng ngày. Chủ tịch Hồ Chí Minh suốt đời sống kiệm cần, thanh bạch cho đến trước lúc Người  đi  xa vẫn không quên nhắc nhở: “Sau khi tôi đã qua đời, chớ nên tổ chức điếu phúng linh đình, để khỏi lãng phí thì giờ và tiền bạc của nhân dân”^(**).

Từ khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới đến nay, Đảng ta đã có nhiều cuộc vận động, chỉ thị, nghị quyết về xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh; đồng thời, đất nước đã thu được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng. Tuy nhiên, công tác xây dựng Đảng cũng còn nhiều bất cập mà Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII và Hội nghị Trung ương 4 đã đặt ra. Để tiếp tục lãnh đạo đưa đất nước phát triển bền vững trước tình hình mới, Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) đã ra Nghị quyết về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng được gắn liền với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Bộ Chính trị cũng đã ban hành Quy định số 55- QĐ/TW ngày 19-12-2016 về “Một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên”.

Rõ ràng, hơn lúc nào hết, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở nên cấp bách, thực hiện đúng quan điểm của Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) là “kết hợp  giữa “xây” và “chống”; “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài, “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách” nhằm xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, “xứng đáng là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”^(**).

(*) Theo Hồ Chí Minh toàn tập
(**) Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

NGUYỄN THẾ TRƯỜNG