Ngày 28-3, Quốc hội dành cả ngày để thảo luận báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIII của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội khoá XIII (nhiệm kỳ 2011 - 2016).
Đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) cho rằng nhiều trí tuệ và tâm huyết không được đưa vào luật
Ảnh: TTXVN
Dấu ấn Hiến pháp 2013Các ý kiến của đại biểu đều tán đồng với dấu ấn lớn nhất của cả nhiệm kỳ là bản Hiến pháp 2013 - bản hiến pháp của thời kỳ đổi mới toàn diện, đồng bộ về kinh tế và chính trị, đặc biệt đề cao quyền con người, quyền công dân và tính thượng tôn pháp luật. Hơn 2 năm từ khi Hiến pháp ra đời, đã có gần 70 đạo luật được Quốc hội (QH) thông qua, thuộc hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội.
Đại biểu Trần Khắc Tâm (Sóc Trăng) chia sẻ việc xây dựng và thông qua Hiến pháp 2013 như một dấu son của nhiệm kỳ QH khóa XIII khắc ghi vào lịch sử. Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng hình ảnh một QH của dân, do dân và vì nhân dân đã được thể hiện đậm nét trong cả nhiệm kỳ, nhất là tiến bộ vượt bậc trong công tác lập pháp cùng với Hiến pháp 2013. Kết quả trước hết là QH đã tự đổi mới, mỗi đại biểu QH gắn bó với nhân dân, tạo nên tầm vóc mới của QH Việt Nam trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. "Mỗi đại biểu QH luôn trong tâm thế cháy lên nhiệt huyết đưa đất nước hướng đến phồn vinh, đưa chất lượng kỳ họp ngày càng nâng lên, để lại âm hưởng khó quên trong lòng nhân dân. Hoạt động của QH không ngừng đổi mới. Sự điều hành của chủ tịch, phó chủ tịch cũng đã để lại dấu ấn nhạy bén, góp phần quan trọng tạo nên dấu ấn thành công của các kỳ họp", đại biểu Nghĩa phát biểu.
Nhắc lại những kỷ niệm giờ phút thiêng liêng QH bấm nút thông qua bản Hiến pháp 2013, đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) tâm sự trong kỳ họp cuối cùng của QH khóa XIII, các đại biểu đều chung suy nghĩ, tình cảm tự hào là đại biểu QH. "Khi đã là đại biểu QH ai mà không trăn trở trách nhiệm với dân, với nước", đại biểu Học nói.
Tăng tỷ lệ đại biểu QH chuyên tráchBày tỏ mong QH tăng cường đại biểu chuyên trách, đại biểu Huỳnh Nghĩa lập luận QH phải hướng đến chuyên nghiệp, khắc phục tình trạng vẫn còn đại biểu chưa thực hiện tốt vai trò của mình, chưa nói lên tiếng nói của nhân dân.
Đề nghị QH khóa mới nên nghiên cứu chọn đại biểu QH chuyên trách xứng tâm, xứng tầm để QH đổi mới thực sự hơn, đại biểu Nghĩa kết thúc phần phát biểu của mình với một gửi gắm đầy ưu tư: “QH nhiệm kỳ mới vẫn còn nặng nợ với cử tri, sự đánh giá của cử tri đôi lúc nghiệt ngã nhưng cũng công bằng và độ lượng, tin tưởng mỗi đại biểu QH sẽ tự mình vươn lên vì một QH của dân, do dân và vì dân".
Mạnh dạn đề nghị QH tăng số lượng đại biểu QH chuyên trách lên trên 40%, đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu) thổ lộ cử tri nơi ông ứng cử thậm chí còn đề nghị tăng số này lên mức 60%.
Cho rằng việc QH còn nặng về cơ cấu đại biểu QH kiêm nhiệm có thể dẫn đến không chọn được người giỏi, đại biểu Phạm Ngọc Châu (Quảng Trị) lý giải đại biểu kiêm nhiệm có thể sẽ không phát biểu được những vấn đề nhạy cảm ảnh hưởng đến lĩnh vực và địa phương mình công tác. "QH không có đánh giá riêng đối với từng đại biểu, có chăng chỉ là cử tri đánh giá, cơ chế như vậy rất khó để đổi mới chất lượng đại biểu QH", đại biểu Châu nhấn mạnh.
Phân tích 4 cái “hơn” trong đánh giá về QH nhiệm kỳ khóa XIII của đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) bao gồm: đổi mới mạnh mẽ hơn; dân chủ hơn trong thảo luận và ra quyết sách; trách nhiệm hơn và được cử tri tín nhiệm nhiều hơn, đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) cho rằng cần lấy khả năng đáp ứng yêu cầu của nhân dân làm thước đo chất lượng hoạt động của QH. "Chính nhân dân là người thụ hưởng và cũng là người chịu đựng sai sót của QH", đại biểu Quốc lập luận.
Nêu bật thành tựu ngoại giao nghị viện của QH nhiệm kỳ qua bên cạnh sự kiện Đại hội đồng IPU-132, đại biểu Quốc cho rằng tiếng nói QH rất quan trọng, không chỉ thể hiện ý chí quyết tâm mà còn mong muốn hòa bình. QH cần quan tâm hơn nữa, có tiếng nói, phản ứng kịp thời hơn để đáp ứng mong đợi của cử tri.
Phát biểu suy nghĩ của mình về mong muốn, đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) tha thiết: "Nhân dân chán lắm rồi những cán bộ chỉn chu và chau chuốt với những ngôn từ tăng cường, đẩy mạnh, nâng cao. Nhân dân và cán bộ đảng viên cần những người bí thư lăn vào cuộc sống, những bí thư có đủ quyền hành nhưng cũng có đủ những ràng buộc, công khai và minh bạch, được bảo đảm cho họ bằng pháp luật, để những hy sinh, cống hiến của họ được đến với nhân dân". Kết thúc phần phát biểu của mình, đại biểu Lê Nam mượn lời Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng kính chúc các vị đại biểu khóa XIII luôn mạnh khỏe, hạnh phúc và sẵn sàng tham gia đóng góp với cộng đồng bằng những "việc tử tế".
Còn lãng phí trí tuệĐại biểu Huỳnh Nghĩa đánh giá 5 năm chưa dài nhưng là cơ sở để đánh giá khách quan hoạt động của QH. Tổ chức và phương thức hoạt động của QH là cơ quan quyền lực cao nhất nhưng chưa thực hiện hết quyền. Vai trò của QH trong giám sát chống tham nhũng chưa cao; công tác làm luật còn thiếu tập trung, chắp vá, một số đạo luật còn chưa đi vào thực tế. Đại biểu đề nghị QH cần có chế tài xử lý cơ quan xây dựng và thẩm tra luật nếu dự án luật đó không đi vào cuộc sống.
Đưa ra nhiều ví dụ phản ánh hạn chế của hoạt động ban hành luật, đại biểu Trương Thị Huệ (Thái Nguyên) cho rằng việc thường xuyên điều chỉnh chương trình xây dựng luật, việc chậm gửi dự thảo luật để đại biểu QH nghiên cứu, đóng góp ý kiến vẫn xảy ra ở các kỳ họp. "Việc ban hành luật nhưng trong đó vẫn còn có những điều luật chưa cụ thể dẫn đến tình trạng luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư, tạo khoảng trống pháp luật, tạo cơ hội cho việc lách luật dẫn đến nhiều hệ lụy", đại biểu Huệ phát biểu.
Phát ngôn ấn tượng nhất trong ngày 28-3 là phần phát biểu của đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa). Góp ý cho báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của QH, đại biểu Lê Nam cho rằng vai trò của đại biểu trong xây dựng pháp luật còn hạn chế vì nhiều mong đợi của nhân dân, nhiều bức xúc của cuộc sống, nhiều trí tuệ và tâm huyết đã không được đưa vào. Đó chính là nguyên nhân cơ bản của việc pháp luật không đi vào cuộc sống; luật thì nhiều nhưng nhân dân lo lắng về bệnh "nhờn luật" và một bộ phận trong xã hội đang "đứng lên trên pháp luật".
Đại biểu Nam nhắc lại lần cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), nhiều đại biểu QH tha thiết đề nghị thay đổi trong giao đất nông nghiệp, thừa nhận sở hữu tư nhân đối với đất ở của người dân nhưng không được chấp nhận. "Đến khi giám sát việc nông dân bỏ ruộng và trả ruộng, chúng tôi mới thấm câu ca đã có từ lâu đại biểu phát biểu thì rất hay nhưng tiếp thu thì rất gay nên xin giữ như dự thảo", đại biểu Nam nói.
TTXVN
