Chính quyền nhiều xã, thị trấn của huyện Cẩm Giàng có quốc lộ 5 đi qua gần như bất lực trước tình trạng rác thải đổ bừa bãi ven đường tồn tại từ nhiều năm qua.
Rác ven quốc lộ 5, ngay cạnh đường vào UBND xã Cẩm Điền
Ô nhiễm, phản cảmQuốc lộ 5 (QL5) đi qua 4 xã, thị trấn của Cẩm Giàng, gồm: Lai Cách, Tân Trường, Cẩm Điền, Cẩm Phúc. Nhiều năm qua, tình trạng đổ rác bừa bãi ven QL5 đã trở thành vấn nạn nhức nhối, nhất là những đoạn đường qua thị trấn Lai Cách và 2 xã Cẩm Điền, Tân Trường. Hàng chục bãi rác tự phát lớn, nhỏ ven đường không chỉ gây ô nhiễm môi trường (ONMT) mà còn làm mất mỹ quan. Trong các huyện, thành phố có QL5 đi qua thì Cẩm Giàng là địa phương để xảy ra nạn xả rác bừa bãi nhất. Ngoài rác thải sinh hoạt còn có rác thải công nghiệp và xây dựng.
Tại xã Cẩm Điền, chúng tôi thấy một hình ảnh rất chướng mắt ở ngay trước cổng UBND xã. Ven QL5 ở gần đường đi vào trụ sở UBND xã có vài bãi rác thải sinh hoạt đổ la liệt, bốc mùi hôi thối. Nhiều người đi qua đây phải bịt mũi. Con đường từ QL5 đi vào UBND xã chỉ dài gần 100 m cũng trở thành nơi chứa rác. Nước rỉ ra từ bãi rác đen ngòm, thối hoắc. Con đường chứa rác này trông rất phản cảm vì gần đó là nghĩa trang liệt sĩ và trụ sở làm việc của UBND xã. Không rõ vì lý do gì mà UBND xã Cẩm Điền để tình trạng trên kéo dài nhiều năm qua? Được biết, phần lớn lượng rác ở đây do người dân địa phương đổ ra.
Còn ven QL5 ở gần khu công nghiệp Tân Trường có 2 bãi rác thải sinh hoạt. Giữa 2 bãi rác là tấm biển "cấm đổ rác" nhưng tình trạng xả rác bừa bãi vẫn diễn ra. Tại cầu Ghẽ còn có một bãi rác đổ ven sông Tràng Kỹ, gây ONMT. Không chỉ có những bãi rác to mà ven QL5 qua xã Tân Trường còn nhiều đống rác nhỏ. Ven QL5 qua thị trấn Lai Cách, chúng tôi thấy có tới 7 bãi rác to. Việc xả rác ra đường do cả người dân địa phương và nhiều công nhân, người dân đi qua đây.
Thiếu tổ thu gom và địa điểm chôn lấpCó nhiều nguyên nhân khiến người dân xả rác ra ven QL5. Hiện nay, thị trấn Lai Cách và 2 xã Cẩm Điền, Tân Trường đều có nhiều khó khăn, vướng mắc trong thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Nhiều khu dân cư ở thị trấn Lai Cách vẫn chưa bố trí được khu chôn lấp rác thải hoặc có bãi chôn lấp đã đầy nhưng chưa tìm được địa điểm mới. Ở đây đã có một bãi chôn lấp rác tập trung của thị trấn đầu tư vào năm 2004 nhưng chỉ hoạt động được một thời gian và phải đóng cửa do người dân phản đối. Bãi rác này khá gần khu dân cư nên phát sinh mùi, gây ONMT. UBND thị trấn Lai Cách cũng từng dự kiến đầu tư lò đốt rác nhưng nhiều người dân phản đối vì cho rằng lò đốt gần khu dân cư sẽ gây ONMT. Hiện nay, thị trấn Lai Cách đã quy hoạch bãi chôn lấp rác tập trung có diện tích 2 ha nhưng chưa có kinh phí đầu tư. Do vậy, nhiều người dân ở đây vẫn phải đổ rác bừa bãi ra đường.
Dù có biển cấm đổ rác nhưng nhiều người vẫn vứt rác bừa bãi ven quốc lộ 5 đoạn qua xã Tân Trường
Theo ông Nguyễn Quốc Thể, cán bộ Văn phòng UBND xã Cẩm Điền, xã có 3 thôn nhưng mới có thôn Hòa Tô có tổ thu gom rác và đổ rác đúng nơi quy định. Thôn Mậu Tài vẫn chưa thành lập được tổ thu gom và cũng chưa có bãi chôn lấp rác tập trung. Thôn Hoàng Xá đã có bãi chôn lấp tập trung và thiết bị để thu gom rác nhưng vẫn chưa thành lập được tổ thu gom. Ông Nguyễn Xuân Thi, Trưởng thôn Hoàng Xá cho biết, thôn vẫn chưa thành lập được tổ thu gom vì lo ngại thành lập tổ này ra mà người dân không tích cực đóng góp kinh phí sẽ khó duy trì được. Do vậy, lãnh đạo thôn dự kiến thời gian tới sẽ thực hiện thí điểm thu gom rác, nếu việc thu phí gặp khó khăn có thể đề xuất UBND xã hỗ trợ kinh phí trong 1-2 tháng đầu. Tại xã Tân Trường vẫn còn 2 thôn Tân Kỳ và Phú Xá vẫn chưa có bãi chôn lấp rác đúng quy hoạch, phải đổ bừa bãi. UBND xã Tân Trường nhiều lần đề nghị huyện Cẩm Giàng tháo gỡ khó khăn này nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết được.
Những khó khăn trong thành lập tổ thu gom, bố trí bãi chôn lấp rác cùng với ý thức kém của một bộ phận người dân, doanh nghiệp khiến hành lang QL5 trở thành nơi chứa rác. Tuy nhiên, để xảy ra tình trạng này cũng cần thấy rằng việc quản lý môi trường của chính quyền địa phương chưa hiệu quả. Chính quyền địa phương gần như bất lực, không thể ngăn chặn được "vấn nạn" rác thải. Ông Hoàng Văn Huy, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Trường cho biết: Xã đã nhiều lần tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh để nâng cao ý thức người dân, bố trí lực lượng để nhắc nhở người dân đổ trộm rác. Địa phương nhiều lần thu gom rác ven QL5 để đổ ở bãi rác tập trung nhưng sau đó rác ven đường lại "mọc ra". Thị trấn Lai Cách cũng nhiều lần tổ chức lấp cát vào một số bãi rác tự phát nhưng chỉ được một thời gian ngắn rồi tình trạng đổ rác bừa bãi lại tái diễn. Được biết, UBND huyện Cẩm Giàng thường xuyên chỉ đạo các xã, thị trấn ven QL5 phải tập trung giải quyết rác thải bừa bãi. Trong 2 năm 2013-2014, UBND huyện đầu tư 466 triệu đồng cho các xã, thị trấn ven QL5 thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Tuy nhiên, những việc làm trên vẫn chưa thể tạo ra sự chuyển biến tích cực để khắc phục nạn xả rác bừa bãi ra đường.
Theo lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Cẩm Giàng: "Để khắc phục tình trạng rác ven quốc lộ 5, thời gian tới, UBND huyện Cẩm Giàng sẽ chỉ đạo thị trấn Lai Cách khẩn trương thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất để làm bãi chôn lấp rác tập trung. Trong năm nay, huyện cũng sẽ chỉ đạo tất cả các xã phải thành lập được các tổ thu gom rác thải". Việc giải quyết nạn xả rác bừa bãi ven QL5 đòi hỏi cơ quan chức năng của huyện Cẩm Giàng phải tích cực hơn. Trước mắt, các địa phương cần có các tổ thu gom rác hoạt động thường xuyên, thu gom cơ bản lượng rác thải để đổ ở các bãi chôn lấp rác tập trung; tăng cường tuyên truyền, nhắc nhở người dân không vứt rác bừa bãi.
NINH TUÂN